Εἰς μνήμην π. Νικοδήμου Γρηγοριάτη, τοῦ ἁγιορείτη μοναχοῦ πού ἀρνήθηκε νά δεχθεῖ μόσχευμα καρδιᾶς ἀπό ἐγκεφαλικά νεκρό δότη!

nikodimos grigoriatis

Πέρασαν ἤδη πέντε χρόνια ἀπό τήν ὀσιακή κοίμηση τοῦ πατρός Νικοδήμου Γρηγοριάτη. Γιά ὅλους ἐμᾶς πού εἴχαμε τήν εὐλογία νά τόν γνωρίσουμε ἡ παρουσία τοῦ μένει πάντα ζωντανή ἀνάμεσά μας. Κάθε στιγμή πού ζήσαμε κοντά του ἦταν καί μιά ξεχωριστή εὐλογία γιά τόν καθένα μας καί δοξάζουμε τόν θεό γιά τό ἀνεκτίμητο δῶρο πού μᾶς χάρισε. Σάν μιά μικρή προσφορά στήν ἀγάπη του πού πλούσια μας χάρισε στήν διάρκεια τῆς ἐπίγειας ζωῆς του θά ἤθελα στήν ἐπέτειο τῆς κοιμήσεώς του νά ἀναφερθῶ σέ ἕνα ἀπό τά πολλά περιστατικά τῆς ζωῆς του, τοῦ ὁποίου ὑπῆρξα αὐτόπτης καί αὐτήκοος μάρτυρας.
Ὅταν οἱ γιατροί διέγνωσαν καρδιακή ἀνεπάρκεια τελευταίου σταδίου, ὁ θεράπων γιατρός τόν ἐνημέρωσε πώς ἡ μοναδική ἐλπίδα γιά νά ζήσει ἦταν νά ὑποβληθεῖ σέ μεταμόσχευση καρδιᾶς. Ὁ π. Νικόδημος ἔχοντας μεγάλη ἐπιθυμία γιά τήν ζωή, ζήτησε ἀπό τόν γιατρό νά τοῦ ἐξηγήσει μέ….

λεπτομέρειες τήν διαδικασία τῆς μεταμόσχευσης καθώς καί νά τοῦ πεῖ ἄν ὑπῆρχε κάποια ἄλλη λύση ἐκτός αὐτῆς.

Ὁ γιατρός τοῦ εἶπε πώς ἡ μόνη, ἀλλά προσωρινή, λύση ἦταν νά τοποθετήσουν τεχνητή καρδιά. Ὁ π. Νικόδημος ρώτησε γιά πόσο διάστημα θά διαρκοῦσε ἡ λειτουργία τῆς τεχνητῆς καρδιᾶς καί ὁ γιατρός ἀπάντησε πώς ἡ διάρκεια ἦταν περίπου 2 μέ 3 χρόνια. Ὅμως, τοῦ ἐξήγησε σαφῶς πώς αὐτή ἡ λύση θά μποροῦσε νά ἀκολουθηθεῖ μόνο στήν περίπτωση πού θά δεχόταν νά μπεῖ σέ λίστα ἀναμονῆς γιά μεταμόσχευση, διότι ἡ τοποθέτηση τεχνητῆς καρδιᾶς ἦταν μιά «γέφυρα» γιά τή μεταμόσχευση. Ὁ π. Νικόδημος, δεχόταν νά βάλει τεχνητή καρδιά, δέν συμφωνοῦσε ὅμως γιά τήν μεταμόσχευση, ἐξηγώντας στόν γιατρό πώς δέν θά μποροῦσε νά δεχτεῖ κάτι τέτοιο, ἐφόσον τό ὄργανο αὐτό θά προερχόταν ὄχι ἀπό κάποιον πού θά ἦταν ἤδη νεκρός ἀλλά ἀπό ἕναν βαριά πάσχοντα ἀσθενῆ. Ὁ γιατρός, μέ ἀγάπη, ἐξήγησε στόν πατέρα Νικόδημο πώς δέν θά μποροῦσαν νά τοῦ τοποθετήσουν τεχνητή καρδιά χωρίς τήν ἐνυπόγραφη συγκατάθεσή του γιά τήν μεταμόσχευση.
Ὁ π. Νικόδημος ἐξήγησε στόν γιατρό πώς ἡ τεχνητή καρδιά εἶναι ἕνας ἐπιστημονικός τρόπος παράτασης τῆς ζωῆς, ἐνῶ ἡ μεταμόσχευση πού τοῦ πρότεινε δέν ἔχει σχέση μέ τήν ἐπιστήμη τῆς ἰατρικῆς, ἐφόσον ἡ ζωή ἑνός ἀνθρώπου, τήν ὁποία ὁ Θεός δίνει καί μόνο ἐκεῖνος ἔχει δικαίωμα νά τήν ἀφαιρέσει, θά ἔπρεπε νά ἀφαιρεθεῖ μέ ἀνθρώπινη παρέμβαση προκειμένου νά ληφθεῖ ἀπό τόν ἀσθενῆ ἡ καρδιά του. Ὁ γιατρός, θέλοντας νά βοηθήσει τόν πατέρα Νικόδημο νά ζήσει, τοῦ πρότεινε νά ὑπογράψει γιά τήν μεταμόσχευση, ὥστε νά προχωροῦσε ἡ διαδικασία τοποθέτησης τεχνητῆς καρδιᾶς καί παρόλα αὐτά ἄν συνέχιζε νά μήν ἐπιθυμεῖ τήν μεταμόσχευση, δέν θά προχωροῦσαν, ἐκ τῶν ὑστέρων, σέ αὐτή. Τήν λύση αὐτή ἐπικρότησαν καί κάποιοι κληρικοί καί λαϊκοί, φίλοι του πατρός Νικόδημου.
Ὅμως ὁ ἴδιος ὁ π. Νικόδημος ἀπάντησε πώς μιά τέτοια κίνηση θά ἔμοιαζε μέ αὐτό πού πολλές φορές προτεινόταν σέ μάρτυρες τοῦ Χριστοῦ, πού πιέζονταν νά ἀλλαξοπιστήσουν, ὅταν τούς ἔλεγαν νά ὁμολογήσουν φανερά καί ἐξωτερικά τήν ἀποδοχή τῆς ἄλλης πίστης, κρατώντας κρυφά μέσα στήν καρδιά τούς τήν πίστη τους στόν Χριστό. Τούς ἔλεγαν «προσφέρετε θυμίαμα στά εἴδωλα γιά νά σώσετε τή ζωή σας καί κρατῆστε τήν πίστη σας, μέσα σας». Ὁ γιατρός, βλέποντας τήν ἀμετακίνητη θέση τοῦ πατρός Νικοδήμου, προσπάθησε μέ φαρμακευτική ἀγωγή νά καθυστερήσει τήν ἐπιδείνωση τῆς κατάστασης. Ὁ π. Νικόδημος, ἄν καί πολύ ταλαιπωρημένος, μέ τήν ἄδεια τοῦ γιατροῦ ἐπισκέφθηκε γιά περίπου 2 μῆνες τή μονή τῆς μετανοίας του στό Ἅγιον Ὅρος. Κατά τήν διάρκεια τῆς παραμονῆς τοῦ ἐκεῖ συνέβη ἕνα θαυμαστό γεγονός. Ἐπισκέφθηκε τό μοναστήρι τοῦ Ὁσίου Γρηγορίου ἕνας ἱερέας, ὁ π. Σωτήριος, τόν ὁποῖο ὁ γράφων εἶχε γνωρίσει, 12 χρόνια πρίν, στό νοσοκομεῖο «Σωτηρία», ὅταν ἐκεῖ νοσηλευόταν ὁ ἀδερφός τοῦ ἐν λόγω ἱερέως Γεώργιος Σαλαμάρας μέ πρόβλημα ἀτελεκτασίας πνευμόνων. Εἶχε μεταφερθεῖ στό «Σωτηρία», ἀπό τό Πανεπιστημιακό νοσοκομεῖο Ἰωαννίνων ὅπου, λόγω ἐγκεφαλίτιδας, γιά τό διάστημα ἀπό 16 Σεπτεμβρίου 1995 ἕως 24 Νοεμβρίου 1995 νοσηλευόταν στήν ἐντατική, μηχανικά ὑποστηριζόμενος. Οἱ γιατροί, μετά τό πέρας 2 μηνῶν ἀπό τήν στιγμή πού βρέθηκε στήν ἐντατική, ἐνημέρωσαν τόν πατέρα Σωτήριο πώς ὁ ἀδερφός τοῦ ἦταν ἐγκεφαλικά νεκρός καί πώς δέν ὑπῆρχε ἐλπίδα ἀνάκαμψης καί θά ἔπρεπε νά τόν βγάλουν ἀπό τήν μηχανική ὑποστήριξη. Τοῦ πρότειναν ἐπίσης νά δωρίσει τά ὄργανα τοῦ ἀδερφοῦ του, γιά μεταμόσχευση. Ὁ π. Σωτήριος ἀρνήθηκε.
Λίγες ἡμέρες μετά, οἱ γιατροί τόν ἐνημέρωσαν πώς τήν Κυριακή πού πλησίαζε θά ἀποσυνέδεαν τόν ἀδερφό του ἀπό τά μηχανήματα. Ὁ π. Σωτήριος, ζήτησε νά τό ἀναβάλλουν γιά τήν ἑπόμενη μέρα ὥστε νά μποροῦσε τήν ἡμέρα ἐκείνη νά βρεθεῖ στήν Θεία Λειτουργία καί νά προσευχηθεῖ γιά τόν ἀδερφό του καί τήν ἴδια ἡμέρα ἐνημέρωσε τούς δικούς του στό Καρπενήσι νά κάνουν τίς ἀπαραίτητες προετοιμασίες γιά τήν κηδεία. Ὅταν τήν Κυριακή γύρισε στό νοσοκομεῖο, ἀπό τήν ἐκκλησία τοῦ ἁγίου Γεωργίου ἐξ Ἰωαννίνων ὅπου ἐκκλησιάστηκε καί ἀναζήτησε τόν ἀδερφό του, μιά εἰδικευόμενη γιατρός ἡ κυρία Βασιλάκη, τόν ἐνημέρωσε πώς ὁ ἀδερφός τοῦ εἶχε ξυπνήσει. Ἐκεῖνος ἀπορημένος ρώτησε πώς συνέβη αὐτό, ἐνῶ οἱ γιατροί δέν εἶχαν δώσει τήν παραμικρή ἐλπίδα ἀνάρρωσης. Ἡ γιατρός ἀπάντησε: «Ἐμεῖς περιμέναμε πώς θά πέθαινε. Ἐσύ ξέρεις καλύτερα. Ρώτα τόν Θεό σου».  Οἱ γιατροί, μετά ἀπό αὐτό τό γεγονός, διέγνωσαν ἀτελεκτασία πνευμόνων καί σύστησαν τήν διακομιδή του στό νοσοκομεῖο τῶν Ἀθηνῶν «Σωτηρία». Τό ἴδιο διάστημα στό νοσοκομεῖο αὐτό νοσηλευόταν καί ἡ μητέρα τοῦ πατρός Νικοδήμου Χρυσούλα Κάντζα. Ὁ π. Νικόδημος ἐκεῖνον τόν καιρό βρισκόταν στό μοναστήρι του. Ὁ π. Σωτήριος γνώρισε στό νοσοκομεῖο τήν κυρία Χρυσούλα καί τόν γράφοντα.
Ὁ γράφων εἶχε μιλήσει στόν πατέρα Σωτήριο γιά τόν πατέρα Νικόδημο καί ἀντίστοιχα εἶχε ζητήσει ἀπό τόν πατέρα Νικόδημο νά προσευχηθεῖ γιά τόν ἀδερφό τοῦ πατρός Σωτηρίου. Νά σημειωθεῖ πώς οἱ δύο πατέρες δέν εἶχαν γνωρίσει ὁ ἕνας τόν ἄλλο ἀπό κοντά. Δώδεκα χρόνια ἀργότερα ὁ π. Σωτήριος, ὅπως ἀναφέρθηκε παραπάνω, πῆγε γιά προσκύνημα στήν μονή Ὁσίου Γρηγορίου. Ἀναχωρώντας ἀπό τό μοναστήρι, τόν πλησίασε στήν αὐλή ὁ π. Νικόδημος συνοδευόμενος ἀπό ἄλλους μοναχούς καί προσκυνητές. Ζητώντας τήν εὐχή τοῦ πατρός Σωτηρίου, καί χωρίς νά γνωρίζει ποιός εἶναι, εἶπε στούς παρευρισκόμενους: «Νά, ὁ π. ἐδῶ, θά μᾶς πεῖ τήν γνώμη του γιά τίς μεταμοσχεύσεις». Ἀμέσως ὁ π. Σωτήριος ἐξέφρασε τήν ἀρνητική γνώμη του γιά τίς μεταμοσχεύσεις, ἐξηγώντας πώς ὁ ἄνθρωπος, τοῦ ὁποίου τά ὄργανα πρόκειται νά ληφθοῦν γιά μεταμόσχευση, εἶναι ζωντανός καί ἄρα ἡ ἀφαίρεση τῶν ὀργάνων τοῦ εἶναι στήν πραγματικότητα φόνος. Σάν ἐπιβεβαίωση ὅσων ἔλεγε, διηγήθηκε ὅλη τήν ἱστορία μέ τόν ἀδερφό του πού ἀναφέραμε παραπάνω. Ὁ π. Σωτήριος ἔπειτα, ρώτησε τόν πατέρα Νικόδημο ποιό ἦταν τό ὄνομά του, κι ὅταν ἐκεῖνος τοῦ ἀπάντησε, ὁ π. Σωτήριος εἶπε: «Εἶσαι ὁ γιός τῆς κυρίας Χρυσούλας;”.
Τήν θετική ἀπάντηση τοῦ πατρός Νικοδήμου, ἀκολούθησε μιά συζήτηση τῶν δύο τους, κατά τήν ὁποία ὁ π. Νικόδημος δέν ἀναφέρθηκε καθόλου στό πρόβλημα ὑγείας πού ἀντιμετώπιζε. Εἶπε στόν πατέρα Σωτήριο πώς θά ἐνημέρωνε τόν γέροντα γιά ὅσα τοῦ εἶχε πεῖ γιά τήν ἐξέλιξη τῆς περιπέτειας ὑγείας τοῦ ἀδερφοῦ του ὥστε ὁ γέροντας νά ἀναπαυτεῖ. Μετά τήν κοίμηση τοῦ πατρός Νικοδήμου ὁ γράφων ἐπικοινώνησε μέ τόν πατέρα Σωτήριο γιά νά τόν ἐνημερώσει, ἀναφέροντάς του καί τήν αἰτία πού εἶχε ὁδηγήσει τόν πατέρα Νικόδημο στό θάνατο. Τότε ἐκεῖνος εἶπε πώς δέν γνώριζε τό πρόβλημα τοῦ πατρός Νικοδήμου καί στήν συνέχεια ἐξιστόρησε τήν συνάντηση πού εἶχαν στήν αὐλή τοῦ μοναστηριοῦ.
Ὅταν ὁ π. Νικόδημος ἐπέστρεψε στόν Πειραιά ἀπό τό Ἅγιον Ὅρος, ἐπισκέφθηκε πάλι τόν θεράποντα γιατρό του. Μετά ἀπό μικρό χρονικό διάστημα, χειροτέρεψε ξαφνικά ἡ ὑγεία του καί μπῆκε γιά νοσηλεία στό Ὠνάσειο. Αὐτή ἦταν καί ἡ τελευταία φορά. Τό διάστημα πού βρισκόταν στήν ἐντατική, καί παρουσία τοῦ γράφοντος καί τοῦ πατρός Παϊσίου ἀδελφοῦ της μονῆς, ἦλθε ὁ γιατρός τοῦ πατρός Νικοδήμου, πολύ προβληματισμένος καί στεναχωρημένος, καί ἀνέφερε πώς δέν μποροῦσαν νά καθυστερήσουν ἄλλο καί  ἦταν ἡ τελευταία εὐκαιρία τοῦ πατρός Νικοδήμου νά δεχτεῖ τήν μεταμόσχευση. Ὁ π. Νικόδημος γιά ἄλλη μιά φορά ἐξέφρασε τήν ἐπιθυμία του γιά ζωή καί ρώτησε τόν ἰατρό ἄν ὑπῆρχε ἄλλη θεραπεία γιά τό πρόβλημά του, ἔστω καί σέ πειραματική μορφή στό ἐξωτερικό (Εὐρώπη ἤ Ἀμερική).
Ἡ ἀπάντηση τοῦ γιατροῦ ἦταν κατηγορηματική πώς δέν ὑπῆρχε κάτι τέτοιο. Τότε ὁ π. Νικόδημος ζήτησε ἀπό τόν πατέρα Παΐσιο νά ἐνημερώσει τό μοναστήρι γιά νά ἑτοιμάσουν τά τῆς κηδείας του. Ὁ γιατρός βγαίνοντας ἀπό τήν ἐντατική σχολίασε μέ ἔκπληξη πώς πρώτη φορά στήν ζωή του καί μετά ἀπό 3500 ἀσθενεῖς πού εἶχε φροντίσει προσωπικά, ἔβλεπε ἕναν ἄνθρωπο πού ἤθελε πάρα πολύ νά ζήσει καί παρόλα αὐτά ὁ ἴδιος ἔβλεπε πώς δέν εἶχε τήν δυνατότητα νά τόν βοηθήσει ἀφοῦ ὅσο κι ἄν προσπαθοῦσε, συναντοῦσε πάντα τήν σταθερή καί σθεναρή ἄρνηση τοῦ πατρός Νικοδήμου νά δεχτεῖ τήν μεταμόσχευση. Ἡ ζωή εἶναι τό πολυτιμότερο δῶρο πού ὁ Θεός ἔχει χαρίσει στόν ἄνθρωπο. Καί ὁ ἄνθρωπος στά χιλιάδες χρόνια πού ζεῖ πάνω σ/αὐτόν τόν πλανήτη προσπαθεῖ καί θά προσπαθεῖ πάντα νά κάνει ὅ,τι μπορεῖ γιά νά διαρκέσει αὐτή ἡ ἐπίγεια ζωή τοῦ περισσότερο. Μέσα σέ αὐτά τά πλαίσια ἡ ἰατρική ἐπιστήμη ἀνακαλύπτει συνεχῶς νέους τρόπους πού ὑπόσχονται παράταση τῆς ζωῆς. Ἕνας ἀπό αὐτούς εἶναι καί ἡ μεταμόσχευση καρδιᾶς. Ὅμως εἶναι ἀποδεδειγμένο καί παραδεκτό πώς γιά νά γίνει μεταμόσχευση αὐτοῦ του ὀργάνου ὁ δότης πρέπει νά βρίσκεται ἐν ζωή, ἀφοῦ ὅταν ὁ ἀσθενής πεθάνει ἡ καρδιά τοῦ σταματά νά λειτουργεῖ καί εἶναι πλέον ἀδύνατο νά δοθεῖ σέ ἄλλον ἄνθρωπο. Ἑπομένως, μέ ἁπλά λόγια, γιά νά παραταθεῖ ἡ ζωή ἑνός ἀνθρώπου πρέπει νά ἀφαιρεθεῖ ἡ ζωή ἑνός ἄλλου. Αὐτό εἶναι κάτι πού ὁ π. Νικόδημος δέν μποροῦσε γιά κανέναν λόγο νά δεχτεῖ. Γιατί ἡ ζωή εἶναι ἕνα δῶρο τοῦ Θεοῦ σέ κάθε ἄνθρωπο ἐξίσου καί κανένας ἐκτός ἀπό τόν Θεό δέν μπορεῖ νά ἀποφασίζει γιά τό πότε αὐτή θά φτάσει στό τέλος της. Ὁ π. Νικόδημος μαρτύρησε μέ τή ζωή ἀλλά καί μέ τόν ἐπίγειο θάνατό του αὐτή τήν ἀλήθεια καί παρέμεινε σταθερός σέ αὐτή τήν ὁμολογία του ὡς τό τέλος. Γί αὐτό καί εἶναι πεποίθηση ὅσων τόν γνώρισαν πώς συνεχίζει νά εἶναι ζωντανός. Ἄλλωστε, ὁ ἴδιος ὁ Χριστός ἐπιβεβαιώνει αὐτή τήν ἀλήθεια μέ τά λόγια του:
“ός γάρ ἄν θέλη τήν ψυχήν αὐτοῦ σῶσαι, ἀπολέσει αὐτήν· ὅς δ  ἄν ἀπολέση τήν ἐαυτοῦ ψυχήν ἕνεκεν ἐμοῦ καί τοῦ εὐαγγελίου οὗτος σώσει αὐτήν “.
Κωνσταντίνος
Share Button