Όταν ο νους με την βοήθεια της νοεράς προσευχής και της ασκήσεως καθαριστεί και φωτιστεί, εκτός από τον δικό του φωτισμό δέχεται επιπλέον και τον φωτισμό της θείας χάριτος. Στην κατάσταση αυτή αρπάζεται ο νους σε θεωρίες και οράσεις, για να πληροφορηθεί για θεάματα τα οποία η θεία χάρις κρίνει. Ένα τέτοιο περιστατικό συνέβη στον Γέροντα Ιωσήφ, όταν ήταν στη Μικρά Αγία Άννα : “Καθόμουν εδώ στο παράθυρο γονατιστός και έλεγα την ευχή. Σε μια στιγμή, όπως κρατούσα τον νουν μου στην ενέργεια της ευχής που η θεία χάρις ενεργεί με τον θείο φωτισμό της, αυξήθηκε περισσότερο το φως και ο νους μου άρχισε να πλατύνεται και να περισσεύει τόσο, που όλα μου έγιναν φωτεινά και έβλεπα όλη τη πλευρά του τόπου μας, από τα Κατουνάκια ως τα μοναστήρια κάτω μέχρι τη Δάφνη, καθώς και πίσω μου και τίποτε δεν μου ήταν αφανές ή άγνωστο”, εξομολογείται ο Γέρων Ιωσήφ ο Ησυχαστής. Το φως πάλι δεν ήταν όπως το φυσικό που δίνει ο ήλιος ή το τεχνητό που κάνουν οι άνθρωποι. Ήταν φως εξαίσιο, λευκό, άϋλο, που δεν είναι μόνο εξωτερικό, όπως το φυσικό που επιτρέπει σε όσους έχουν μάτια να βλέπουν εξωτερικά. Το φως εκείνο βρίσκεται και μέσα στον άνθρωπο, το αισθάνεται σαν δική του πνοή, τον γεμίζει σαν τροφή και αναπνοή, τον ελαφρύνει από το φυσικό του βάρος και τον μεταμορφώνει, έτσι ώστε να μην ξέρει αν έχει σώμα και βάρος ή κάποιον περιορισμό. Τότε, συνεχίζει ο Γέροντας, είδα και τον π. Αθανάσιο να έρχεται προς εμάς, από την στράτα του Αγίου Παύλου φορτωμένος με τον μεγάλο ντορβά του. Έμεινα παρακολουθώντας τον μέχρις ότου ήρθε εδώ. Έβλεπα όλες τις κινήσεις του. Που καθόταν να ξεκουραστεί ή να ακουμπήσει το φορτίον του στη πηγή της Αγίας Άννας, στο μύλο όπου σταμάτησε και ήπιε νερό, μέχρι να φτάσει στη πόρτα μας, να πάρει το κλειδί, να ανοίξει και να μπει μέσα, να έρθει μπροστά μου και να βάλλει μετάνοια”.

ΠΗΓΗ : Ι.Μ. ΚΑΡΑΚΑΛΛΟΥ, ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑΙ ΕΜΠΕΙΡΙΑΙ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΙΩΣΗΦ ΤΟΥ ΗΣΥΧΑΣΤΗ, σσ. 198-199