Ἀπὸ τὶς «Ἐπιστολὲς» τοῦ Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου, ἔκδοσις Ἡσυχαστήριον Σουρωτῆς, Θεσσαλονίκη
…Οἱ περισσότεροι Πνευματικοί τῆς ἐποχῆς μας εἶναι καλογερομάχοι καὶ ποικιλοτρόπως βάλλουν κατὰ τοῦ Μοναχισμοῦ καὶ μάλιστα χρησιμοποιοῦν καὶ Μεγάλους Βασιλείους μὲ Βασιλειάδες καὶ κοινωνικὴ δράση κ.λ.π. Δὲν θέλω νὰ ἀναφέρω τὴν ζωὴ τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, πρὶν ἀρχίση τὶς Βασιλειάδες, ἀλλὰ ἁπλῶς νὰ πῶ τὸν λογισμό μου, τί θὰ ἔκανε ὁ Μέγας Βασίλειος, ἐὰν ζοῦσε στὴν ἐποχή μας. Ἔχω τὴν γνώμη ὅτι θὰ ἔπιανε ξανὰ τὴν σπηλιὰ καὶ τὸ κομποσχοίνι, βλέποντας τὴν φλόγα τῆς ἀγάπης (ἀπὸ τὶς Βασιλειάδες καὶ ἄλλων Ἁγίων Πατέρων) νὰ ἔχη ἁπλώσει παντοῦ, ὄχι μόνο στοὺς πιστοὺς ἀλλὰ ἀκόμη καὶ στοὺς ἀπίστους, οἱ ὁποῖοι ὅλοι μαζὶ ἀποτελοῦν τὴν Κοινωνικὴ Πρόνοια, ποὺ περιθάλπει ἀκόμη καὶ μέλη τῶν Πνευματικῶν Φιλανθρωπικῶν Συλλόγων (μὲ χαρτὶ μόνον ἀπορίας). Μὲ λίλα λόγια, ἡ Κοινωνικὴ Πρόνοια καθημερινῶς φωνάζει: «Ἅγιοι Πατέρες τῆς ἐποχῆς μας, ἀφῆστε τὴν φιλανθρωπία σ΄ ἐμᾶς τοὺς λαϊκούς, ποὺ δὲν μποροῦμε να κάνουμε καὶ κάτι ἄλλο, καὶ ἐσεῖς κοιτάξτε νὰ ἀσχοληθῆτε μὲ κάτι τὸ πνευματικώτερο».
Δυστυχῶς ὅμως, ὄχι μόνον αὐτὸ δὲν κάνουν μερικοὶ Κληρικοί, διότι δὲν τὸ καταλαβαίνουν, ἀλλὰ τὸ κακὸ εἶναι ποὺ ἐμποδίζουν καὶ αὐτοὺς ποὺ τὸ καταλαβαίνουν καὶ θέλουν νὰ δοθοῦν ὁλόκληροι στὸν Χριστὸ καὶ αἰσθάνονται ἔντονα τὴν κλίση τῆς ἀναχωρήσεως. Δὲν φτάνουν δηλαδὴ τὰ ὅσα ἀκούει ἕνας ἀρχάριος Μοναχὸς ἀπὸ τοὺς λαϊκούς, ἀκούει καὶ ἕνα σωρὸ ἀπὸ τοὺς…
Κληρικούς, οἱ ὁποῖοι ἔχουν ἀκόμη καὶ τὴν παράλογη ἀπαίτηση ἀπὸ τοὺς Μοναχοὺς νὰ ἀφήσουν τὴν ἔρημο καὶ νὰ ἔλθουν στὸν κόσμο, νὰ ἀσχοληθοῦν μὲ τὴν κοινωνικὴ δράση τῆς φιλανθρωπίας. Καλὸ εἶναι νὰ ἀναφέρω καὶ μερικὰ ἀπὸ τὰ στεφάνια ποὺ τοὺς πλέκουν: «τεμπέληδες, ἀτομιστές, ἄνανδρους, κ.λ.π.», ἐπειδὴ θεωροῦν τοὺς ἑαυτοὺς τους ἥρωες, ποὺ ἀγωνίζονται μέσα στὴν ἁμαρτωλὴ κοινωνία, καὶ τοὺς Μοναχοὺς δειλούς, ποὺ φεύγουν, γιὰ νὰ σώσουν μόνον τὴν ψυχή τους.
Ἀπορῶ πῶς δὲν καταλαβαίνουν τὴν μεγάλη ἀποστολὴ τοῦ Μοναχοῦ!!! Ὁ Μοναχὸς φεύγει μακριὰ ἀπὸ τὸν κόσμο, ὄχι γιατί μισεῖ τὸν κόσμο, ἀλλὰ ἐπειδὴ ἀγαπάει τὸν κόσμο καὶ κατ΄ αὐτὸν τὸν τρόπο θὰ τὸν βοηθήση περισσότερο διὰ τῆς προσευχῆς του σὲ πράγματα ποὺ δὲν γίνονται ἀνθρωπίνως παρὰ μόνο μὲ θεϊκὴ ἐπέμβαση. Ἔτσι σώζει ὁ Θεὸς τὸν κόσμο. Ὁ Μοναχὸς δὲν λέει ποτέ: «νὰ σώσω τὸν κόσμο», ἀλλὰ προσεύχεται γιὰ τὴν σωτηρία τοῦ κόσμου, παράλληλα μὲ τὴν δική του. Ὅταν ὁ καλὸς Θεὸς ἀκούση τὴν προσευχή του καὶ βοηθήση τὸν κόσμο, πάλι δὲν λέει «ἔσωσα ἔγω κόσμο», ἀλλὰ «ὁ Θεός».
