Περί χριστιανικής πολιτείας και διαγωγής
(Αγίου Επιφανίου, Αρχιεπισκόπου Κωνσταντίας της Κύπρου)
«Όσοι θέλουν να ζήσουν με ευσέβεια, σύμφωνα με το θέλημα του Ιησού Χριστού» αυτά πρέπει να φυλάττουν με τη βοήθεια του Θεού: την ησυχία, την άσκηση.
Πρόσεχε από την πολυλογία γιατί από την πολυλογία δεν θα αποφύγεις την αμαρτία.
Εάν σου δόθηκε λόγος, απάντησε με σύνεση στον πλησίον, διαφορετικά κλείσε καλύτερα το στόμα σου.
Μην κακολογείς τον αδελφό σου, ούτε να ανέχεσαι όσους κακολογούν για να μην κατακριθείς, άλλα εάν μπορείς επίπληξέ τους.
Αυτά που μισείς μην τα κάνεις σε άλλον, και εκείνο που θέλεις να σου κάνει ο πλησίον, αυτό να κάνεις και εσύ.
Σταμάτησε να γελάς με αναίδεια και σε ακατάλληλο καιρό.
Φρόντισε να μην στενοχωρήσεις ποτέ κάποιον.
Μην ανταποδώσεις το κακό με κακό αλλά να το νικάς με το αγαθό.
Να είσαι έτοιμος να κάνεις κάθε τί που είναι σύμφωνο με το θέλημα του Θεού.
Όσο μπορείς φρόντισε να μην κάνεις κάτι από ανθρωπαρέσκεια, για να μη ζημιωθείς, αλλά για κάθε πράξη σου να σκέφτεσαι ότι σε βλέπει ο Θεός και δεν θα αμαρτήσεις ποτέ.
Μην υπερβάλλεις σε οτιδήποτε, αλλά κράτησε την ισορροπία.
Με ευσέβεια να διακρίνεις σε κάθε τί, αν οι λογισμοί σου είναι σύμφωνοι με το θέλημα του Θεού, εάν όμως δεν μπορείς, ρώτησε αυτόν που έχει διάκριση να το κάνει αμέσως.
Εάν σε προσβάλει λογισμός αισχρός ή λογισμός απιστίας αμέσως σκέψου την μέλλουσα κρίση και τότε αυτός απομακρύνεται από σένα.
Να μην επιθυμείς ύπνο χωρίς μέτρο.
Να είσαι άγρυπνος και προσεχτικός στον εαυτόν σου και στα διακονήματά σου.
Απομάκρυνε τον νου σου από ανωφελείς λογισμούς και να προσεύχεσαι αδιαλείπτως στον Θεό ευχαριστώντας τον γιατί σε απάλλαξε από τη δουλεία του διαβόλου και σε αξίωσε να πραγματοποιείς αγγελική εργασία.
Μην περιφρονήσεις ποτέ τον αδελφό σου, ούτε μέσα σου, άλλα να θεωρείς τον εαυτόν σου τελευταίον από όλους.
Μην ασχολείσαι με ό,τι δεν σου είναι αναγκαίο.
Όταν σου συμβαίνουν διάφορες θλίψεις να υπομένεις ευχαρίστως σκεπτόμενος την μέλλουσα ανταπόδοση.
Το «ναι» σου να είναι ναι και το «όχι» σου να είναι όχι και να μην ορκίζεσαι ποτέ. «Να αγωνίζεσαι για την αλήθεια μέχρι θανάτου».
Μείνε σταθερός στην ορθόδοξη πίστη της Αγίας Τριάδος με αγαθή ελπίδα.
Όταν τα κάνεις όλα αυτά, πρόσεξε μην υπερηφανευθείς, αλλά να πεις ότι είσαι ανάξιος δούλος γιατί έκανες αυτό που όφειλες.
Η ταπείνωση νίκησε την υπερηφάνεια, η πραότητα την αλαζονεία, η επιείκεια τον εχθρό. Η ησυχία τα ίδια κάνει.
Η αγάπη νίκησε το μίσος, η φτώχεια τον πλούτο, επειδή όσοι θέλουν να γίνουν πλούσιοι πέφτουν στην παγίδα του διαβόλου και σε πικρό θάνατο.
Η φιλοξενία νίκησε το σκληρόκαρδο λογισμό. Οι παρηγορητικοί λόγοι νίκησαν το θυμό. Το κλάμα νίκησε το γέλιο, γιατί όπως έχει γραφτεί είναι μακάριοι όσοι πενθούν γιατί αυτοί θα παρηγορηθούν.
Η νηστεία νίκησε το λογισμό που εξουσιάζει την κοιλιά, γιατί αυτή δόθηκε από την αρχή της δημιουργίας.
Η αγρυπνία νίκησε αυτόν που αγαπά τον ύπνο. Αυτός που αγρυπνεί αγωνίζεται στην προσευχή.
Η προσευχή νίκησε την οκνηρία. Η προσευχή και η νηστεία γλιτώνει από τον πνευματικό θάνατο.
Η ελεημοσύνη είναι ανώτερη και από τα δύο, γιατί είναι μακάριοι οι ελεήμονες, επειδή αυτοί θα ελεηθούν από τον Θεό κατά την ημέρα της κρίσεως.
Ο θυμώδης δημιουργεί ταραχή ενώ ο επιεικής σταματά και αυτήν που έρχεται. «Μακάριοι είναι όσοι φέρονται με πραότητα στους άλλους γιατί αυτοί θα κληρονομήσουν τη γη της επαγγελίας».
Όποιος στη γη είναι φτωχός για τον Χριστό θα είναι πλούσιος στους ουρανούς.
Αυτός που πεινά και διψά για την επικράτηση του θελήματος του Κυρίου θα χορτάσει στους ουρανούς.
Αυτός που στη γη θλίβεται, χλευάζεται και διώκεται για το θείο θέλημα, στους ουρανούς θα χαίρεται μαζί με τους μάρτυρες.