Τό ὅτι οὐδέν ἰσχυρότερον ὑφίσταται τῆς ἀληθείας, τοῦτο ὄχι μόνον τό βλέπει κανείς εἰς τήν παγκόσμιον ἱστορίαν καί τό ἐπισημαίνει εἰς πλείστας ὅσας περιπτώσεις, ἀλλά τό βεβαιώνει καί αὐτός ὁ ἀψευδής λόγος τοῦ Θεοῦ. Πρός ἐπιβεβαίωσιν τῶν ἀνωτέρω, ἀλλά καί πρός ὠφέλειαν, «πρός διδασκαλίαν, πρός ἔλεγχον, πρός ἐπανόρθωσιν…» (1), ἄς δοῦμε τά ὅσα ἀναφέρονται εἰς τήν Παλαιάν Διαθήκην καί συγκεκριμένως εἰς τό Α´ βιβλίον τοῦ Ἔσδρα, Κεφάλαια γ´ καί δ´. Εἰς τά κεφάλαια αὐτά γίνεται λόγος δι᾽ ἕνα διαγωνισμόν τριῶν νεαρῶν σωματοφυλάκων τοῦ βασιλέως τῶν Περσῶν Δαρείου. Οἱ σωματοφύλακες ἐκεῖνοι, ἐνῷ ἐφύλασσαν τόν Δαρεῖον, ὁ ὁποῖος δέν εἶχε καλόν ὕπνον μετά ἀπό ἕνα συμπόσιον τό ὁποῖον εἶχε παραθέσει, συνεφώνησαν μεταξύ των ὥστε νά γράψῃ ὁ καθένας μίαν γνώμην καί εἰς τήν συνέχειαν νά τήν θέσουν ὑπ᾽ ὄψιν τοῦ ἰδίου τοῦ βασιλέως τῶν Περσῶν, ὁ ὁποῖος θά τήν ἔκρινε καί θά ἐβράβευε πλουσιοπαρόχως τήν καλυτέραν ἀπό αὐτάς.
Καί ὁ μέν πρῶτος ἔγραψε ὅτι νικᾷ τά πάντα ὁ οἶνος, ὁ δεύτερος ὅτι ὑπερισχύει ὅλων ὁ βασιλεύς, ὁ δέ τρίτος ἐξ αὐτῶν ἐσημείωσε ὅτι πολλήν μεγάλην δύναμιν ἔχουν οἱ γυναῖκες, ἀλλά ἐτόνισε ὅτι καί αὐτάς ἀκόμη τάς νικᾷ ἡ ἀλήθεια.
Ὁ Ζοροβάβελ, ὁ σωματοφύλαξ, ὁ ὁποῖος ὑπεστήριξε τήν ἀλήθειαν, ὅταν ἦλθε ἡ σειρά του νά ὁμιλήσῃ, ἀπέδειξε διά λόγων καί ἰσχυρῶν ἐπιχειρημάτων, ὅτι «ἡ ἀλήθεια μεγάλη καί ἰσχυροτέρα παρά πάντα» (2). Ὁ Ζοροβάβελ δέν ὡμίλησε γενικῶς καί ἀορίστως περί ἀληθείας, ἀλλά συνδέει τήν ἀλήθειαν μέ τήν Πηγήν τῆς Ἀληθείας, δηλαδή τόν ἴδιον τόν Θεόν. Ὁ λόγος του εἶναι πολύ χαρακτηριστικός καί καταγεγραμμένος εἰς τό ἱερόν κείμενον: «Καί αὐτῇ ἡ ἰσχύς καί τό βασίλειον καί ἡ ἐξουσία καί ἡ μεγαλειότης τῶν πάντων αἰώνων. Εὐλογητός ὁ Θεός τῆς Ἀληθείας» (3). «Καί ἐσιώπησε (ὁ Ζοροβάβελ) τοῦ λαλεῖν· καί πᾶς ὁ λαός τότε ἐφώνησε, καί τότε εἶπον· μεγάλη ἡ ἀλήθεια καί ὑπερισχύει» (4). Ὁ δέ Βασιλεύς ἀντήμειψε τόν Ζοροβάβελ ὡς τόν σοφώτερον ἐκ τῶν τριῶν σωματοφυλάκων του. Eἰς τήν συνέχειαν, κατόπιν ἐντολῆς τοῦ Δαρείου, ἀναλαμβάνει ὁ Ζοροβάβελ τά τῆς οἰκοδομήσεως τῆς Ἱερουσαλήμ.
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Θεολόγος θά διακηρύξῃ, εἰς σχέσιν μέ τήν Παλαιάν Διαθήκην, ὅτι «ὁ νόμος διά Μωϋσέως ἐδόθη, ἡ χάρις καί ἡ ἀλήθεια διά Ἰησοῦ Χριστοῦ ἐγένετο» (5).
Βεβαίως, διά τούς συνειδητούς πιστούς ἡ δύναμις τῆς Ἀληθείας εἶναι ἀναμφισβήτητος. Τό ὅτι ἔτσι ἔχουν τά πράγματα περί τῆς Ἀληθείας δέν ἠμπορεῖ νά ὑπάρχῃ ἀντίρρρησις ἀπό οὐδένα πιστόν καί λογικόν ἄνθρωπον. Ὁ Ἴδιος ὁ Ἀρχηγός τῆς Πίστεώς μας, ὁ Χριστός, τονίζει ξεκάθαρα: «Ἐγώ εἰμί ἡ ὁδός καί ἡ ἀλήθεια καί ἡ ζωή» (6). Ὁ Χριστός εἶναι ἡ Αὐτοαλήθεια. Τά κατά κόσμον ἰσχυρά εἶναι θνητά καί μάλιστα ταχυθάνατα, οἱανδήποτε ἰσχύν καί ἄν διαθέτουν, ἡ Ἀλήθεια ὅμως εἶναι ἀΐδιος.
Οἱ ἄνθρωποι πού πικραίνονται καί ἀπορρίπτουν τήν Ἀλήθειαν καυτηριάζονται ἀπό τίς ἐντολές τοῦ Χριστοῦ. Ἀποτέλεσμα εἶναι νά ἀπορρίπτουν τόν Θεάνθρωπον καί νά πίπτουν εἰς τό κατάντημα τοῦτο, παρ᾽ ὅ,τι ὁ Χριστός ἔδωσε ἀναντίρρητες καί ἀναμφισβήτητες ἀποδείξεις περί τῆς Θεότητός Του. Πολλοί εἶναι ἐκεῖνοι οἱ ὁποῖοι ἀρνοῦνται, φοβοῦνται καί πολεμοῦν τήν ἀλήθειαν εἰς ὅλας βεβαίως τάς ἐκφάνσεις, πολύ ὅμως περισσότερον εἰς τά θέματα τῆς ἀποκαλύψεως τοῦ Θεοῦ διά τῶν Ἱερῶν Μυστηρίων καί τῆς Ἀποστολικῆς Παραδόσεως.
Ἄλλα οἱ ἄνθρωποι αὐτοί ἠγάπησαν τό σκότος καί ὄχι τό φῶς, διότι τά ἔργα των εἶναι πονηρά. Τά ἔργα εἶναι ἡ ἔκφανσις, τό ἀποτέλεσμα τῶν κρυπτῶν τῆς καρδίας τοῦ ἀνθρώπου. Πονηρά λοιπόν εἶναι ἡ καρδία καί τά ἔργα αὐτῶν.
Ἀπό τόν Θεόν, πού εἶναι ἡ Ἀλήθεια, ἡ ἀπόλυτος καί ἄδολος Ἀλήθεια, προέρχεται ἡ «καθαρά καί ἀμιγής παντός δολεροῦ προκαλύμματος ἀλήθεια», θά κηρύξῃ ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Νύσσης (7).
Τήν στάσιν ζωῆς ἔναντι τῆς ἀληθείας τήν βλέπομε εἰς τόν βίον καί τήν Πολιτείαν τῶν Ἁγίων καί εἰδικῶς τῶν Μαρτύρων καί τῶν Ὁμολογητῶν, ἀλλά καί τῶν μεγάλων Πατέρων καί Διδασκάλων τῆς Ἐκκλησίας μας. Τά κείμενα τῆς Πατρολογίας ἐπιβεβαιώνουν τοῦ λόγου τό ἀληθές, ἀλλά καί τά Ἱερά Συναξάρια, τά ὁποῖα ἐν πολλοῖς ἀποτελοῦν πλήν τῆς Ἐκκλησιαστικῆς καί σημαντικόν μέρος τῆς Ἐθνικῆς μας Ἱστορίας, κοσμοῦνται μέ ὁμολογίες ἀληθείας, οἱ ὁποῖες ἄνευ ἀμφιβολίας ἀποτελοῦν «συμβολικά μνημεῖα», πού ὁριοθετοῦν τήν ἀλήθειαν ἔναντι τοῦ ψεύδους καί τήν Ὀρθοδοξίαν ἔναντι τῆς κακοδοξίας καί τῶν αἱρέσεων.
Ὁ Ἱερός Χρυσόστομος θά διασαλπίσῃ: «Οὐδέν φανερώτερον, οὐδέν ἰσχυρότερον γένοιτ᾽ ἄν, ὥσπερ τοῦ ψεύδους οὐδέν ἀσθενέστερον» (8).
Ἡ ἀλήθεια εἶναι φῶς καί ἐπιφέρει τόν ἔλεγχον καί ποιεῖ ἔλεγχον καί μάλιστα αὐστηρόν καί ἀδυσώπητον, ἀναλόγως τοῦ βάθους τοῦ κακοῦ, εἰς τό ὁποῖον ἑκουσίως ἔχει περιπέσει ὁ ἄνθρωπος. Ὅσον μεγαλύτερον εἶναι τό κακόν καί ὅσον βαθύτερον τό πνευματικόν και ἠθικόν βάραθρον, τόσον καί δριμύτερος εἶναι ὁ ἔλεγχος πού δέχεται τό ψεῦδος ὑπό τοῦ φωτός τῆς ἀληθείας.
Τό ἀκέραιον τῆς ἀληθείας, εἰς τήν ἔκφρασιν καί ὄχι εἰς τήν ἀποσκίασιν αὐτῆς, εἶναι τό ζητούμενον, ἀκόμη καί ἄν χρειασθῇ νά ἔλθωμε εἰς ἀντιπαράθεσιν «ἕνεκεν ἀληθείας», ἤ νά χαρακτηρισθῇ ἡ στάσις μας ὡς ἔλεγχος ἐπιβεβλημένος.
Ἡ ἀλήθεια δέν ἠμπορεῖ νά ἀλλοιοῦται κατά τά πρόσωπα καί τάς περιστάσεις, ἀλλά ὀφείλει νά παραμένῃ ἀκεραία καί αὐθεντική. Ταυτοχρόνως ὅμως νά κηρύσσεται, νά ὁμολογῆται, ἀλλά καί νά ἐλέγχῃ, ἔστω καί ἄν κάποιοι, συγγενεῖς, φίλοι, συνεργάτες, ὑψηλά ἱστάμενα πρόσωπα, κλπ., στενοχωρηθοῦν, λυπηθοῦν, ἐξοργισθοῦν ἤ ἀκόμη φθάσουν καί σέ ἀκραῖες καταστάσεις, οἱ ὁποῖες ἀπᾴδουν πρός τούς κανόνας εὐπρεποῦς πόσῳ μᾶλλον χριστιανικῆς συμπεριφορᾶς. Λέγει ὁ Ἀριστοτέλης «φίλος μέν Πλάτων, φιλτάτη δέ ἀλήθεια».
Περίπτωσιν ἐλέγχου βλέπομε καί εἰς τούς Πρωτοκορυφαίους Ἀποστόλους Πέτρον καί Παῦλον. Ὁ Εὐαγγελιστής Λουκᾶς ἐπί τοῦ προκειμένου θέματος ἀναφέρει, σχετικῶς μέ τήν στάσιν τοῦ Ἀποστόλου Παύλου ἔναντι ἐκείνης τοῦ Ἀποστόλου Πέτρου, ὅτι: «Ὅτε δέ ἦλθε Πέτρος εἰς Ἀντιόχειαν, κατά πρόσωπον αὐτῷ ἀντέστην, ὅτι κατεγνωσμένος ἦν» (9).
Ἡ ἀλήθεια ἀπορρέει ἐκ τοῦ Θεοῦ, ἀπό τά μικρότερα ἕως τά μεγαλύτερα καί σοβαρότερα θέματα τῆς ζωῆς. Τήν ἀλήθειαν, εἴτε τήν δεχόμεθα ὡς ἔχει καί ὠφελούμεθα, εἴτε ἐρχόμεθα εἰς ἀντίθεσιν καί ἀντιπαράθεσιν μέ αὐτήν καί συνθλιβόμεθα ὁλοσχερῶς ἐξ αὐτῆς.
Ὅσον ἀφορᾷ δέ τούς ἀνθρώπους πού ψεύδονται, αὐτοί δέν ἔχουν πατέρα τόν Θεόν, ἀλλά τόν διάβολον. Εἶναι σαλιολόγοι, ὁμιλοῦν μέ «σάλια» τοῦ διαβόλου καί ὄχι μέ λόγους ἀληθείας, ὅπως συμβαίνῃ εἰς τήν φυσικήν κατάστασιν κάθε ἐντίμου ἀνθρώπου, πόσῳ δέ μᾶλλον τοῦ ἀνθρώπου τοῦ Θεοῦ. Αὐτοί εἴτε ἀρνοῦνται τελείως τήν ἀλήθειαν, εἴτε τήν ἀλλοιώνουν. Ἄλλοτε πάλιν κάμνουν ἐπιλογήν ἀληθειῶν. Κόπτουν καί ράπτουν κατά τό δοκοῦν τήν ἀλήθειαν καί ὅπου βλέπουν ὅτι αὐτή ὑποβοηθεῖ εἰς τά συμφέροντά των, τά σχέδιά των, τίς σκοπιμότητές των, κλπ., τότε τήν προασπίζονται. Ὅπου δέ διαπιστώνουν τό ἀντίθετον, τήν ἀπορρίπτουν ἤ τήν πολεμοῦν. Ὅλοι αὐτοί χρῄζουν ταχείας θεραπείας-μετανοίας, διότι νοσοῦν ἀπό σκώληκας-ψεύδη, πού μολύνουν καί κατατρώγουν τήν ψυχήν των καί ὄχι μόνον. Ἡ μόλυνσίς των αὐτή ἐξαπλοῦται μέ ἐπιπτώσεις ἀρνητικές καί ἐπιφέρει καί ψυχολογικο-σωματικο-οργανικές ἐμπλοκές. Ἡ ἐκ τοῦ ψεύδους μόλυνσις, ἐάν δέν θεραπευθῇ, ἐξαπλοῦται καί μολύνει καί τόν πλησίον καί τό κοινωνικόν σύνολον.
Οἱ ἄνθρωποι τοῦ ψεύδους, ὄχι μόνον ψεύδονται, ἀλλά ἐνοχλοῦνται ἐξωφρενικῶς εἰς τό ἄκουσμα τῆς ἀληθείας. Λέγει τό ἀρχαῖον γνωμικόν: «Ἔχει τι πικρόν ὁ τῆς ἀληθείας λόγος». Αὐτοί οἱ ἄνθρωποι, ἀντί νά ἀνησυχήσουν καί νά σπεύσουν διά τῆς μετανοίας πρός θεραπείαν, πικραίνονται καί σκορπίζουν χολήν, ἀντιπάθειες, κακολογίες ἔναντι ἐκείνων πού τούς λέγουν τήν ἀλήθειαν καί ἐπισημαίνουν τά ψεύδη των. Ταράσσονται, ἐκνευρίζονται καί ἐνίοτε χάνουν τόν ἔλεγχον καί ἀποβάλλουν τίς μάσκες καί τά προσωπεῖα των. Ἀποκαλύπτονται, ἐκτροχιάζονται, ψευδοκατηγοροῦν, ὑβρίζουν, ἐχιδνολογοῦν… Ἀπό τίς ἀσθένειες, δηλαδή τά πάθη των, ἤτοι φιλαυτίαν, ἐγωϊσμόν, ὑπερηφάνειαν, πλεονεξίαν, αὐταρέσκειαν, μεγαλομανίαν, ἰδιοτέλειαν, κλπ., ἐνεργοποιοῦνται καί αὐτομάτως ἐκδηλώνονται οἱ παρενέργειες τῶν παθῶν αὐτῶν. Ἡ ἀλήθεια τούς ἐνοχλεῖ, διότι ἐκβράζει τήν κρυμμένη καί βυθισμένη δυσωδία τοῦ πτώματός των, δηλαδή αὐτό πού πράγματι εἶναι. Εἶπε Γέρων: «Ἀντιπαθοῦμε τούς σωστούς ἀνθρώπους, ὄχι γιά τό τί εἶναι, ἀλλά γιά τό τί εἴμαστε ἐμεῖς».
Ἀλλά τό φαινόμενον τοῦτο, τό νά ἐνοχλῆται δηλαδή κανείς ἐξ αἰτίας τῆς ἀληθείας, καταντᾷ εἰς τό χειρότερον ἐπίπεδον, ὅταν, διά νά ἀμυνθῇ, φθάνῃ ἀκόμη καί εἰς τήν διαστροφήν αὐτῆς ταύτης τῆς ἀληθείας. Ὅσον καί νά ἀκούεται μέ ἀποτροπιασμόν αὐτή ἡ πραγματικότης, ὑπάρχουν δυστυχῶς ἄνθρωποι πού ἔργον ζωῆς των ἔχουν κάμει τό νά διαστρέφουν τήν ἀλήθειαν καί νά διαδίδουν τό ψεῦδος. Κακολογοῦν, κατηγοροῦν, διαβάλλουν, συκοφαντοῦν… Δυστυχῶς, λερωμένα δάκτυλα δείχνουν καί κατηγοροῦν καθαρά μέτωπα. Αὐτοί εἶναι ἐπαγγελματίες μέν τῆς κατ᾽ ἐπανάληψιν δοκιμασμένης Γκαιμπελικῆς μεθόδου (10), συνάμα δέ καί «κομπογιαννῖτες». Ἐφαρμόζουν τό «ρίξε λάσπη καί κάτι τελικά θά μείνῃ». Ὑπάρχει ὅμως ἡ ἀποκατάστασις τῆς ἀληθείας βάσει τῆς χριστιανικῆς μεθόδου, ἡ ὁποία μᾶς καταδεικνύει ὅτι ἡ “γκαιμπελική” λάσπη πού ρίχνουν εἰς τούς ἄλλους, λερώνει τελικά μόνον τόν ἑαυτόν των.
Ὅλοι αὐτοί εἶναι θεατρῖνοι, ἀριστοῦχοι πτυχιοῦχοι φαρισαϊκῆς-ὑποκριτικῆς σχολῆς, καί μάλιστα μέ διατριβήν εἰς τό «χαῖρε Ραββί». Κινοῦνται εἰς ὅλους τούς χώρους, καί μάλιστα καί μέσα εἰς ναούς, εἰς ἀρχονταρίκια, κλπ. Κάποιες φορές, μέσῳ κάποιων ἱκανοτήτων πού διαθέτουν εἰς ὡρισμένα θέματα εἰς τά ὁποῖα ἔχουν ἐμβαθύνει, προσπαθοῦν νά συγκινήσουν-παγιδεύσουν-ἐγκλωβίσουν καί νά κερδίσουν τήν ἐμπιστοσύνην καί τήν ἐκτίμησιν καλοπροαιρέτων ἀνθρώπων, ἴσως λόγῳ προσωπικῶν συμφερόντων καί ὄχι μόνον. Ὅσον δέ διά τό ἀθεολόγητον πού τούς χαρακτηρίζει καί τήν προσπάθειάν των παρά ταῦτα νά θεολογήσουν, τοῦτο τό βλέπει καί τό ἀφουγκράζεται ὁ διάβολος καί διπλά χειροκροτεῖ. Ὅμως, ὅταν καί ἐάν ἀποκαλυφθοῦν ἤ αὐτοαποκαλυφθοῦν, τότε συγχύζονται καί φθάνουν εἰς τό σημεῖον νά κινοῦνται ἀκόμη καί ἐναντίον τῶν καλοπροαιρέτων ἀνθρώπων πού ἀνυποψιάστως τούς ἐπίστευσαν. Εἰς αὐτούς τούς ἐσκοτισμένους ἀνθρώπους δημιουργεῖται συνειδησιακόν “πάρκινσον”, καί ὅσον ἐπιζητοῦν μέσα εἰς τόν τρόμον των νά καλυφθοῦν καί νά κρυφθοῦν, τόσον καί περισσότερον φανερώνουν καί ἀποκαλύπτουν τό ποιόν-“πῦον” των. Ἰδού τό “μεγαλεῖον” τῆς συγχύσεώς των, λόγῳ τῆς ἀποκαλύψεως-αὐτοαποκαλύψεώς των! Ἰδού οἱ «ἀληθινοί ψεῦτες»! Γράφει ὁ Μολιέρος (11), ὅτι «τό φῶς τῆς ἀληθείας ἔκαμε πολλούς ἀνθρώπους νά ζητοῦν νά κρυφθοῦν πίσω ἀπό τόν ἴσκιον της».
Ἡ διαστροφή τῆς ἀληθείας ἀπαντᾶται εἰς διεστραμμένους ἀνθρώπους καί μάλιστα αὐτό τό κάμνουν μέ μίαν δαιμονικήν ἱκανοποίησιν, ἀπό ἐμπάθειαν, κακίαν καί μῖσος πρός τήν ἀλήθειαν. Ἀπό ἀπέχθειαν πρός τήν ἠθικήν ἀξίαν. Ἀπό βαθεῖαν κακότητα τῆς ψυχῆς των καί φυσικά ἀπό ἐγωϊσμόν καί ἰδιοτέλειαν. Ἀπό ἐλατήρια συμφεροντολογικά, στρεβλά καί λοξά.
Ὅσοι ἀρνοῦνται τήν ἀλήθειαν ἔχουν διαμορφώσει καρδίαν λοξήν καί ἔχουν παγιώσει κλίσιν ἀρνητικήν. Τό πηδάλιον τῆς ὑπάρξεώς των ἔχει “σκαλώσει” εἰς ἐπικίνδυνα «τρίγωνα» καί ἡ πυξίδα τοῦ νοός των, ἀντί νά προσανατολίζῃ, τούς κατευθύνει πρός τήν δίνην τῶν παθῶν καί τό ἔρεβος τῆς ἁμαρτίας καί τῆς ἀμετανοησίας.
Φαίνεται πώς οἱ ἄνθρωποι αὐτοί ἔχουν θέσει τόν ἑαυτόν των ὑπό τήν προστασίαν «Ἀπόλλωνος τοῦ λοξία» (12), ἤγουν τοῦ διαβόλου, καθ᾽ ὅτι «πάντες οἱ θεοί τῶν ἐθνῶν δαιμόνια» (13). Οἱ ἄνθρωποι αὐτοί, πού ἀρνοῦνται καί διαστρέφουν τήν ἀλήθειαν, δέν εἶναι παρά δοῦλοι τῆς ἁμαρτίας καί ὄργανα τοῦ σκότους τοῦ φθόνου καί τοῦ μίσους. Ὅλοι αὐτοί πού ἀνήκουν εἰς τήν συνομοταξίαν τῶν ἐχθρῶν τῆς ἀληθείας μέ ὅλες τίς παραμέτρους τοῦ θέματος εἶναι τυφλωμένοι ἀπό τά πάθη των, ἰδιοτελεῖς, σκοτεινολόγοι, ματαιολόγοι… Ὄντως «οὐκ ἔστι φόβος Θεοῦ ἀπέναντι τῶν ὀφθαλμῶν αὐτῶν» (14).
Τό ψεῦδος ἔχει ἐξαπλωθῆ καί κυριαρχεῖ παντοῦ, γενικῶς εἰς ὅλους τούς τομεῖς. Δυστυχῶς, ἔχει διεισδύσει καί εἰς αὐτόν τόν Ἐκκλησιαστικόν χῶρον – ἐκτός ἐξαιρέσεων – μέ ὀλέθρια ἀποτελέσματα. Ἀπαράδεκτα γεγονότα λαμβάνουν χώραν. Τά πάντα ὅμως εἶναι ἀποτέλεσμα κυρίως τῶν πολλῶν μας ἁμαρτιῶν, τῆς ἀποστασίας καί τῆς ἀμετανοησίας μας. Βεβαίως, ἐννοεῖται, πώς δέν πρέπει νά δεχώμεθα τό ψέμμα τῆς πλάνης, τήν αἵρεσιν, τό σχίσμα καί τήν ἐν γένει ἀλλοίωσιν τῆς διαχρονικῆς καί ἀναλλοιώτου Ὀρθοδόξου πνευματικότητος.
Ἐπιβάλλεται νά ἀγωνιζώμεθα. Ὁ ἀγών πρέπει νά πραγματοποιῆται ἐν «ἀσφαλεῖ τειχίῳ». Νά ἀγωνιζώμεθα νομίμως, ὄχι ὅμως δημιουργῶντας σχίσματα, τά ὁποῖα μᾶς θέτουν ἐκτός Ἐκκλησίας, διότι τέτοιου εἴδους “ἀγῶνες” δέν εἶναι ἀγῶνες ὑπέρ τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά ὑπέρ τῶν ἐχθρῶν Αὐτῆς. Ὁ ἀγών μας πρέπει νά εἶναι ἐν μετανοίᾳ, ἔγκυρος, Χριστοκεντρικός δηλαδή, ἐντός καί μόνον ἐντός τῆς Ἐκκλησίας.
Δέν πολεμοῦμε τούς θεσμούς. Εἶναι χρέος μας καί καθῆκον μας νά τούς σεβώμεθα, νά τούς προασπιζώμεθα καί νά ἀγωνιζώμεθα ὑπέρ αὐτῶν. Δέν θά δεχθοῦμε ὅμως ἀπό οἱονδήποτε ἐκκλησιαστικόν παράγοντα, πρόσωπον, ἐκπρόσωπον, ἀντιπρόσωπον, κλπ., ὁ,τιδήποτε ἀντίθετον αὐτός θά πρεσβεύῃ καί θά κηρύσσῃ πρός τήν διαχρονικήν διδασκαλίαν τῆς Μίας, Ἁγίας, Καθολικῆς καί Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας. Θά εὐχώμεθα ὅμως νά μετανοήσουν ὅλοι οἱ ἀποκλίνοντες ἐκ τῆς ἀποστολῆς των.
Ἀλλά καί εἰς τόν πολιτικόν χῶρον, εἰς τόν ὁποῖον ἐμεῖς ἐκλέγομε τά πρόσωπα, ὑφίσταται ἀπόκλισις, ἀκόμη καί ἀποστροφή ἐκ τῆς ἀληθείας. Ἐκτός ἐλαχίστων ἐξαιρέσεων, ὁ πολιτικός κόσμος – παρά τίς τυχόν ἤ δῆθεν διαφορές των εἰς τήν πολιτικήν σκακιέραν – ἀποστρέφεται τόν Χριστόν ψηφίζοντας καί ὑπερψηφίζοντας νόμους καί διατάξεις ἄκρως ἀντιθέτους πρός τόν νόμον Του. Πταίουν ὅμως μόνον οἱ πολιτικοί; Ἐμεῖς οἱ ἴδιοι δέν τούς ἐκλέγομε διά τῆς ψήφου μας; Ἄρα, ἐμεῖς πρῶτα εἴμεθα ὑπεύθυνοι καί ὑπόλογοι.
Καί εἰς τήν Παιδείαν συμβαίνουν ἀπαράδεκτα καί ἀντορθόδοξα πράγματα. Πταίει ὅμως μόνον ἡ Παιδεία; Ἡ οἰκογένεια εἶναι ἀνεύθυνος; Ἡ οἰκογένεια ἄραγε διδάσκει μέ τήν ζωήν της καί τό παράδειγμά της χριστιανικήν διαπαιδαγώγησιν εἰς τά παιδιά; Οἱ γονεῖς ἔχουν μυστηριακήν ζωήν καί φόβον Θεοῦ; Κηρύσσουν μετάνοιαν καί μάλιστα δι᾽ ἔργων;
Δέν θά προβοῦμε εἰς συστηματικήν παράθεσιν καί διεξοδικήν ἀνάλυσιν τῶν «ἀνασταυρώσεων τοῦ Χριστοῦ» (15), διότι θά ἐχρειάζετο νά καταρτισθῇ «Τόμος ἀποστασίας», ἐπειδή, κατά τό μᾶλλον ἤ ἧττον, αὐτά ἔχουν ἐπισημανθῆ ἀπό πλείστους ὅσους πιστούς ἀγωνιστάς καί ὅλοι γνωρίζομε τούς «ἐμπτυσμούς, τούς κολαφισμούς καί τά ραπίσματα» (16).
Εἶναι ἡλίου φαεινότερον, ὅτι ἡ κοινωνική, οἰκονομική, πολιτική, ἐθνική καί πολιτισμική κρίσις δέν εἶναι παρά πνευματική καί ἠθική κρίσις.
Ἀπό τήν πονηράν καρδίαν, τήν ζάλην τῶν παθῶν καί τήν ἁμαρτίαν, προέρχονται τά πονηρά ἔργα καί κατευθύνονται λόγοι κακοί, “ἄρρωστοι” καί ἀνάρμοστοι πρός τήν ἀλήθειαν. Ὅμως, ἡ ἀλήθεια ποτέ δέν ἀμαυροῦται. Ὅσον ζοφερώτερον εἶναι τό ψεῦδος, τόσον περισσότερον ἡ ἀλήθεια διαλάμπει. Τό ψεῦδος συμβαδίζει μέ τό τί θέλει τό ἐμπαθές καί μή κεκαθαρμένο ἐγώ μας, ἐνῷ ἡ ἀλήθεια μέ τό τί θέλει ὁ Θεός. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος λέγει: «Τό μέν ἀληθές ἕν, τό δέ ψεῦδος πολυσχιδές» (17).
«Αὕτη δέ ἐστιν ἡ κρίσις, ὅτι τό φῶς ἐλήλυθεν εἰς τόν κόσμον, καί ἠγάπησαν οἱ ἄνθρωποι μᾶλλον τό σκότος ἤ τό φῶς· ἦν γάρ πονηρά αὐτῶν τά ἔργα. Πᾶς γάρ ὁ φαῦλα πράσσων μισεῖ τό φῶς καί οὐκ ἔρχεται πρός τό φῶς, ἵνα μή ἐλεγχθῇ τά ἔργα αὐτοῦ» (18).
Ὁ φαῦλος ἄνθρωπος μισεῖ τό φῶς καί τήν χάριν τῆς Ἀληθείας. Δέν προσελκύεται ἀπό τήν χάριν τῆς Ἀληθείας καί φοβεῖται τό φῶς «…ἵνα μή ἐλεγχθῇ τά ἔργα αὐτοῦ» (19). Τοὐτέστιν, διά νά μήν φανερωθοῦν τά ἔργα του τά ζοφερά. Διά νά μήν ἀποκαλυφθῇ ἡ ἀσχήμια καί ἡ φαυλότης τοῦ βίου του. Ὁ φαῦλος ἄνθρωπος ἀποφεύγει ἐπιμελῶς τήν ἀλήθειαν, δηλαδή ἀποφεύγει καί ἀρνεῖται τόν Χριστόν, διά νά καθησυχάσῃ τήν πορωμένην συνείδησίν του. Ἔχει ὅμως νομιζομένην ἡσυχίαν. Δέν ὑπάρχει ἡσυχία, ἀνάπαυσις καί εἰρήνη μέσα εἰς τό σκότος τοῦ ψεύδους. Ἡ στιγμή τῆς πραγματικῆς ἡσυχίας δέν εἶναι ἐκείνη πού κοιμώμεθα, ἀλλά ἐκείνη πού κοιμᾶται ἥσυχη ἡ συνείδησίς μας.
Ἄν ἐμβαθύνωμε «ἕνεκεν τῆς ἀληθείας» εἰς τό θέμα τοῦ ψεύδους, θά διαπιστώσωμε ἀπιστίαν, ἀσέβειαν και δεινήν ἀθεοφοβίαν. Οἱ ἄνθρωποι τοῦ ψεύδους διαστρέφουν τήν ἀλήθειαν κτυπῶντας την μέ τό ψεῦδος των. Τελικῶς ὅμως, κτυποῦν μόνον τόν ἴδιον τόν ψεύτικον ἑαυτόν των, γίνονται δηλαδή ἑαυτομάχοι. Ἀντί νά κτυπήσουν τό θανάσιμον πάθος των, ὥστε νά ἰαθοῦν, εἰς τήν οὐσίαν “αὐτοκτονοῦν” παραμένοντας εἰς τό ψεῦδος. Δύνανται ὅμως νά θεραπευθοῦν, ἐξερχομένοι διά τῆς μετανοίας ἐκ τοῦ σκότους εἰς τό φῶς τοῦ Χριστοῦ, πού εἶναι ὁ μόνος Ἰατρός τῶν ψυχῶν καί τῶν σωμάτων ἡμῶν. Ἡ μετάνοια πάντοτε ὁδηγεῖ εἰς τήν σωτηρίαν, ἡ δέ ἀναβολή αὐτῆς εἶναι ἐκ τοῦ διαβόλου καί ἔχει ὀλέθρια ἀποτελέσματα.
Νά μήν ἀπελπιζώμεθα ὅμως, ἀλλά οὔτε νά ἀναπαυώμεθα καί νά ἀναβάλλωμε τήν μετάνοιάν μας, δηλαδή τήν ἐπείγουσαν θεραπείαν τῶν θανασίμων ἀσθενειῶν-παθῶν μας. Εἶπε Γέρων: «Ἄν σοῦ πῇ ὁ λογισμός “ἔχεις χρόνο νά μετανοήσῃς, μπορεῖς ἀκόμη καί αὔριο”, ἐσύ νά τοῦ πῇς” μετανοῶ, ἀμέσως τώρα, γιατί στήν μετάνοια δέν ὑπάρχει αὔριο, ἀλλά χθές”».
Καί ἄν ἔχωμε χαθῆ μέσα εἰς τόν θανάσιμον λαβύρινθον τοῦ κολασίμου ψεύδους καί τῆς ἁμαρτίας, πρέπει δίχως ἀπελπισίαν, ἀλλά καί δίχως ἀναβολήν καί καθυστέρησιν, ἀμέσως νά ψάξωμε νά βροῦμε τήν ἔξοδον, ἡ ὁποία ὁδηγεῖ πρός τήν ἀλήθειαν. Ὄχι ἐπειδή ἡ ἀλήθεια ἐχάθηκε – οὐδέποτε ἡ ἀλήθεια χάνεται -, ἀλλά διότι ἐμεῖς εἴμεθα χαμένοι.
Τό βιβλίον τοῦ Προφήτου Δανιήλ (20) περιγράφει κατά τρόπον συγκλονιστικόν τό τέλος ἐκείνων πού χωλαίνονται ἐκ τῆς ἀληθείας, καταφρονοῦν αὐτήν, περιφρονοῦν τά ὅσια καί τά ἱερά καί ἀρνοῦνται τήν μετάνοιαν καί τήν ἀλήθειαν. Ἀναφέρει λοιπόν τό ἱερόν κείμενον, ὅτι ἐπάνω εἰς τό γεῦμα καί τό γλέντι, κατά τρόπον θαυμαστόν καί ἐνώπιον ὅλων τῶν συνδαιτυμόνων, ἐνεφανίσθησαν δάκτυλα ἀνθρωπίνης χειρός πού ἔγραψαν εἰς τόν τοῖχον τῆς αἰθούσης περίεργες καί ἀνεξήγητες λέξεις: «Μανή, Θεκέλ, Φάρες». Δηλαδή “ἐμετρήθης, ἐζυγίσθης καί εὑρέθης ἐλλειπής”. Τήν ἑρμηνείαν τήν ἔδωσε ὁ Προφήτης Δανιήλ, ὁ ὁποῖος ἐλέγχει τόν Βαλτάσαρ καί τόν καλεῖ εἰς μετάνοιαν.
Τό τραγικόν ὅμως αὐτῆς τῆς Βιβλικῆς ἱστορίας εἶναι, ὅτι ὁ Βαλτάσαρ (21) παρ᾽ ὅ,τι ἐπίστευσε τόν Προφήτην, δέν μετενόησε. Ἐμπρός εἰς τό γλέντι ἀνέβαλε τίς ἀποφάσεις του διά τήν ἑπομένην. «Ἐς αὔριον τά σπουδαῖα» (22) θά πῇ εἰς παρομοίαν περίπτωσιν κάποιος ἄλλος. Ἀλλά τό αὔριον δέν ἦλθε ποτέ. Τήν ἰδίαν νύκτα ὁ Βαλτάσαρ ἐφονεύθη ὑπό τῶν Μήδων, οἱ ὁποῖοι κατέλαβον τήν Βαβυλῶνα σχεδόν ἀμαχητί.
Ἡ ἀνθρωπότης ζεῖ καί πορεύεται μέσα εἰς τήν ἡδονήν- ὀδύνην τοῦ ψεύδους, τῆς διαστροφῆς, τοῦ μή φυσιολογικοῦ, τοῦ παραλογισμοῦ, τῆς παραφροσύνης, τῆς φρικαλεότητος, τῆς ἀσυδοσίας, τῆς ἀκολασίας, τῆς ἀποστασίας καί γενικῶς τῆς ἁμαρτίας καί ἀμετανοησίας. Ἀποτέλεσμα αὐτῆς τῆς καταστάσεως εἶναι τά χίλια μύρια κακόδοξα πού λαμβάνουν χώραν εἰς ὅλους τούς τομεῖς, εἰς τήν Πολιτείαν, Πολιτικήν, Ἐκκλησίαν, Οἰκογένειαν, Παιδείαν καί γενικῶς εἰς τήν κοινωνίαν.
Διά τάς ἀσθενείας-δεινά τῆς ἐποχῆς μας νά μήν ἀποδίδωμε εὐθύνας οὔτε νά ἐκδίδωμε πορίσματα διαγνώσεων μόνον διά θεσμικά πρόσωπα, κλπ. Μήν συνταγογραφοῦμε κατηγορηματικές καί δικαστικές συνταγές θεραπειῶν δι᾽ ἄλλους τήν στιγμήν πού, λόγῳ ἁμαρτίας, πνευματικῆς ἀναισθησίας καί ἀμετανοησίας, καί ἐμεῖς οἱ ἴδιοι νοσοῦμε καί ἀπειλούμεθα μέ αἰώνιον θάνατον. Ἀποτελεῖ ἄρα ἀδήριτον ἀνάγκην νά προσέξωμε καί νά ἐμπεδώσωμε τό ἄκρως ἀνησυχητικόν καί ὅλως ἐπικίνδυνον ἀποτέλεσμα τῆς προσωπικῆς μας διαγνώσεως, πού ἐπιφέρει συναγερμόν καί ἀφύπνισιν ἔμπροσθεν μεγίστου καί ἀνεπανορθώτου κινδύνου, ἐάν δέν μετανοήσωμε. Ὁπότε, ἐπειγόντως ἐπιβάλλεται νά σπεύσωμε πρός θεραπείαν διά τῆς εἰλικρινοῦς μετανοίας καί τῆς ἐπιστροφῆς μας διά τῆς ὀρθῆς πνευματικῆς πορείας εἰς τόν δρόμον τῆς Χάριτος, τοὐτέστιν εἰς τήν ὁδόν τοῦ Χριστοῦ.
Ἐπιβάλλεται νά μετανοήσωμε ἐν ἀληθείᾳ καί νά μετανοοῦμε ἐμπράκτως διά βίου. Ἡ μετάνοια μᾶς ὁδηγεῖ εἰς τήν ἀλήθειαν καί ἡ ἀλήθεια εἰς τήν μετάνοιαν καί τήν σωτηρίαν. Πρέπει πρωτίστως νά κηρύσσεται ἡ μετάνοια διά τῶν ἔργων μας καί ταυτοχρόνως νά ὁμολογῆται ἡ ἀλήθεια. Νά κλαύσωμε πικρῶς καί ὁλοκαρδίως νά δεηθῶμεν διά τό μέγα ἔλεος τοῦ Κυρίου.
Ἀφοῦ δέ ἐπιστρέψωμε εἰς τόν Θεόν καί Πατέρα μας καί ζήσωμε ἐν μετανοίᾳ, τότε, συμφώνως πρός τό πνεῦμα τοῦ Εὐαγγελίου, Κύριος ὁ Θεός θά ἐπεμβῇ καί εἰς τά κακόδοξα πού συμβαίνουν γύρω μας, ἀλλά καί γενικώτερα εἰς ὅ,τι μᾶς ὠφελεῖ.
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ
- Β´ Τιμ. δ´, 16
- Α´ Ἔσδρα δ´, 35.
- Α´ Ἔσδρα δ´, 40
- Α´ Ἔσδρα δ´, 41.
- Ἰωάν. α´, 17.
- Ἰωάν. ιδ´, 6.
- Ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης, P.G. 45, 255C.
- Ἅγιος Ἰωάννης Χρυσόστομος, P.G. 59, 169.
- Γαλάτας β´, 11.
- Γιόζεφ Γκαῖμπελς, Ὑπουργός Προπαγάνδας τῆς Ναζιστικῆς Γερμανίας ἀπό τό 1933-1945.
- 11. Μολιέρος: Γάλλος θεατρικός συγγραφεύς, διευθυντής θεάτρου καί ἠθοποιός. Οἱ Γάλλοι τόν θεωροῦν ὡς τόν καλύτερο κλασσικό ποιητή τους, ἐνῷ γιά πολλούς εἶναι καί ὁ καλύτερος Γάλλος λογοτέχνης.
- «Λοξίας»: Ἡ κατ᾽ ἐξοχήν προσωνυμία τοῦ θεοῦ Ἀπόλλωνος, πού ἀπαντᾶται εἰς ὅλους τούς μεγάλους Τραγικούς καί τόν Ἀριστοφάνη. Ἐπίκλησις πού συνήθως ἐτυμολογεῖται ἐκ τοῦ «λοξπ-ία», τήν δυσνόητη φωνή τοῦ θεοῦ στούς χρησμούς. Ὅτι δηλαδή δέν ἀκουόταν μέ εὐθύτητα ἡ ἀλήθεια, ἀλλά «λοξά», ἀλλοιωμένα.
- Ψαλμ. 95, 5.
- Ρωμ. γ´, 18.
15.Ἑβρ. στ´, 6.
- Ὄρθρος Μεγάλης Παρασκευῆς.
- Ἅγ. Γρηγόριος Θεολόγος, Λόγος Δ´ Θεολογικός, 20.
- Ἰωάν. γ´, 19-20.
- Ἰωάν. γ´, 20
- Παλαιά Διαθήκη, Πρ. Δανιήλ, Κεφ. ε´.
- Βαλτάσαρ: Βασιλεύς τῆς Βαβυλῶνος, υἱός τοῦ Ναβουχοδονόσορος.
- Ὁ Ἀρχίας, ὁ ὀλιγαρχικός ἄρχοντας τῆς ἀρχαίας Θήβας (4ος αἰ. π.Χ.), ἐγλεντοῦσε εἰς τήν οἰκίαν τοῦ ἐμπίστου φίλου του Φυλλίδα, ὅταν ἕνας ἀγγελιοφόρος, τόν ὁποῖον ἔστειλε κάποιος ἄλλος φίλος του, ἔφθασε φέρνοντας ἕνα πολύ ἐπεῖγον μήνυμα. Ὁ Ἀρχίας ἀπήντησε γελῶντας «ἐς αὔριον τά σπουδαῖα» καί παραμέρισε τό γράμμα. Τήν ἰδίαν νύκτα οἱ συνωμότες ἐδολοφόνησαν τόν Ἀρχία.
ΧΡΙΣΤΟΫΦΑΝΤΟΣ