Ποιός μπορεῖ νά εἶναι μοναχός; Τί συμβαίνει τήν στιγμή στήν ὁποία δέχεσαι τήν κλῆσι γιά τήν μοναχική ζωή; Ἡ παραμονή πλέον στόν κόσμο δέν εἶναι ἀπαραίτητη καί γι᾿ αὐτό πηγαίνεις στό μοναστήρι νά κάνης κάτι καλλίτερο γιά τούς ἄλλους; Ἄραγε, μπορεῖς νά γίνης μοναχός καί στόν κόσμο; Μοῦ φαίνεται ὅτι ὁ κόσμος δέν σοῦ δίνει αὐτή τήν δυνατότητα.
Θ᾿ ἀρχίσω νά σᾶς εἰπῶ ὅτι δέν εἶναι ἡ πρόσκλησις τοῦ Θεοῦ πού σέ χωρίζει ἀπό τόν κόσμο. Ἐάν ἐγώ εὑρίσκω τόν προορισμό μου, ἐάν ἀκούω τήν κλῆσι τοῦ Θεοῦ, ὅποια καί νά εἶναι αὐτή, θά εἶναι καλή καί γιά μένα καί γιά ὅλους, εἴτε εἶναι ὁρατή, εἴτε ἀόρατη. Μυστική καί ἀόρατη (μή ὁρατή στούς ἄλλους) εἶναι ἡ προσευχή, πού εἶναι μία ἐνέργεια, ἡ ὁποία γεμίζει τόν κόσμο. Ὅταν ἐπέστρεψα στήν Ὀρθοδοξία, οἱ ἐνέργειές της μέ ἐδίδαξαν κατ᾿ εὐθεῖαν στόν ἑαυτό μου πολλά πράγματα, τά ὁποῖα κατενόησα ἀργότερα. Ἡ κλῆσις τοῦ Θεοῦ μπορεῖ νά ἔλθη μέσα σου χωρίς ἐσύ νά σκέπτεσαι μέ συνέπεια. Ἐάν γνωρίζης ὅτι σοῦ ἔρχεται ἀπό τόν Θεό, εἶναι ἀρκετό. Καί ἐδῶ ἀρχίζει τό μυστήριο τῆς πνευματικῆς ζωῆς καί τῆς ὑπακοῆς. Ἡ ὑπακοή δέν ὑπαγορεύεται μέσα σου σάν μιά ἀναγκαστική πειθαρχία, ἀλλά σάν ἕνα ἄνοιγμα τῆς καρδιᾶς, μέχρις ὅτου τελικά γίνει ἄνοιγμα τῆς καρδιᾶς πρός τόν Θεό, ὅταν ὁ Θεός κάνη γιά σένα αὐτό τό ὁποῖον Ἐκεῖνος γνωρίζει.
Καί Αὐτός γνωρίζει πῶς νά ταιριάση τά μέλη αὐτοῦ τοῦ σώματος πού λέγεται ἀνθρωπότης, τόσο καιρό, ὅσο εἴμεθα ἀνθρωπότης,-λέγω ἐδῶ γιά τήν ἱστορία τῆς ἀνθρωπότητος-μέχρι τελικά νά γίνουμε ἄνθρωποι. Ἀκόμη, θέλω νά εἰπῶ, ὅτι δέν ὑπάρχει ἀνθρωπότης, ἀλλά γινόμεθα ὅλοι ἕνας μόνο ἄνθρωπος, καθώς καί ὁ Θεός ὄντας σέ τρία Πρόσωπα εἶναι ἕνας Θεός. Ἀλλά, ὅσο καιρό εἴμεθα διεσπασμένοι, μέ τήν ἔννοια ὅτι ὁ ἕνας ἐπιλέγει τήν μία ὁδό καί ὁ ἄλλος τήν ἄλλη, καί ὁ ἕνας μπορεῖ νά ἐργασθῆ καλλίτερα ἐδῶ καί ὁ ἄλλος ἐκεῖ, ὁ Θεός μᾶς μοιράζει ἔτσι ὅπως Ἐκεῖνος γνωρίζει ὅτι ὁ καθένας θά ἐκπληρώση περισσότερα καί ὅτι τό σχέδιο τῆς σωτηρίας Του θά ἐκπληρωθῆ ἐξ ὁλοκλήρου.
Ἡ πρόσκλησις τοῦ Θεοῦ γίνεται δεκτή διά τῆς προσευχῆς. Τήν στιγμή πού αἰσθάνεσαι αὐτή τήν κλῆσι, πρέπει νά συνεχίσης τήν προσευχή, μέχρις ὅτου γίνη καθαρά, μέχρις ὅτου κατά κάποιο τρόπο τό ἐπιβεβαιωθῆς. Καί ἠμποροῦμε ν᾿ ἀκολουθήσουμε αὐτή τήν ὁδή, τήν ὁποία μᾶς ἀποκαλύπτει ὁ Θεός, χωρίς νά σκεφτοῦμε περισσότερο. Ὅσον ἀφορᾷ γιά τήν παραμονή στόν κόσμο, ἴσως δέν εἶναι ἀνάγκη νά σᾶς ἐξηγήσω πολλά, ἐπειδή ἡ ἀπάντησις εἶναι ἀρκετά προφανής. Παραμένεις στόν κόσμο, ὅπου ζῆς, κοινωνεῖς μέ τίς τύχες τῶν πλησίον σου καί προσπαθεῖς, ὅσο εἶναι δυνατόν, νά κάνης καί σύ τά καθήκοντά σου γιά νά πάη καλλίτερα ἡ κοινωνία. Συνεπῶς στόν κόσμο, στό ταξίδι τῆς ζωῆς σου, συναντᾶς καί ἄλλες ψυχές σάν τήν δική σου. Τό θεωρῶ, γιά παράδειγμα, κἄπως σάν «αἵρεσι» νά ἔρχεται ἕνας ἐργάτης στό σπίτι σου, νά σοῦ ἐπισκευάζη αὐτό πού θέλεις, νά τόν πληρώνης καί μετά νά τόν ξεχνᾶς. Ἐγώ πιστεύω ὅτι ὁ Θεός θά ἤθελε ἡ κάθε συνάντησίς μας μέ τόν πλησίον μας νά γίνεται καί μία συνάντησις γιά γνωριμία μέ τήν αἰωνιότητα. Συναντᾶμε ἐκεῖνον τόν ἄνθρωπο, γιά τόν ὁποιονδήποτε σκοπό πού μᾶς πλησιάζει; Συναντᾶμε ὁλόκληρη τήν ἀνθρωπότητα καί πέραν ἀπό τό ἔργο πού θά κάνη καί τά χρήματα πού θά πάρη ἀπό σένα, εἶναι γιά σένα τό δεύτερο «ἐγώ»σου, ὁ ἄλλος ἑαυτός σου. Βέβαια ἐξαρτᾶται καί ἀπό τόν ἄνθρωπο, ἐάν δέχεται τήν φιλία σου· ἐξαρτᾶται καί ἀπό σένα, ἐάν ἔχης αὐτή τήν ἔφεσι. Στόν μοναχισμό συμβαίνει αὐτό τό ἔργο. Ἰδού, γιά παράδειγμα, ἐμεῖς οἱ μοναχοί ἐξήλθαμε ἀπό τό μοναστήρι μας, ἤλθαμε στήν Ρουμανία καί κοινωνήσαμε μαζί σας τίς ἐμπειρίες μας. Τί εἶναι αὐτές οἱ ἐμπειρίες; Ἐμπειρίες οὐσιαστικές, δεδομένου ὅτι στόν μοναχισμό κάθε τι πού εἶναι οὐσιατικό παίρνει μέρος στήν ζωή τοῦ ἄλλου, τοῦ ὁποιουδήποτε ἀνθρώπου καί ἰδιαίτερα τοῦ βαπτισμένου χριστιανοῦ. Συνεπῶς, αὐτό εἶναι ἕνα χαρακτηριστικό. Ὁ μοναχισμός εἶναι προσευχή· ἡ προσευχή ἀρχίζει πρῶτα ἀπό μένα, ὁποιοσδήποτε καί νά εἶμαι ἐγώ. Βλέπεις τήν ἀνεπάρκειά σου καί προσεύχεσαι στόν Θεό. Ἀλλά σ᾿ αὐτό τό «ἐγώ»-τήν ἰδική σου προσευχή-προσεύχεται ὅλος ὁ κόσμος, διότι τώρα στήν ὥρα τῆς προσευχῆς ἠμπορῶ νά ὁμιλῶ γιά σένα ( καί σύ εἶσαι ὁ ἄλλος «ἐγώ») καί στούς πόνους μου, στίς ἀνησυχίες μου, στίς ἀναζητήσεις μου καί στίς ἀγωνίες μου ἐκφράζω καί σένα· ἰδιαίτερα, ἐάν ἔχω συνείδησι ὅτι δέν εἶμαι ἕνας ἀτομιστής, δηλαδή ἕνα προϊόν τῆς διαιρημένης ἀνθρωπότητος, τήν ὁποίαν ἐάν τήν διαιρέσης μέσα σου, πεθαίνης. Δέν εἶμαι ἕνας ἀτομιστής· εἶμαι ἕνα πρόσωπο, δηλαδή στούς πόνους καί στίς ἀναζητήσεις μου ζῶ τόν κάθε ἄνθρωπο, ζῶ οὐσιαστικά τόν κάθε γυιό καί τήν κάθε κόρη τοῦ Ἀδάμ. Καί πρέπει ἡ προσευχή νά πάη μακρύτερα, πιό θερμότερα γιά τήν συνάντησι μέ τόν πλησίον, ὁ ὁποῖος εἶσαι ἐσύ, ἕνας ἄγνωστος γιά μένα (ὅμως ἐννοοῦμε ἐμεῖς στόν κόσμο), συνεπῶς δέν εἶσαι ἄγνωστος, διότι στίς ἀναζητήσεις μου, στούς πόθους μου καί στίς ἐλπίδες μου, στίς ἁμαρτίες μου, ἀλλά καί στήν ἐπιθυμία μου γιά τήν σωτηρία μου, σέ γνωρίζω. Σύ εἶσαι ὁ ἄλλος «ἐγώ». Εἶσαι ἐκεῖνος μέ τόν ὁποῖον ἔχουμε τήν ἴδια ἀνθρώπινη φύσι. Συνεπῶς, ὁ μοναχός μπορεῖ νά ζῆ θεατός ἤ ἀθέατος αὐτά τά πράγματα. Ὁ ἅγιος Σιλουανός σ᾿ ὅλη τήν ζωή του δέν ἀπελάμβανε κάποιας τιμῆς. Ζοῦσε σ᾿ ἕνα μοναστήρι μέ 2500 μοναχούς καί κανείς σχεδόν δέν ἤξερε καί δέν ἔβλεπε τό μεγάλο μυστικό του ἔργο. Μόλις μερικοί τόν τιμοῦσαν πολύ, ὅπως ὁ μαθητής του καί Γέροντάς μου π. Σωφρόνιος. Αὐτός ἀπό τήν ἀρχή εἶχε ἕνα ἰδιαίτερο σεβασμό γιά τόν χωρικό ἐκεῖνον (Δύο χειμῶνες στήν Ρωσία ἐπῆγε σχολεῖο, ὅπου ἔμαθε λίγη ἀριθμητική καί γραφή). Καί ὁ π. Σωφρόνιος, ἄνθρωπος μεγάλης μορφώσεως, εἶχε ἕνα βαθύ σεβασμό γι᾿ αὐτόν τόν Γἐροντα Σιλουανό καί ὁ Κύριος τοῦ ἐφανέρωσε ποιός ἦτο αὐτός ὁ ἄνθρωπος. Ἐάν δέν ἦτο ὁ π. Σωφρόνιος, ἡ ἱστορία θά «ἔθαπτε» τόν π. Σιλουανό, ἀλλά τώρα ἔγινε γνωστός σ᾿ ὁλόκληρο τόν κόσμο. Τά συγγράμματά του, τά ὁποῖα ὁ π. Σωφρόνιος συνέλλεξε καί ἐξέδωκε, μετεφράσθηκαν σέ 14 γλῶσσες, ἴσως καί περισσότερες. Ἀκόμη κι ἄν ὁ ἅγιος Σιλουανός ζοῦσε μόνος καί ἀθέατος, ἡ ἐνέργεια τῆς προσευχῆς του παρέμενε καί ἐπήγαινε παντοῦ σ᾿ ὅλο τόν κόσμο. Ἀλλά εὐλόγησε ὁ Καλός Θεός νά παρηγορηθοῦμε κι ἐμεῖς ἀπό τά λόγια αὐτοῦ τοῦ συγχρόνου μεγάλου ἀσκητοῦ τοῦ Ἄθωνος καί πολλοί εὗρον τήν σωτηρία τους. Ὁπότε, ἰδού μία ὄψις τοῦ μοναχισμοῦ! Ὅσον ἀφορᾷ τήν ἐρώτησι: Ποιός μπορεῖ νά εἶναι μοναχός; Ἐγώ σέ καμμία περίπτωσι δέν λέγω ἀπολύτως τίποτε. Καί, ὅταν λέγω αὐτό, πάλι ὁμιλῶ καί γιά σένα, Ψυχή μου, διότι κανείς δέν ἠμπορεῖ νά εἶναι μοναχός. Ἀλλά ἐπανέρχομαι: Ἐάν ἤθελε ἔτσι ὁ Θεός, κάνε λοιπόν, τό θέλημά Του. Τό μεγαλύτερο παράδειγμα στήν ζωή τῆς Ἐκκλησίας μας εἶναι ἡ Κυρία Θεοτόκος, στήν ὁποία, ὅταν ἦλθε ὁ ἄγγελος καί τῆς εἶπε ὅτι, παρά τήν παρθενία της, θά γίνη Μητέρα τοῦ σαρκωθέντος Θεοῦ (ποιός τότε ἠμποροῦσε νά πιστεύση ἕνα τέτοιο ἔργο;) ἀντέδρασε. Τελικά, ἀφοῦ πείσθηκε ὅτι εἶναι ἀπό τόν Θεό, εἶπε: «Ἰδού ἡ δούλη Κυρίου· γένοιτό μοι κατά τό ρῆμα σου» (Λουκ.1,38). Αὐτός πρέπει νά εἶναι καί ὁ λόγος τῆς ὑπακοῆς τοῦ ἀνθρώπου. Δέν πειθαρχεῖ, ἀλλά μέ ἕνα «ναί» ἤ μέ ἕνα «Ἀμήν» ἀγάπης καί ἀφιερώσεως, καί ἐμπιστοσύνης στόν Θεό, ὁ Ὁποῖος, κατά τόν λόγο τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Βαπτιστοῦ δύναται καί ἀπό τίς πέτρες νά παράγη παιδιά τοῦ Ἀβραάμ (Ματ.3,9). Δηλαδή, «Κύριε, ἰδού ἡ πέτρα εἶμαι ἐγώ· κάνε ὅ,τι Ἐσύ γνωρίζεις». Τί σημαίνει νά εἶμαι ρουμᾶνος; Διότι πολλές φορές ἐγνώρισα καί στίς περιπλανήσεις μου καί ἐδῶ, στήν πατρίδα μας, μεγάλη χαρά στούς ἀνθρώπους πού εἶναι γεννημένοι στήν Ρουμανία. Γιά μένα ἐσήμαινε ἀπερίγραπτη εὐλογία τοῦ Θεοῦ νά λάβω ἀπό τήν παιδική μου ἡλικία τό ὀρθόδοξο Βάπτισμα καί νά σφραγισθῶ μέ τήν Χάρι τοῦ Παναγίου Πνεύματος. Καί αὐτό εἶναι τό μεγαλύτερο ἀπό ὅλα. Καί τώρα θέλω νά σᾶς ὑπενθυμίσω τόν λόγο τοῦ Κυρίου πού μᾶς προστάζει νά ζητοῦμε πάνω ἀπ᾿ ὅλα τήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνη Του (Ματ.6,33). Μέ τό Βάπτισμα καί τό Χρῖσμα τά ὁποῖα μᾶς ἔδωσε ὁ Κύριος δέν γινόμεθα πολίτες ἑνός ἐπιγείου τόπου, ἀλλά ἀπό ἀγάπη καί εὐχαρίστησι ἦλθε Αὐτός καί κατώκησε μέσα μας. Μέ τά δύο αὐτά Μυστήρια καί τήν Θεία Κοινωνία γινόμεθα πολίτες τῆς ἄνω Ἰερουσαλήμ, τῆς αἰωνίου καί ἀληθινῆς πατρίδος μας. Ποιός, σάν τόν δίκαιο Συμεών, θέλει νά μεταφερθῆ ἀπ᾿ αὐτόν τόν ἀπατεῶνα αἰῶνα στήν αἰωνιότητα; Ποιός θέλει, μέ ἀνυπομονησία, νά λυτρωθῆ ἀπό τίς δυσκολίες καί τίς πολλές ἀπάτες αὐτῆς τῆς περαστικῆς ζωῆς καί νά κατοικήση στήν πατρίδα, ὅπου μᾶς καλεῖ καθημερινά ὁ Θεός διά τῶν λόγων Του; Ἐγνώρισα μιά τέτοια Ψυχή, ἡ ὁποία δύο ἑβδομάδες πρό τοῦ θανάτου της, μέ χαρά καί μέ λαχτάρα περίμενε καί προσευχόταν στήν ἀσθένειά της: «Μητέρα τοῦ Κυρίου μου, πάρε τήν ψυχή μου!». Καί αὐτά ἔλεγε ὄχι ἀπό ἀπελπισία, ἀλλά ἀπό προτροπή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Διότι αὐτή ἡ Ψυχή ἐγνώριζε ὅτι θά μεταφερθῆ ἀπό τά ἀπατηλά τοῦ βίου αὐτοῦ στά αἰώνια καί ἀληθινά. Καί ἐμεῖς θ᾿ ἀκολουθήσουμε τόν ἴδιο δρόμο καί θά ζήσουμε τήν ἴδια τραγωδία. Ἀπό ἀνθρωπίνης πλευρᾶς ἡ ἐξέλιξις τοῦ τέλους τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ ἦτο τραγική, διότι βασανίσθηκε, σταυρώθηκε καί ἀπέθανε σάν κακοῦργος. Ὅμως στό μυστήριο αὐτό τοῦ Θεοῦ δέν ὑπάρχει τραγωδία. Ὁ Χριστός σάν Θεός παρέμεινε ἀπαθής καί ἐδόξασε διά τῆς ἀναστάσεώς Του τήν ἀνθρώπινη φύσι. Ἐδῶ κρύβεται ἡ μεγάλη πρόνοια τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία μᾶς ἀνυψώνει ἀπό τήν γῆ στόν οὐρανό, ἀπό τόν θάνατο στήν ζωή, ἀπό τά μάταια στά αἰώνια, ἀπό τά ἀπατηλά στά ἀληθινά. Γι᾿ αὐτό νά ζητᾶμε πρῶτα τήν οὐράνια πατρίδα μας, τήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνη Του. Καί πρῶτα ἀπ᾿ ὅλα νά ζητᾶμε τήν χάρι τῆς προσευχῆς. Ὁ ἅγιος Σιλουανός ὁ Ἀθωνίτης, πολλές φορές στίς συγγραφές του, λέγει ὅτι οἱ δυσκολίες, οἱ ἀπαιτήσεις καί οἱ περιπέτειες ἔρχονται στόν ἄνθρωπο, ἐπειδή δέν προσεύχεται. Ἦλθα καί συναντηθήκαμε μέ τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, πρῶτα στίς θαυμαστές προσευχές μας, στά λόγια τά ὁποῖα ἀπευθύνει ἡ Ἐκκλησία πρός τήν Θεοτόκο Μαρία (ὑπαινίσσεται τούς Χαιρετισμούς τῆς Παναγίας πού διαβάσθηκαν πρό ὀλίγου), διότι κάθε λόγος τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἕνα ἀνεκτίμητο μαργαριτάρι, τό ὁποῖο, ἐάν τό κατανοοῦμε, ὅπως συμβαίνει ἐνίοτε, ἀνασταίνεται ὁ λογισμός μας καί γεμίζει ἡ καρδιά μας ἀπό ἕνα βίωμα τό ὁποῖο μᾶς ἀλλοιώνει ἐξ ὁλοκλήρου καί γιά πάντα. Ὁπότε νά εἴμεθα προσηλωμένοι σέ κάθε φράσι καί λόγο, κυρίως τῆς Θείας Λειτουργίας, σέ κάθε λόγο τῆς Ἐκκλησίας, σέ κάθε λόγο τῆς προσευχῆς, τόν ὁποῖον κατόπιν θά τόν κάνουμε λόγο στήν δική μας προσευχή. Ὄχι μόνο τά λόγια πού εἶναι γραμμένα ἀπό κάποιον σ᾿ ἕνα βιβλίο, τά ὁποῖα διαβάζει κάποιος ἄλλος μέ δυνατή φωνή, ἀλλά ὁ λόγος ἐκεῖνος πού γίνεται κατόπιν καί δικός μου λόγος, μπαίνει στήν καρδιά μου καί μέ κατανύσσει. Καί ὅσες φορές ἐμφανίζεται ἡ εὐκαιρία γιά προσευχή, εἶναι καλόν νά λέγεται καί ἕνας ἐνδιάθετος-ἐσωτερικός λόγος, ὅσο μικρός καί νά εἶναι, διότι ὁ Θεός ἀκούει καί τόν λογισμό καί τόν λόγο τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλά ἀκούει ἰδιαίτερα τίς ἐπιθυμίες τίς ὁποῖες οὔτε ὁ ἄνθρωπος δέν γνωρίζει νά τίς διατυπώση καί καλά. Ποιές εἶναι οἱ εὐκαιρίες γιά προσευχή; Κάθε στιγμή τῆς ζωῆς μας εἶναι καί μία ἀφορμή γιά προσευχή. Καί ἐάν ἐλάβαμε τήν εὐλογία νά κρατοῦμε τήν εὐχή τοῦ Ἰησοῦ, ἀδιάκοπη στίς ψυχές καί τίς καρδιές μας, δηλαδή τό «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, Υἱέ τοῦ Θεοῦ, ἐλέησόν με τόν ἁμαρτωλόν», νά τό κάνουμε. Ἔχουμε δυσκολίες στήν προσευχή; Νά ζητᾶμε τήν βοήθεια τοῦ Κυρίου. Εἴμεθα σέ κάποιον κίνδυνο; Νά ζητᾶμε βοήθεια καί προστασία ἀπό τόν Κύριο. Ἁμαρτήσαμε; Νά ἀνοίγουμε τήν καρδιά μας καί νά ἐξομολογούμεθα στόν Κύριο ἐκείνη τήν στιγμή, καί πρίν ἀκόμη νά πᾶμε γιά ἐξομολόγησι στόν ἱερέα νά μᾶς χαρίση μέ τό ἐπιτραχήλιό του τό δῶρο τῆς θεραπείας. Βλέπουμε ὅτι κάποιος ἀπό τούς ἀδελφούς μας σκανδαλίσθηκε ἤ ἔσφαλλε σέ κάτι; Ὅπως καί ἐμεῖς δέν θέλουμε νά χαθοῦμε μέσα στήν ἁμαρτία μας, ἔτσι καί γιά τόν ἀδελφό μας νά προσευχώμεθα. Νά μή σκανδαλιζώμεθα σκεπτόμενοι γιατί τό ἔκανε αὐτό, διότι ὁ Κύριος θά ἐλεήση καί αὐτόν, ἀφοῦ μετανοήσει εἰλικρινά, ὅπως εἶναι γραμμένο: «Ἀγαπήσεις τόν πλησίον σου ὡς σεαυτόν» (Ματ.22,39). Ὁπότε, ὅπως ἐγώ δέν θέλω νά χαθῶ, ἔτσι ἀκριβῶς δέν θέλω νά χαθῆ καί ὁ ἀδελφός μου. Τό πιό φοβερό καί δύσκολο πρᾶγμα εἶναι τό ἑξῆς: Ἐάν μᾶς βλέπετε, ἐμᾶς τούς λειτουργούς νά εἴμεθα σκανδαλισμένοι ἤ νά σκανδαλίζουμε ἐσᾶς, κάνοντας ἔργα τά ὁποῖα δέν εἶναι φρόνιμα ἤ δίκαια ἐνώπιόν σας καί ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, προσευχηθῆτε γιά ἐμᾶς καί μή σκανδαλίζεσθε, ἐπειδή καί ἐμεῖς, μόνο μέ τίς προσευχές σας-τίς προσευχές τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ-ἠμποροῦμε νά ταξιδεύσουμε σ᾿ αὐτή τήν ζωή ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι. Καί ἔχουμε ἀνάγκη ἀπό τήν δύναμι τῶν προσευχῶν σας, καθώς καί ἐσεῖς ἔχετε ἀνάγκη ἀπό τήν χάρι τοῦ ἁγίου Πνεύματος, ἡ ὁποία μᾶς ἔχει δοθῆ ἀπό τόν Χριστό διά τῆς ἱερωσύνης μας. Καί ἔτσι, ἡ Ἐκκλησία γίνεται ἕνας ἄνθρωπος, μία ψυχή, ἕνας ἄνθρωπος μέ πολλά πρόσωπα, καθώς καί ὁ Θεός εἶναι ἕνας Θεός μέ τρία Πρόσωπα.
Τό κείμενο προέρχεται ἀπό τά ἀρχεῖα τοῦ πατρός Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου, τόν ὁποῖον καί εὐχαριστοῦμε θερμά γιά τήν παραχώρηση τῶν ἀρχείων, ὅπως ἐπίσης εὐχαριστοῦμε καί τόν γέροντα τῆς Μονῆς Ὁσίου Γρηγορίου πατέρα Γεώργιο Καψάνη γιά τήν εὐλογία καί τήν ἄδεια δημοσίευσης.
Διαβάστε τά ὑπόλοιπα πατώντας π. Νόϊκα -Ἡ ἐπιστροφή μου στήν Ὀρθοδοξία
