Επιστολή του Γέροντος Ευσέβιος Βίττης

Κρυονέρι 14.1.1990

…Δεν μου ήταν ατυχώς δυνατό να απαντήσω αμέσως …οι δυνάμεις μου έχουν πολύ λιγοστέψει και δύσκολα πια ανταποκρίνομαι στα καθήκοντά μου. Συχνά δε πέ­φτω στο κρεβάτι με κρίσεις καθόλου ευχάριστες. Έτσι τώρα που κάπως συνέρχομαι από νέα κρίση επιχειρώ να γράψω. Και το κάνω με πολλή χαρά….

Έρχομαι στο ερώτημα για τον νηπιοβαπτισμό.

Το ζήτημα δεν είναι δυνατόν να εκτεθή ολόκληρο σ’ ένα γράμμα, γιατί τότε θα γινόταν σύγγραμμα. Ελπίζω να δοθή ευκαιρία, αν ο Θεός θελήση, να τα πούμε διά ζώσης, οπότε και θα μπορούν να τεθούν απορίες κλπ. Τώρα μπορώ να πω τα ακόλουθα:

1. Το ζήτημα αυτό δεν είναι καινούργιο. Απασχόλησε πολύ την Εκκλησία από πολύ παλιά. Όταν οι άνθρω­ποι βαφτίζονταν μεγάλοι, το απέφευγαν, γιατί πολλοί ή­θελαν πρώτα να ζήσουν όπως ήθελαν και τους άρεσε και άφηναν το βάπτισμα για τα τελευταία τους, όπως πολλοί κάνουν σήμερα με την εξομολόγηση. Όταν γεράσουμε, λένε, ή προτού πεθάνουμε. Καταλαβαίνεις τι σήμαινε αυτό.

Είναι βέβαιο πως ένα δωδεκάχρονο παιδί μπορεί να έχη συναίσθηση του τι κάνει βαπτιζόμενο; Βέβαια καταλαβαίνει πιο πολύ από ένα νήπιο, αλλά πόση ευθύ­νη μπορεί να αναλάβη; Μπορεί ένα δωδεκάχρονο παιδί να υπογράψη π.χ. συμβόλαια και να προβή σε πράξεις α­γοραπωλησιών κλπ. κλπ.; Πώς θα μπορούσε πολύ περισ­σότερο να αναλάβη ευθύνες που και για ένα μεγάλον εί­ναι πάρα πολύ σοβαρές; Το ζήτημα λοιπόν δεν λύνεται με τη μετάθεση της ηλικίας.

Σύμφωνα με τη λογική αυτή ούτε πρέπει να διδά­σκουμε το παιδί τίποτε το θρησκευτικό, αφού δεν κατα­λαβαίνει. Ας το αφήσουμε να γίνη κάπου 20-25 ετών και έπειτα να του μιλήσουμε για το Χριστό. Και όμως δεν το κάνουν αυτό όσοι αρνούνται τον νηπιοβαπτισμό.

Στο σημείο αυτό υπάρχει μια άλλη δυνατότητα. Χωρίς να αποκλείεται η βάπτιση των μεγάλων, όσοι π.χ. μεταστρέφονται στο Χρ/σμό μεγάλοι, βαπτίζουμε τα μι­κρά παιδιά με τη βασική σκέψη πως ό,τι θα γίνη σε με­γάλη ηλικία αρχίζοντας από μέσα από την καρδιά, γίνε­ται στα μικρά παιδιά από έξω προς την καρδιά τους, ό­ταν πια ωριμάσουν. Τότε έχουν όλο το δικαίωμα να δε­χθούν ή να απορρίψουν την πίστη.

Έπρεπε να πάνε οι τέσσερις τον παραλυτικό στο Χριστό, αφού ο ίδιος δεν φαίνεται να κάνη τίποτε ούτε να λέη τίποτε στον Κύριο; Έπρεπε να θεραπεύση ο Κύ­ριος την κόρη της Χαναναίας, που δεν ζήτησε τούτο η ίδια η κόρη; Έπρεπε ο Κύριος να θεραπεύση τον γιο του Βασιλικού, αφού δεν του το ζήτησε ο ίδιος; Έπρεπε να θεραπεύση τον δαιμονισμένο γιο του ολιγόπιστου Πατέ­ρα αμέσως μετά την Μεταμόρφωση; Βλέπουμε εδώ πως ο Κύριος ενεργεί με βάση την πίστη άλλων για άλλους. Και το δέχεται. Αλλοιώς θα έπρεπε να πη: πιστεύει ο γιος σου; Πιστεύει η κόρη σου; Η πίστη των γονέων ή άλλων προσώπων αποτελούσε ένα είδος εγγυήσεως που τη δεχόταν ο Κύριος για λογαριασμό των ενδιαφερομέ­νων για θεραπεία κλπ.

Οι αιρετικοί διαφόρων εποχών και οι σημερινοί δημιουργούν πρόβλημα και ζητούν με βάση τον ορθό λόγο, την ανθρώπινη ξηρή λογική να ιδούν τα πράγμα­τα και μένουν σ’ έναν τύπο που κάθε άλλο παρά ανθρώ­πινος είναι. Και βλέπουμε πως και εκεί που εφαρμόζεται η βάπτιση σε μεγάλους, π.χ. Βαπτισταί, δεν έχουμε καλ­λίτερη εικόνα από αυτήν των άλλων χριστιανών. Το ζή­τημα λοιπόν δεν είναι εκεί.

Εμείς αγαπούμε την Εκκλησία μας και είμαστε βέβαιοι πως κατευθύνεται από το Άγιον Πνεύμα. Ό,τι ε­νεργεί λοιπόν το ενεργεί σύμφωνα με την Αγία Γραφή και την Παράδοση, δηλαδή αυτό που πήρε ως ζωντανή πράξη και διδαχή από την πρώτη Εκκλησία, αλλά δεν έμεινε στους εξωτερικούς τύπους που είχαν τότε οι πρώ­τοι χριστιανοί. Ό,τι έγινε μέσα της, έγινε εν Πνεύματι Αγίω και πάντα με φόβον πολύ και έρευνα και μελέτη και προσευχή. Γι’ αυτό και δεν παύει να έχη αγίους διά μέσου των γενεών. Όταν ιδωθούμε, θα σου πω και για τους Νεομάρτυρες που ακριβώς γιατί είχαν τη χάρη του Αγίου Βαπτίσματος, χωρίς να ξέρουν πολλά για την πί­στη, μαρτύρησαν για το Χριστό παιδιά 10, 12, 15 ετών.

Η Εκκλησία μας αποτελεί το Μυστικό Σώμα του Χριστού και μέσα της γίνεται και αυτό το θαύμα της α­ποδοχής των μικρών παιδιών, που ευλογούνται και αγιά­ζονται και μένουν πιστά μέχρι θανάτου. Αν κάποιοι αρ­νούνται το Χριστό μεγάλοι, θα το έκαναν κι αν βαφτίζο­νταν μεγάλοι.

Δεν εξαντλώ το θέμα. Γράφω μερικούς λόγους… με πολλή αγάπη Χριστού.
α. Ευσέβιος  ελάχιστος μοναχός

Ο όσιος Φιλόθεος της Πάρου
τεύχος 31 Ιανουάριος Απρίλιος 2011. Θεσ/νίκη
Εκδόσεις Ορθόδοξος Κυψέλη