Γεροντάδες & “κρυφοί” ασκητές στη Ρουμανία

 Στανιλοάε π. Δημ.

Οι λόγοι της Αγίας Γραφής εξασκούν μια δύναμη σε μας 
(π. Δημητρίου Στανιλοάε) 
Σήμερα ο πιστός θα πρέπει να αναζητήσει κατά ένα μεγάλο μέρος μόνος του τους λόγους που θα μπορέσουν να στηρίξουν την πίστη του και την προσευχή του. Και αυτό ακριβώς μπορεί να κάνει την πίστη του πιο βαθειά και την προσευχή του πιο θερμή, δεδομένου ότι δεν ενισχύονται, κατά ένα μεγάλο μέρος, από το κοινωνικό περιβάλλον. Ο πιστός ο οποίος πέτυχε να ενδυναμώσει την πίστη του και την προσευχή του, μπορεί να γίνει ο ίδιος μια εστία, η οποία θα ενισχύσει την πίστη και θα αναθερμάνει την προσευχή στη κοινωνία. Ο ίδιος μπορεί να βοηθήσει την κοινωνία να βγει από την επιφανειακή ζωή, τη γεμάτη πλήξη -που είναι και η αιτία της χλιαρότητας στην πίστη και την προσευχή. Μπορεί δηλαδή να βοηθήσει, ώστε η κοινωνία μας να βρει ένα περιεχόμενο πιο ουσιαστικό, να απολυμάνει τις μολυσμένες ρίζες της δίνοντας ένα μεγαλύτερο βάθος στη ζωή, χωρίς το οποίο η ανθρώπινη ύπαρξη είναι μια μονότονη και χωρίς νόημα ομοιομορφία.
Λοιπόν, το πρώτο σημείο με το οποίο πρέπει να ασχοληθούμε είναι οι λόγοι, οι καθοριστικοί εκείνοι παράγοντες, τους οποίους μπορεί να βρει ο σημερινός άνθρωπος για να κάνει την πίστη του πιο δυνατή και την προσευχή του πιό συχνή και θερμή.
Οι Άγιοι Πατέρες της Ορθοδοξίας αναγνώρισαν σαν ένα μέσο για να ενισχύεται η προσευχή μας, την ανάγνωση της Αγίας Γραφής και άλλων πνευματικών βιβλίων.
Οι λόγοι της Αγίας Γραφής εξασκούν μια δύναμη σε μας όταν τους αισθανόμαστε σαν λόγους του ίδιου του Θεού, ο οποίος μας ομιλεί κατά την ανάγνωση. Με την Αγία Γραφή συναντούμε τον ίδιο τον Κύριο, είμαστε συνεπαρμένοι από το κάλεσμα του, ανάλογα με τις περιστάσεις και το πνευματικό μας επίπεδο. Έτσι η ανάγνωση ενώνεται με την προσευχή. Πρέπει να ζητούμε από τον Θεό να μας αποκαλύψει το βαθύτερο νόημα των λόγων του, με το να γίνει ο ίδιος πιο διαυγής και κατανοητός σε εμάς.
Εάν όμως η μελέτη μάς αποκαλύπτει τον Θεό μέσα στους λόγους της Γραφής, ταυτόχρονα μάς αποκαλύπτει τον Θεό μέσα στα κοσμικά γεγονότα. Διότι όλοι οι λόγοι της Αγίας Γραφής δεν μας μιλούν για τον Θεό σε σχέση με τον εαυτό Του, αλλά για τη σχέση Του μ’ εμάς μέσα από τα πράγματα του κόσμου και μέσα από τον πλησίον μας. Μ’ αυτόν τον τρόπο η Γραφή μάς μιλά για τα κοσμικά πράγματα: μάς τα αποκαλύπτει σαν δημιουργήματα του Θεού, ο οποίος συνεχώς προνοεί για όλα,
Οι λόγοι της Γραφής και τα πράγματα του κόσμου, συμπεριλαμβανομένων των προσώπων των πλησίον μας και του δικού μας προσώπου, με τις σκέψεις τους και τα προβλήματά τους, βρίσκονται σε αδιάρρηκτη σχέση μεταξύ τους και με τον Θεό. Όλα κατά κάποιο τρόπο απευθύνονται στη συνείδησή μας και είναι δοσμένα σ’ αυτήν σαν δώρα και κλήσεις του Θεού· παράλληλα οι διάφορες καταστάσεις, πάντοτε μεταβαλλόμενες, μας προτρέπουν να ζούμε σύμφωνα με τη θέληση του Θεού. Έτσι καλούμαστε να αρνηθούμε το εγώ μας, να αναπτυχθούμε πνευματικά σε μια ενόραση πάντα πληρέστερη μέσα στον πλούτο της θεϊκής σκέψεως και στο βάθος της αγάπης του Θεού προς εμάς· μ’ αυτόν τον τρόπο καλούμαστε σε μια αγάπη πάντα πιο μεγάλη για Εκείνον και σε μια ένωση μαζί Του.
π. Δημητρίου Στανιλοάε, «Η προσευχή μέσα σ’ ένα εκκοσμικευμένο κόσμο» – αποσπάσματα.

Γέροντας Αρσένιος Μπόκα: ΧΡΕΙΑΖΕΣΤΕ ΚΑΛΟΥΣ ΙΕΡΕΙΣ; ΓΕΝΝΗΣΤΕ ΤΟΥΣ!!
α) Πιστεύω ότι δεν πρέπει να ξαναθυμίσω τους λόγους για τους οποίους μερικές φορές δεν είμαστε ευχαριστημένοι από κάποιους ιερείς και το πώς αντιδρούμε, είτε πιστεύουμε, είτε όχι, όταν ακούμε για την πτώση κάποιου ιερέα. Μπορεί ν’ αλλάξει αυτό. Τι πρέπει να κάνουμε;
Για όλα αυτά τα ερωτήματα απαντάει με λόγο “κοφτερό” ο π. Αρσένιος Μπόκα.
«Δια της φωνής του δούλου Του (του ιερέα), ο Θεός σε συγχωρεί, επειδή κάτω από το πετραχήλι και μπροστά στο Αγ. Βήμα, εξομολογείσαι. Δε ζητάει από εσένα τις αρετές που πρέπει να έχει ο ιερέας. Από εσένα ζητάει μετάνοια στην καρδιά και θέληση να διορθωθείς.
Είστε δυσαρεστημένοι με τους ιερείς σας;
Εσείς άραγε τι κάνατε για τους ιερείς για να είστε ευχαριστημένοι; Ζητήσατε από το Θεό ένα τουλάχιστον παιδί για να το αφιερώσετε σ’Αυτόν; Νομίζετε ότι φταίνε μόνο οι ιερείς; Μα είναι παιδιά σας! Όπως τους γεννήσατε έτσι τους έχετε. Γιατί ρίχνετε το φταίξιμο μόνο σ’ εκείνους;
Χρειάζεται καλύτερους ιερείς; Γεννήστε τους! Όλος ο λαός είναι υπεύθυνος. Ο λαός έχει τους ορμηνευτές [=διδασκάλους] που του αξίζουν.
Επαναλαμβάνω: Χρειάζεστε καλύτερους ιερείς; Γεννήστε τους!
Μη σκοτώνετε τα παιδιά σας, επειδή δεν ξέρετε τι θα γίνει αυτό το παιδί και θα δώσετε λογαριασμό στο Θεό. Γεννήστε τα παιδιά σας με τη σκέψη ότι θα γίνουν λειτουργοί του Θεού.
Να τι λέει η Αγία Γραφή: Αναρωτιέται ο προφήτης: “και ουκ άλλος εποίησε, και υπόλειμμα πνεύματος αυτού, και είπατε  τι άλλο αλλ’ η σπέρμα ζητεί ο Θεός; και φυλάξασθε εν τω πνεύματι υμών, και γυναίκα νεότητός σου μη εγκαταλίπης” (Μαλαχίας, 2, 15).
Αυτή είναι η απαίτηση του Θεού από το γάμο και τέτοιους καρπούς πρέπει να έχετε ως στόχο, ρίχνοντας το φταίξιμο στους καρπούς σας (τα παιδιά σας – ιερείς). Η θεραπεία της παραλυσίας του έθνους μας από εδώ αρχίζει! Έτσι θ’ άρχισει η συγχώρεση!
Μην κάνετε σκέψεις δολοφονικές (σ.σ. εννοεί την έκτρωση) ενάντια στα παιδιά σας!

β) Ήμουν στην εκκλησία Ντραγκανέσκου. Ο π. Αρσένιος αγιογραφούσε επάνω και εγώ ήμουν κάτω κοντά στη σκαλωσιά. Λέγει κάποια στιγμή: «Είναι αλήθεια ότι οι ιερείς είναι άπληστοι;». Εγώ δεν είπα τίποτα. Ο π. Αρσένιος με ρώτησε δεύτερη και τρίτη φορά: «Είναι αλήθεια ότι οι ιερείς είναι άπληστοι». Πάλι δεν έβγαλα μιλιά. Τότε έσκυψε να δει εάν είμαι κοντά στη σκαλωσιά και μου λέει: «Καλά εσύ δεν ακούς τι σε ρωτάω;» Τότε εγώ απάντησα «Μα πάτερ, τώρα δεν είπα τίποτα για τους ιερείς». «Ναι τώρα δεν συζητήσαμε τίποτα, αλλά όταν είσαι με άλλους και μιλάτε για τους ιερείς μόνο άσχημα πράγματα λέτε. Λέτε ότι είναι άπληστοι. Να τι συμβουλή σου δίνω εγώ: «μην κατακρίνετε τους ιερείς, επειδή είναι λειτουργοί του Θεού και δεν έχετε εσείς το δικαίωμα να τους δικάσετε».

Όταν γύρισα σπίτι μου άνοιξα την Αγ. Γραφή ακριβώς στο σημείο που λέει.”Ποιός είσαι εσύ άνθρωπε για να κρίνεις τον δούλο του άλλου;” Ακριβώς όπως μου είπε ο π. Αρσένιος! Από τότε δεν έκρινα κανέναν, κυρίως τους ιερείς, επειδή ο Θεός είναι ο μόνος που μπορεί να τους κρίνει ( μαρτυρία Matei Biliboaca, Savastirni).

γ) Πήγαινα στο λύκειο όταν γνώρισα τον π. Αρσένιο. Μας πήγαινε στο δάσος και έρχονταν και φοιτητές μεταξύ των οποίων και πολλά κορίτσια τα οποία σήμερα είναι ηγουμένες σε μοναστήρια. Ζούσαμε πολύ όμορφα. Ο π. Αρσένιος ρώτησε μια γυναίκα όταν ήρθε στο μοναστήρι.
– Μαρία, γιατί δεν εκκλησιάζεσαι στο χωριό σου;
-Να πάτερ, ο ιερέας μας καπνίζει, πίνει λίγο, δεν είναι σαν εσάς.
-Έχεις παιδιά, έχεις παντρεμένα κορίτσια; Να πας να τους πεις να γεννήσουν παιδιά και αυτά να γίνουν ιερείς όπως τους θέλετε εσείς.

***

Ο Γέροντας Σοφιανός Boghiu μιλάει για τα λόγια του Αγίου Σιλουανού του Αθωνίτου: «Κράτα το νου σου στον άδη και μην απελπίζεσαι!» (από εδώ):

Γέροντας Κλεόπας: “Ο καρκίνος οφείλεται στη λαθεμένη εικόνα που έχουμε για το Θεό”
Πάτερ Κλεόπα, εδώ καθημερινά καταφθάνουν άνθρωποι απ΄ όλο τον κόσμο για να σας δουν. Ποιες είναι οι εμπειρίες κι οι εντυπώσεις σας.
-To ότι εμείς οι Χριστιανοί έχουμε μέσα μας μπερδέψει τα πράγματα. Αν κι είμαστε βαφτισμένοι, ωστόσο συχνά δεν ξέρουμε τι πιστεύουμε.Με πόνο και θλίψη βλέπω καθημερινά ότι εμείς οι άνθρωποι έχουμε φτιάξει για τον Θεό μια εικόνα περίεργη κι απαράδεκτη. Μια εικόνα που δεν συμβιβάζεται με τα Ευαγγέλια και τα βιβλία τα ιερά που τον Θεό τον προσδιορίζουν ως άβυσσο ευσπλαχνίας και αγάπης.Σχεδόν το 99% όσων έρχονται εδώ φαντάζονται τον Θεό σαν ένα ανώτερο όν που επιφυλάσσει στον άνθρωπο μόνο θυμούς, οργές, ποινές αλλά σπάνια καλωσύνες.
Εγώ δεν είμαι γιατρός αλλά τσοπάνος, πιστεύω όμως πως η αιτία του καρκίνου εκεί βρίσκεται: στη λαθεμένη εικόνα που ο άνθρωπος έφτιαξε μέσα του για τον Θεό.
-Δηλαδή αν εμείς οι άνθρωποι μετασχηματίσουμε την αντίληψη που έχουμε σήμερα για τον θεό, αν αλλάξουμε την εικόνα που φτιάξαμε μέσα μας για τον Δημιουργό, τότε βρέθηκε το φάρμακο και θεραπεύτηκε ο καρκίνος
– Ναι. Τον καρκίνο τον δημιουργούν οι τύψεις, τα άγχη και οι φοβίες, οι ανησυχίες και οι αποστασίες, οι αμφιβολίες, οι θλίψεις κι οι στενοχώριες.Ο καρκίνος μπήκε στον άνθρωπο γιατί ο άνθρωπος δεν άφησε μέσα του χωρο για να μπεί ο Θεός. Αν νοιώσεις μέσα στις φλέβες σου τον Θεό, τότε ηρέμησες. Αυτό ειναι το φάρμακο τού καρκίνου.
Αρκει να πιστέψει πως είναι πλασμένος απ τον Θεό με αγάπη κι ότι ο Θεός έχει για τον καθένα μας ένα σχέδιο. Άραγε ποιος ξέρει τι σχέση να έχουν οι ανθρώπινες πτώσεις μ΄αυτό το σχέδιο του Θεού… Άλλωστε μη ξεχνάμε, όλοι μας είμαστε παραβάτες κι εγκληματίες, αφού δεν υπάρχει άνθρωπος που να τηρεί στ΄αλήθεια τούς όρους τού Νόμου. Αν ο πόρνος, ο μοιχός, ο εγκληματίας πιστέψει και πει στον Θεό «Θεέ μου, Συ που μ΄ έφτιαξες μ΄ ένα τόσο φτηνό υλικό. Κάνε με τούτο να το χωνέψω», το πρόβλημα λύθηκε.
Ο άνθρωπος ο αμαρτωλός θα συνειδητοποιήσει ότι είναι πάροικος πάνω στη γη κι ότι γι’ αλλού είναι ο προορισμός του.
Το άσχημο είναι ότι δεν μάθαμε να δεχόμαστε τον εαυτό μας έτσι όπως ακριβώς είναι, και το χειρότερο ότι δεν συνηθίσαμε αυτό τον αμαρτωλό εαυτό να τον διατηρούμε σε επαφή με τον Ουρανό.
Γι αυτό και ο καρκίνος θερίζει.Από το βιβλίο του Τάσου Μιχαλά «Η Ορθοδοξία στη χώρα τού Τσαουσέσκου» εκδ. Επτάλοφος,  Αθήνα 1982.

Γέροντας Αρσένιος Παπατσιόκ, Ποια τα είδη των πειρασμών (από εδώ):

Γέροντας Α. Παπατσιόκ: ο 96χρονος Γέροντας του πόνου και της ταπείνωσης

Γέροντας Λαυρέντιος Σόβρε 
ή ένα μάθημα περί ταπεινοφροσύνης

Ο γέροντας (Λαυρέντιος) επιθυμούσε την ταπεινοφροσύνη με όλη του την ψυχή και επιθυμούσε να τη δει ανθίζοντας και στις καρδιές των υποτακτικών του. Θυμάμαι μια φορά που πήγα στο κελί του και χτύπησα την πόρτα:

• Ποιος είναι;
• Ο π. Μύρων.
• Ποιος Μύρων;
Έαν δεν πρόσθετες και τη λέξη ο ¨αμαρτωλός¨ δύσκολα ανοίγε. Το έκανε για να καταλάβω την πραγματική κατάσταση της ψυχής μου.

Αφού έμπαινα πρώτα ταπεινωνόταν ο γέροντας ζητώντας μου να τον ευλογήσω.
• Ευλογείτε, π. Μύρωνα. Είμαι γεμάτος τεμπελιά. Εσύ είσαι τεμπέλης;
• Είμαι, γέροντα.
• Δε νομίζω. Εγώ πιστεύω ότι είσαι λίγο.
• Όχι, γέροντα, είμαι πολύ τεμπέλης.
• Παιδί μου, να θυμάσαι ότι αυτός που ταπεινώνεται βρίσκει παντού ανάπαυση.

Αυτή η συνήθεια του να θεωρεί τον εαυτό του τεμπέλη, αμαρτωλό κ.α. και να μου ζητάει να τον ευλογήσω, πράγμα που δεν μου ανήκει, μου έδινε να καταλάβω ότι ο γέροντας έψαχνε με οποιοδήποτε τρόπο να μάθουμε ότι ο μόνος δρόμος να γνωρίσουμε πραγματικά τον εαυτό μας είναι να αναγνωρίσουμε με ειλικρίνεια τις αδυναμίες μας.
Έλεγε ο γέροντας: ¨Η ταπεινοφροσύνη καίει το διάβολο¨.
Όταν εμείς μαλώναμε με κάποιον μας έλεγε:

Πείτε μόνο: Συγχώρεσέ με. Τίποτα περισσότερο. Μη προσπαθείτε να αθωωθείτε. Να λέτε μόνο: Έκανα λάθος, συγχώρεσέ με. Ό,τι περισσότερο ειπωθεί είναι από το διάβολο.
Ο γέροντας είχε καταλάβει ότι το να προσπαθείς ν’ αυτοδικαιωθείς προδίδει ότι έχεις στην ψυχή σου κάποιους λογισμούς καλής γνώμης για το εαυτό σου, τους οποίους ονόμαζε υψώσεις του νου και έτσι προσπαθούσε να μας κάνει να καταλάβουμε ότι πρέπει να επωμισθούμε όλες τις κατηγορίες, για να έχουμε ειρήνη στην ψυχή μας, αλλά και να υπάρχει ειρήνη μεταξύ ημών και εκείνου που μας κατηγόρησε. Ο γέροντας όχι μόνο μας έδινε συμβουλές πώς να γίνουμε ταπεινοί, αλλά έψαχνε να βρει σε κάθε συζήτηση εάν εμείς αφομοιώσαμε τις συμβουλές του. Θυμάμαι μια φορά με ρώτησε.
• Είσαι άξιος να κοινωνήσεις;
• Όχι και πολύ.
• Δε λέμε όχι και πολύ, αλλά δεν είμαι άξιος ότι και να κάνω.Ο γέροντας ήταν πολύ προσεχτικός στο τι λέγαμε. Ζύγιζε τα λόγια μας για να δει προς τα πού κλίνει ο λόγος μας προς τον αυτοεγκωμιασμό ή προς το να μέμφουμε τον εαυτό μας. Μια άλλη φορά που ήταν στην εκκλησία με άκουσε να ψάλω δυνατά και μου είπε: “Παιδί μου, παρά να ψάλλεις με υπερηφάνεια, καλύτερα να μη ψάλεις καθόλου”.

Αλλά και τους λαϊκούς που ερχόταν στο μοναστήρι τους δοκίμαζε για να δει εάν έχουν ταπεινό λογισμό, ο οποίος είναι η αρχή της μετάνοιας. Όταν ερχόταν κάποιος εγκωμίαζε: « Θα θέλατε να γίνετε δήμαρχος; Έχετε και το παρουσιαστικό και την πείρα». Ο γέροντας ήξερε ότι μια από τις επιθυμίες του σύγχρονου ανθρώπου είναι τα υψηλά αξιώματα, για να έχει δύναμη και χρήματα. Θυμάμαι είχε έρθει κάποιος και ο γέροντας του είπε.
• Α, ο κύριος Δήμαρχος
• Δεν είμαι δήμαρχος πάτερ …
• Αλλά θα ήθελες να είσαι. Ξέρεις έχεις το παρουσιαστικό και την πείρα.
• Θα ήθελα…
• Βρε, δε σε σώζει το αξίωμα. Όσο πιο μεγάλο αξίωμα τόσο πιο μεγάλος κίνδυνος μπροστά στο Θεό να κάνεις λάθος. Ευχαρίστησε το Θεό για ότι έχεις και λέγε: «Γεννηθήτω το θέλημά Σου».
Πράγματι, πολλοί από υπερηφάνεια έβλεπαν τον εαυτό τους άξιο για μεγάλα αξιώματα και ο γέροντας Λαυρέντιος τους μάθαινε την ταπείνωση.

Άλλες φορές δοκίμαζε εμάς τους μοναχούς, λέγοντάς μας:

«Ο π. Μύρων όταν προσεύχεται βλέπω από εδώ να βγαίνει από το κελί του μια στήλη φωτιάς προς τον ουρανό και λέω μέσα μου: Ω προσεύχεται ο π. Μύρων. Πάτερ, είστε γεμάτος αρετές, δώστε μου κι εμένα».

Εμείς, εάν δε γνωρίζαμε το σκοπό του θα λέγαμε ότι είναι κάποιες κοινοτοπίες, αλλά ο γέροντας το έκανε για να δει εάν θεωρούμε την επιτίμηση ως έπαινο και τον έπαινο ως επιτίμηση.

Στη μοναχική μου κουρά [=την τελετή, με την οποία έγινε μοναχός] μού είπε:

Κάποτε ένας αδελφός διάβασε στις Πράξεις των Αποστόλων ότι ο άνθρωπος πρέπει να είναι νεκρός για τον κόσμο και δεν το καταλάβαινε. Τότε πήγε στο Μέγα Αντώνιο και τον ρώτησε. Ο Άγιος έστειλε τον αδελφό σ’ ένα κοιμητήριο για να εγκωμιάζει τους νεκρούς από το πρωί έως το βράδυ και έπειτα του είπε να γυρίσει στο κελί του. Ο αδελφός το έκανε. Τη δεύτερη ημέρα ο Μ. Αντώνιος τον έστειλε να επιπλήξει τους νεκρούς. Κάνοντας το κι αυτό ο δόκιμος επέστρεψε στο κελί του και ο Άγιος του είπε: Όταν εγκωμίασες τους νεκρούς σου απάντησαν; Όχι. Κι όταν τους επέπληξες;
Ο αδελφός του απάντησε πάλι όχι. Έτσι να είσαι κι εσύ σαν τους νεκρούς. Όταν σ’ εγκωμιάζει κάποιος να μην περηφανεύεσαι και όταν σ’ επιπλήττει να μην ταράσσεσαι. Τότε θα είσαι νεκρός για τον κόσμο.
Share Button