Ένα καλοκαίρι του 1975 σ’ ένα μου οδοιπορικό στο Άγιο Όρος περπάτησα από την Ι. Μονή Χιλανδαρίου στην Ι. Μονή Βατοπαιδίου ακολουθώντας το καλοδιατηρημένο μονοπάτι-καλντερίμι.
Ο ήλιος είχε αρχίσει να ψηλώνει και η διαδρομή γινόταν λίγο κουραστική μια και η βλάστηση είναι χαμηλή και η σκιἀ «απούσα».
Είχα πρόγραμμα να διανυκτερεύσω στο «Βατοπαίδι», για να συνεχίσω την επομένη για την Ι. Μονή Ιβήρων με το «Μοτόρι», που θα περνούσε το επόμενο μεσημέρι από την Ιερισσό.
Έφτασα στο Μοναστήρι, βρήκα την αυλόπορτα ανοιχτή και ανακάλυψα το αρχονταρίκι, όπου βρήκα μία ομάδα «φωνασκούντων» νεαρών κι ένα Μοναχό, που με κέρασε «λουκούμι» και «ρακί».
Πρέπει να ομολογήσω πως δεν ένοιωσα άνετα με την υπάρχουσα «συντροφιά» και την όλη ατμόσφαιρα και το μόνο, που ρώτησα με ενδιαφέρον ήταν πότε περνάει το «Μοτόρι» από την Iερισσό.
Όταν με πληροφόρησαν πως σε μία ώρα θα βρισκόταν στο μόλο της Ι. Μονής φρόντισα να ξεδιψάσω και να βρεθώ όσο μπορούσα πιο νωρίς στο μόλο για την φυγή μου! Το καθολικό ήταν κλειστό κι έτσι δεν είχα την ευκαιρία να προσκυνήσω στην εκκλησία.
Ο αυλόγυρος του Μοναστηριού «έρημος». Αντάμωσα μονάχα δύο εργάτες, που τους απεύθυνα μία «καλημέρα», που και αυτή «έπεσε χάμω», όπως λέει το τραγούδι μία και δεν βρήκα ανταπόκριση στο χαιρετισμό μου.
Περπάτησα μέχρι τον μόλο περιμένοντας το «Μοτόρι». Έφυγα με την θλίψη μέσα μου να φωλιάζει και με την σκέψη πως η «Μεγίστη Ι. Μονή Βατοπαιδίου», που επισκέφθηκα για πρώτη φορά δεν ήταν ούτε «Μεγίστη» μα ούτε και «Μονή»!
Το γιατί το αφήνω στο μελετητή της Ιστορίας της Ι. Μονής.
Πέρασαν τα χρόνια κι όταν ξαναεπισκέφθηκα την Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου βρήκα μία αδελφότητα, που αριθμούσε περίπου 110 μοναχούς και γύρω στους 80-90 ημερήσιους επισκέπτες προσκυνητές, που τους αγκάλιαζε ΟΛΟΥΣ με πνευματική αγάπη ένας Ηγούμενος ο γέροντας Εφραίμ.
Έζησα λίγες μέρες μαζί τους και τότε ένοίωσα πως το «Βατοπαίδι» ήταν και «Μεγίστη» και «Ιερά» και «Μοναστήρι». Μία προσκυνηματική επίσκεψη σήμερα θα δικαιώσει τις εντυπώσεις μου.
Τον γέροντα Έφραίμ τον γνώρισα ως μέλος της συνοδείας του γέροντος ‘Ιωσηφ, όπου είχαν έρθει άπό την Νέα Σκήτη πριν αναλάβει την ηγουμενία της Ι. Μονής Βατοπαιδίου. Θεωρώ ευλογία Θεού για την Ι. Μονή την ανάληψη της ήγουμενίας της από τον γέροντα Εφραίμ, γιατί στα χέρια του και στις επίπονες πολλές φορές προσπάθειες του ανέδειξε άπό το «πουθενά» το Μοναστήρι, ώστε κατά το «βούλευμα προσωρινής κρατήσεως» να καταστεί «μία Αγιορείτικη Ι. Μονή Παγκοσμίου Ακτινοβολίας».
Εγώ που γνώρισα το Μοναστήρι την εποχή της «πνευματικής» και «κτηριακής» του κατάρρευσης και σήμερα, που διαβάζω την διαπίστωση «εγκρίτων εφετών» ότι η Ι. Μονή έχει παγκόσμια ακτινοβολία, πως άραγε να σκεφθώ γι’ αυτή την αναγνώριση και σε ποιόν θα πρέπει να ρίξω την πέτρα του αναθέματος στην δημιουργία αυτής της «ακτινοβολίας»; Κι αν η «Ακτινοβολία» αυτή ήταν τόση ώστε να επηρεάσει τόσα πολιτικά και υψηλά ιστάμενα πρόσωπα άραγε πια «εγκλήματα» διεπράχθησαν υπό την σκέπη αυτής της «πνευματικής ακτινοβολίας»;
Έχει γραφεί πως επί μακρόν χρόνον ετελέσθησαν πράξεις, που δεν «προσιδιάζουν στο μοναχικό σχήμα και την πνευματικήν αποστολήν».
Τον γνωρίζω τον γέροντα Εφραίμ επί μακρόν χρόνον, άραγε τι αξιόποινες πράξεις έγιναν, που δεν προσιδιάζουν με το μοναχικό του σχήμα παρά ένα «μαύρο ράσο», που το φρόντιζε να το διατηρεί καθαρό, ένα κομποσκοίνι για τις αμαρτίες του κι ακόμα τον αγώνα του για την αδελφότητα της Ι. Μονής, που του έχει εμπιστευθεί ο Θεός και τους προσκυνητές, που περιμένουν άπό την αναστροφή τους με τους Μοναχούς της αδελφότητας να πάρουν παραδείγματα πνευματικής ζωής, άπό τα όποια σήμερα υστερεί η κοινωνία μας.
Άραγε ποιος άπό τους πολιτικούς μας ηγέτες έχει να παρουσιάσει τέτοια «πνευματική αποστολή», για την οποία θα τον κατηγορούσαν οι «εκλεκτοί μας εφέτες»;
Τον γέροντα Έφραίμ τον γνώρισα πτωχό και εξακολουθεί να είναι πτωχός.
Άραγε ο αγώνας του να γίνει το «Βατοπαίδι» ικανό και ανεξάρτητο οικονομικώς, ώστε να μπορεί να βοηθά και να χορηγεί μαζί με την πνευματική προσφορά και υλική ανάλογη βοήθεια, είναι πράξεις μεμπτές; Όλα έγιναν εις «βάρος του Δημοσίου».
Γιατί το Μοναστήρι δεν είναι δημόσιο; Μήπως άνοιξαν καμιά βιομηχανία ποτών η καλλυντικών ή εργοστάσιο αλιπάστων από τα ψάρια της λίμνης Βιστωνίδος;
Όταν ο Μέγας Βασίλειος έκτισε την «Βασιλειάδα», που θεωρείται το πρώτο οργανωμένο νοσοκομείο στο κόσμο, τουλάχιστον από την βιβλιογραφία, δεν βρήκα κανένα σχόλιο, που να τον χαρακτηρίζει ως ένα επιτυχημένο «κλινικάρχη ή επιχειρηματία».
Απλά ξέρω πως ο Μέγας πατήρ της Εκκλησίας δια του έργου του αύτου προσέφερε και υλική, άλλα και πνευματική προσφορά. Το ράσο του και η μήτρα του δεν υπήρξαν ανασταλτικά γι’ αυτήν του την δραστηριότητα.
Την προσωπικότητα του γέροντος Εφραίμ άραγε από τόσες χιλιάδες ανθρώπους, που ανεστράφη δεν βρέθηκε ούτε ένας άπό τους πιο απλούς ανθρώπους μέχρι και πρίγκιπες και Πρωθυπουργούς να την χαρακτηρίσει ως «εγκληματική με ροπή προς το έγκλημα»;
Κανείς δεν τον απεστράφει κι όλοι με σεβασμό μιλούσαν για μία πνευματική προσωπικότητα με ευγένεια, θεολογική μόρφωση και κοινωνική καταξίωση.
Δυστυχώς μόνον ένας και αυτός «Αδελφός» εν Κυρίω και μάλιστα Αρχιερέας βρέθηκε να αποκαλεί τον γέροντα Εφραίμ ευθέως ως «μεγαλομανή», «ανασφαλή», με το «σύνδρομο του νεόπλουτου», που αναμιγνύει επικίνδυνα την «πνευματικότητα και την επιχειρηματικότητα» και που «κινείται υπερπολυτελώς και ζει εκκοσμικευμένα».
Στα παραπάνω εγώ ως απλός πιστός θα είχα να πω στον «Άγιο Δεσπότη»! «Συ τις ει ο κρίνων αλλότριον οικέτην;» (Ρωμ. 14, 4) «ο δοκών έστάναι βλεπέτω μη πέση» (Α. Κορ. 10, 12).
Κι ακόμα να του θυμίσω το του Κυρίου «Ο αναμάρτητος ημών πρώτος βαλέτω τον λίθον» (Ιωάν. 8,7).
Ένοιωσα την ανάγκη να γράψω αυτές τις άπλες σκέψεις, όταν με λύπη μου διάβασα το αιτιολογικό του βουλεύματος της προσωρινής κρατήσεως του γέροντος Έφραίμ.
Τελικά διαπίστωσα πως η προσωρινή κράτηση του γέροντος Εφραίμ έγινε αφορμή να «ξεσηκωθούν» και εγχώριοι άλλα και πολλοί αλλοδαποί, διαμαρτυρόμενοι για το γεγονός. Ήταν μία αφορμή να ξυπνήσουμε λίγο άπό την πνευματική νάρκη, που μας έχει καταλάβει.
Μήπως θα πρέπει να «ευχαριστήσουμε» τον γέροντα Έφραίμ για την «ταλαιπωρία» της προσωρινής κρατήσεώς του;
Ορθόδοξος Τύπος
Βασίλειος Κέκης
Ομότιμος Καθηγητής Χειρουργικής Παν/μίου Αθηνών
Άρχων Ακτουάριος της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας
Επίτιμος Πρόεδρος των «Φίλων του Αγίου Όρους»