Εἴμεθα δημόσιοι ἄνδρες, εἴμεθα ἐπίσκοποι καὶ πρέπει νὰ λογοδοτοῦμε στὸ  ποίμνιόν μας καὶ νὰ γνωρίζῃ ὁ λαός μας, τί κάνουμε τὴ δραματικὴ ἐποχὴ  ποὺ ζοῦμε. Καὶ συχνὰ ἀκοῦμε· Τί κάνουν οἱ δεσποτάδες… Καὶ ἰδίως αὐστηρὸς εἶνε ὁ κόσμος —καὶ δικαίως— ὡς πρὸς ἐμέ, ποὺ λένε· Τί κάνει ὁ  Καντιώτης; – θὰ τὸ ἔχετε ἀκούσει πολλὲς φορές. Γιατί σιωπᾷ; γιατί δὲ᾿  μιλάει; γιατί τοῦτο; γιατί ἐκεῖνο;… ᾿Εν τούτοις ὅμως ἐμεῖς, παρόλο τὸ  βαθὺ γῆρας μας, προσπαθοῦμε ὅσο μποροῦμε νὰ ἐκτελέσουμε τὰ ἱερά μας  καθήκοντα.Λοιπόν, λογοδοτοῦμε σήμερα, σύμφωνα μὲ τὴν ἐντολὴ τοῦ  ἀποστόλου Παύλου «Τὴν διακονίαν σου πληροφόρησον» (Β´ Τιμ. 4,5).

Λέγομεν λοιπόν, ὅτι ἀνεβήκαμε πάλι στὴν Φλώρινά μας. Στὴ Φλώρινα, ποὺ ἐκεῖ  φέτος δοκιμάζεται πολὺ ἀπὸ ἕνα ψῦχος Σιβηρίας….᾿Αλλ᾿ ἐκτὸς ἀπὸ τὸ δριμὺ  ψῦχος, ἐκεῖνο τὸ ἄλλο ποὺ δοκιμάζει τὴ Φλώρινά μας – πολὺ δοκιμάζεται ἡ  περιφέρειά μας ἡ κρατικὴ ἀπὸ ἕνα νέον κίνδυνον· ὁ δὲ κίνδυνος αὐτὸς εἶνε τὸ λεγόμενο «Μακεδονικὸ ζήτημα» ποὺ ἔχουν – ποὺ σήμερα τὸ ἔχουν – τὸ  προβάλλουν οἱ λεγόμενοι Φιλοσκοπιανοί, ποὺ κέντρον ἔχουν τὰ Σκόπια, καὶ  ὡς ἀράχνη ἔχουν ξαπλώσει τὴν προπαγάνδα τους παντοῦ – μέχρι Αὐστραλίας…  Λοιπόν… Καὶ αὐτοὶ ἔχουν σύνθημα· «Νὰ φύγουν οἱ ῞Ελληνες ἀπὸ τὴ  Μακεδονία»… ῞Οτι δὲν ἔχουν καμμία θέσι στὴ Μακεδονία οἱ ῞Ελληνες… Νέος  κίνδυνος προβάλλεται ἀπὸ Βοῤῥᾶ.Δυστυχισμένη πατρίδα, ποῦ κατήντησες! Τὸ  μισὸ Αἰγαῖο τὸ ζητοῦν οἱ Τοῦρκοι· τὴν Κύπρο – τὰ δύο τρίτα (2/3) τὰ  κατέχουν πάλι οἱ Τοῦρκοι, ὁ ᾿Αττίλας ὁ φοβερός· τὴν Βόρειο ῎Ηπειρο – δὲν ἐννοεῖ νὰ κάνῃ βῆμα πρὸς τὰ ἐμπρὸς ὁ κατακτητής, ὁ βάρβαρος καὶ ἄπιστος κατακτητής. Ταλαίπωρος πατρίδα ῾Ελλάς… «Διεμερίσαντο τὰ ἱμάτιά» σου,  «καὶ ἐπὶ τὸν ἱματισμόν» σου «ἔβαλον κλῆρον» (᾿Ιωάν. 19,24). Μεγάλες  ἡμέρες, κρίσιμες ἡμέρες θὰ παρέλθῃ τὸ ἔθνος μας, λόγῳ τῶν ἁμαρτιῶν  μας.Εκεῖ λοιπὸν ἤμουνα. Μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ, στὸ διάστημα αὐτὸ μὲ  ἠξίωσε ὁ Θεὸς νὰ κάνω εἴκοσι ὁμιλίες.

 Τὴ δὲ Κυριακή, τὴν περασμένη Κυριακὴ μὲ ἠξίωσε ὁ  Θεός, καὶ ἐνῷ ἄλλοι μητροπολίται δὲ᾿ μ᾿ ἀφήνουν καθόλου νὰ πλησιάσω τὰ  σύνορά τους, ὁ ἅγιος μητροπολίτης Θεσσαλονίκης μοῦ ἐπέτρεψε καὶ  λειτούργησα καὶ ὡμίλησα στὸν μεγαλύτερο ναὸ τῆς Θεσσαλονίκης, στὸν ῞Αγιο Δημήτριο. ᾿Εκεῖ ὡμίλησα. Καὶ θέμα εἶχα· «῾Η ῾Ελλάς, Γαλιλαία τῶν  ἐθνῶν». Καὶ τὸ βράδυ πάλι μὲ ἠξίωσε ὁ Θεός, μὲ ἠλέησε ὁ Θεὸς νὰ  ὁμιλήσω…Καὶ τώρα ἦρθα στὴν ᾿Αθήνα. Αὐτὴ τὴν ἑβδομάδα εἶχα Σύνοδο.  Βεβαίως, βλέπω ὅτι θὰ περιμένετε νέα ἀπὸ τὴ Σύνοδο. Καί… προσπαθήσαμε κ᾿ ἐκεῖ νὰ δώσωμε – νὰ εἴπωμεν ὅσο μπορούσαμε τὴν ἀλήθεια.  Κονταροχτυπηθήκαμε πολύ. Ναί… ᾿Εκεῖ ἐπικρατεῖ ἕνα σύστημα, σύστημα  παλαιό. ῞Οπως ἐτόνισα, νοσεῖ συνοδικῶς ἡ ᾿Εκκλησία. ῞Ενα σύστημα ὅτι  ὅ,τι γίνεται, ὅ,τι λέγεται ἐκεῖ, νὰ μένῃ μυστικό. ᾿Επικρατεῖ τὸ σύνθημα·  «Τὰ ἐν οἴκῳ, μὴ ἐν δήμῳ».Προσπαθήσαμε νὰ σπάσουμε τὸ φράγμα αὐτὸ τῆς  σιωπῆς. Ναί… Καὶ ὡμιλήσαμε κατ᾿ ἐπανάληψι… Καὶ ἐκάναμε – δὲ᾿ λέγω  περισσότερα. Διότι μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ ἔκανα τρεῖς ἀγορεύσεις· καὶ  τὶς ἀγορεύσεις αὐτὲς θὰ τὶς δῆτε εἰς τὸν «᾿Ορθόδοξο τύπο».

Καὶ εἰς τὸν «᾿Εκκλησιαστικὸ ἀγῶνα» θὰ πληροφορηθῆτε τὰ νεώτερα νέα τῆς  Συνόδου.Συνοπτικῶς λέγω, ὅτι στὴν πρώτη ἀγόρευσι ἐτόνισα, ὅτι – ὅπως  ἐτόνισε κ᾿ ἕνας ἐκλεκτὸς δημοσιογράφος τῶν ᾿Αθηνῶν, ὁ κύριος Σαρδελής,  ὅτι πρέπει νὰ παύσῃ ἡ ῥουτῖνα μέσ᾿ στὴν ᾿Εκκλησία. ῾Ρουτῖνα, ῥουτῖνα  τρομερά. Νὰ φύγωμε ἀπὸ τὰ μικρὰ καὶ ἀσήμαντα πράγματα καὶ νὰ ἐξετάσωμε  καὶ νὰ ἐρευνήσωμε ἀπὸ τὴν σκοπιὰν τοῦ Εὐαγγελίου τὰ μεγάλα, τὰ  τρισμέγιστα θέματα, ποὺ ἀπασχολοῦν τὸ ταλαίπωρο ἔθνος μας, ποὺ  κινδυνεύει – δὲν εἶνε προφητεία· θὰ εἶνε δεινὴ αὐτὴ ἡ προφητεία… Δὲν  ἀποκλείεται, ἐμεῖς οἱ ῞Ελληνες, τοῦ ἱστορικοῦ αὐτοῦ ἔθνους ἡ σύγχρονη  γενεά, ἡ ὁποία ἔφυγε μακριὰ ἀπὸ τὸ Θεό, φοβοῦμαι πολύ —εἶνε πολλὰ τὰ  σημάδια—, μήπως γίνουμε νεκροθάφται ἑνὸς ἱστορικοῦ ἔθνους, ἐὰν δὲν  ἀφυπνισθῶμεν ὅλοι μας, ἰδίως δὲ ἡ ἡγεσία ἡ πνευματική…Λοιπόν, τὸ ἕνα  εἶνε αὐτό… ῾Η δεύτερη ἀγόρευσι εἶνε, ὅτι ἡ ᾿Εκκλησία μας ἡ ᾿Ορθόδοξος, ἡ ἐπίσημος ᾿Εκκλησία δὲν ἔχει ἑνότητα, δὲν ὑπάρχει ἑνότης… ῾Ενότης  φαινομενική, ἑνότης πραγματική, ἑνότης – «τὴν ἑνότητα τῆς πίστεως»  (᾿Εφεσ. 4,13), λέμε ἐμεῖς – μὴν πῶ καμμιὰ σκληρὰ λέξι…

Τὰ λέμε χωρὶς καμμία συναίσθησι. Δίκιον εἶχε ὁ μακαρίτης ὁ ῾Ιερώνυμος, ὅτι  —ἔπρεπε νὰ γράψῃ βιβλίο πολύτιμο, ποὺ δὲν τὸ ἔγραψε— τὰ λησμονησμένα  λόγια τοῦ Χριστοῦ – πρέπει νὰ τὰ ζωντανεύσωμε πάλι μέσα εἰς τὸ λαό μας  τὰ λόγια τοῦ Χριστοῦ μας. ῾Η ἑνότης δὲν ὑπάρχει στὴν ᾿Εκκλησία. Καὶ γιὰ  νὰ ἐπέλθῃ ἑνότης πρέπει νὰ ἀποκατασταθοῦν μερικὲς ἀδικίες, ἀδικίες  τρομερές.Η δὲ μεγαλυτέρα ἀδικία, πρωτοφανὴς – δὲν ξέρω ἂν τὴν αἰσθάνεστε ἐσεῖς, ἐγὼ τὴν αἰσθάνομαι… Πρωτοφανὴς ἀδικία, πρωτοφανής… Πρωτοφανής…  Χωρὶς δίκη, χωρὶς ἀπολογία δώδεκα ἐκλεκτοὶ ἱεράρχαι, σεβάσμιοι ἱεράρχαι,  ποὺ ποτέ τους δὲ᾿ ζήτησαν νὰ γίνουν ἱεράρχαι, ἀλλὰ ἦσκον τὸ  ἱεραποστολικό τους ἔργο μετὰ πίστεως καὶ αὐταπαρνήσεως καὶ ἁγνότητος,  δώδεκα ἱεράρχαι, ἐπὶ τῆς δικτατορίας ῾Ιωαννίδη, ἐσφάγισαν ὡς ἀρνία διὰ  τῆς μαχαίρας, τῆς ἀγρίας μαχαίρας τῆς ἱεραρχίας, τῆς – ὑπὸ Μείζονος  λεγομένης ῾Ιεραρχίας. ᾿Εσφάγισαν… «Οὔτε βάρβαροι», λέει ὁ Χρυσόστομος,  «οὔτε Σαβρωμάται οὕτω πως δικάζουσι».Καὶ αὐτὴ ἡ ἀδικία ἐξακολουθεῖ μέχρι σήμερα νὰ ὑπάρχῃ. ᾿Ετόνισα λοιπὸν καὶ εἶπα, ὅτι πρέπει νὰ ἀρθῇ αὐτὴ ἡ  ἀδικία γιὰ νὰ προοδεύσῃ – καὶ νὰ ἐπανέλθουν εἰς τὰ καθήκοντά τους αὐτοὶ  ποὺ ζοῦν τοὐλάχιστον· δυὸ – τρεῖς ἀείμνηστοι ἀπῆλθον μὲ πικρίαν μεγάλην  εἰς τὸ ὑπερπέραν… ᾿Ανεχώρησαν εἰς τὸ ὑπερπέραν μὲ μεγάλην πικρίαν. Αὐτὸς ἦτο – ἕνας ὁ ἅγιος Χαλκίδος – ἅγιος ἄνθρωπος… Λοιπόν…

Ο δεύτερος ἤτανε ὁ Θεσσαλονίκης, ὁ πάτερ Λεωνίδας… Καὶ τρίτος ἤτανε τοῦ  Κιλκισίου, ὁ πάτερ Χαρίτων. Αὐτοὶ οἱ τρεῖς…Λοιπόν… Τὸ τρίτο θέμα ἤτανε,  ὅτι εἴπαμε, ὅτι ἐὰν δὲν προσέξωμε – πρέπει νὰ δώσωμε μεγάλη σημασία· ὅτι κῦμα αἱρέσεων φοβερό, ἀκρὶς ᾿Αποκαλύψεως (βλ. ᾿Απ. 9,3· 9,7) ἐκάλυψε  τὴν ῾Ελλάδα καὶ ζητεῖ νὰ φάῃ τὴν τελευταία χλωρίδα, τὴν πνευματικὴ  χλωρίδα – περάσατε ἀπὸ χωράφι ποὺ πέρασε ἀκρίδα; δὲ᾿ μένει τίποτα. ᾿Εγὼ  ἐπέρασα ἀπὸ χωράφια ποὺ πέρασε ἡ ἀκρίδα καὶ ἔκλαιγε ὁ χωρικός. Τίποτε  δὲν ἔμεινε ἀπολύτως· ἔφαγαν ὅλη τὴ χλωρίδα. ᾿Ακρίδα ᾿Αποκαλύψεως!…  Τρακόσες αἱρέσεις ἔχουν πλακώσει, ποὺ ἂν δὲν προσέξωμε, σβήνει ἡ  ᾿Ορθοδοξία. Κ᾿ ἐνῷ ἐμεῖς προσπαθοῦμε νὰ κάνουμε ἐξωτερικὴ ἱεραποστολή  —δὲν ἀρνοῦμαι—, ἐμεῖς κινδυνεύομε ὡς ὀρθόδοξοι νὰ σβήσωμε —ὡς ὀρθόδοξη  χώρα— στὴν πατρίδα μας.Τὰ τρία αὐτὰ θέματα ἀνεκίνησα, καὶ ἐπ᾿ αὐτῶν θὰ  γίνῃ καὶ νέα πάλι συζήτησι —ἂν θέλῃ ὁ Θεός— καὶ ὅ,τι δυνάμεθα πράττωμεν.  Δεηθῆτε τῷ Κυρίῳ· «Στερέωσον, Κύριε, τὴν ᾿Εκκλησίαν, ἣν ἐκτίσω τῷ τιμίῳ σου αίματι.