Γεννήθηκε στην Πάτρα, την πόλη του άγιου Ἀνδρέου του Πρωτοκλήτου, τον οποίο ιδιαίτερα ευλαβείτο, το 1913, από φτωχή οικογένεια, ο κατά κόσμον Χρηστός Τσουκαλάς. Πνευματικό οδηγό είχε τον λίαν ενάρετο αρχιμανδρίτη Γερβάσιο Παρασκευόπουλο († 1964). Το 1934 εκάρη μοναχός στη μονή Κορώνης και χειροτονήθηκε διάκονος και το 1935 πρεσβύτερος από τον μητροπολίτη Θεσσαλιώτιδος Ιεζεκιήλ (†1953). Τελείωσε τη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Διετέλεσε πρωτοσύγκελλος και ιεροκήρυκας των ιερών μητροπόλεων Θεσσαλιώτιδος, Θηβών και Γόρτυνος. Το 1937 μετέβη στην Αμερική, κατόπιν προσκλήσεως του αρχιεπισκόπου Αθηναγόρου. Εκεί διακόνησε διάφορες ελληνορθόδοξες κοινότητες της Βοστώνης. Από το 1941 υπηρέτησε ως καθηγητής της Θεολογικής Σχολής του Τιμίου Σταυρού Βοστώνης. Το 1943 πήρε μεταπτυχιακό δίπλωμα Θεολογίας.
Το 1950 χειροτονήθηκε επίσκοπος Ναζιανζού, όπου διακρίθηκε για την πλούσια ποιμαντική και φιλανθρωπική του δράση.
Το 1959 εξελέγη αρχιεπίσκοπος Αυστραλίας. Συνέχισε κι εκεί το πλούσιο ποιμαντικό του έργο με την ίδρυση ναών και σχολείων. Το 1974 παρητήθη κι εξελέγη μητροπολίτης Πισιδίας. Το 1979 εξελέγη μητροπολίτης Κώου. Το 1984 παρητήθη για λόγους υγείας και αποσυρθή στο Άγιον Όρος.
Υπήρξε φιλομόναχος κι ένθερμος φιλοαθωνίτης. Επισκεπτόταν συχνά για πολλά χρόνια τις μονές και τις σκήτες του Αγίου Όρους. Λάμπρυνε τις πανηγύρεις, χειροτονούσε ιερείς, αποσυρόταν σε Κελλιά προς μελέτη και προσευχή. Τον διέκρινε πραότητα και καλοκαγαθία. Τα προβλήματά του εναπέθετε στα χέρια του Θεού προς καλύτερη επίλυση. Στις μακρές αγιορείτικες αγρυπνίες παρέμενε στύλος ακλόνητος. Ανακαίνισε το Ξενοφωντινό Κελλί του Αγίου Τρύφωνος, αλλά δεν πρόλαβε να το χαρεί πολύ. Όταν πάντα καταδεκτικός, με καρδιά μικρού παιδιού, πρόθυμος να συνδράμει κάθε αναξιοπαθούντα συνάνθρωπο.
Δεν απέστρεψε το πρόσωπό του από κανένα που τον πλησίασε για βοήθεια. ’Ιδιαίτερα βοήθησε άπορους φοιτητές και σπουδαστές. Είχε πολλά πνευματικά τέκνα, που τ’ αγαπούσε και τον αγαπούσαν. Αρκετά από αυτά ακολούθησαν την Ιεροσύνη. Παρότι έζησε πολλά χρόνια στο εξωτερικό, ήταν πάντα φιλακόλουθος και παραδοσιακός. Γι’ αυτό ήταν απ’ όλους πολύ σεβαστός.
Υπήρξε φωτεινή μορφή της Ορθόδοξης Ιεραρχίας. Τον γνώρισα παιδί στο μετόχι της Σίμωνος Πέτρας, το ναό της Αναλήψεως στον Βύρωνα Αθηνών, όπου σ’ ένα εσπερινό με χειροθέτησε αναγνώστη. Χάρηκε πολύ για τη μοναχική μου αφιέρωση και μου ευχήθηκε τα δέοντα. Τον στόλιζε η ιεροπρέπεια και η σεμνότητα. Ο διάδοχος του Κελλιού του Γέροντας Ιωαννίκιος έγραφε: Αλλά και ασθενής ων δεν έπαυσε να εργάζεται διά την Εκκλησίαν. Η φροντίς του διά την μόρφωσιν και ανάδειξιν ποιμένων με ελληνορθόδοξον βίωμα, εντός της ζωοποιού Παραδόσεώς μας, ήτο δι’ αυτόν αδιάλειπτος… “Μνήμη δικαίου” και ενάρετου ανδρός άφησεν ο σεβάσμιος Γέροντάς μας. Ας έχωμε την ευχή του και ας πρεσβεύει υπέρ ήμών».
Ανεπαύθη εν Κυρίω στην Αθήνα στις 22.7.1987, της αγίας Μαγδαληνής, στην οποία είχε μεγάλη ευλάβεια, παραμονή της ονομαστικής του εορτής, του προστάτη του προφήτη Ιεζεκιήλ. Θα μπορούσε με τον απόστολο να πει: «Τον αγώνα τον καλό ηγώνισμαι, τον δρόμον τετέλεκα, την πίστιν τετήρηκα, λοιπόν απόκειταί μοι ο της δικαιοσύνης στέφανος». Η εξόδιος ακολουθία του ανεγνώσθη στο Καθολικό της ιεράς μονής Ξενοφώντος υπό επισκόπων, ηγουμένων, ιερομονάχων και μοναχών. Γράφει πάλι ο Γέροντας Ιωαννίκιος: «Η εξόδιος ακολουθία (κηδεία) του αειμνήστου έγινε, κατά την επιθυμίαν του, εις το Άγιον Όρος. Υπήρξε πολύ κατανυκτική και σε μία ατμόσφαιρα αληθινής μυσταγωγίας. Δύο σημεία αξίζει να αναφερθούν. Καθώς μας επληροφόρησαν και καθώς είδαμε ιδίοις όμμασι, το νεκρόν σώμα είχε ευλυγισίαν (χάρισμα που απολαμβάνουν οι μοναχοί), και το πρόσωπον του λειψάνου, ενώ εις την αρχήν ήτο μελανόν, λόγω της ταριχεύσεως, εις το τέλος της νεκρώσιμου προσευχής, απέκτησε φυσικόν και φωτεινόν χρώμα…». Ετάφη στο κοιμητήρι της μονής, στ’ αγιασμένα χώματα του Περιβολιού της Παναγίας, πλησίον των αγαπητών Αθωνιτών πατέρων. Είχε αρκετά χρόνια να ταφεί αρχιερεύς στο Άγιον Όρος.
Πηγές-Βιβλιογραφία:
Γεωργίου Πρίντζιπα, Ο πρώην Αυστραλίας και Κώου Ιεζεκιήλ (1913-1987), Εκκλησιαστική Αλήθεια 259/1987, σ. 2. Ματθαίου Μπαρούση, Ο μητροπολίτης πρώην Κώου Ιεζεκιήλ (1913-1987), Εκκλησιαστική Αλήθεια 266/1987, σ. 7, 267/1988, σ. 7. Ἰωαννικίου αρχιμ., «Μνήμη Δικαίου», ’Ορθόδοξος Τύπος 756/1987, σ. 1 και 2.
Πηγή: Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου, Μέγα Γεροντικό εναρέτων αγιορειτών του εικοστού αιώνος Τόμος Γ’ – 1956-1983, § Ιερομόναχος Πορφύριος Ιβηρίτης (1870-1913), σελ. 1202-1205, Εκδόσεις Μυγδονία, Α΄ Έκδοσις, Σεπτέμβριος 2011.
