Εἴχαμε δημοσιεύσει τή θέση τῶν συγχρόνων Γερόντων Παϊσίου καί Πορφυρίου πάνω στό θέμα: ψυχίατρος ἤ Πνευματικός. Ἕνας ἀκόμη σύγχρονος Στάρετς, ὁ Στάρετς Σέργιος συμφωνεῖ μέ τά λεγόμενά τους.
«Στη βάση των ψυχικών ασθενειών», παρατηρεῖ ὁ Στάρετς Σέργιος «βρίσκεται η υπερηφάνεια. Θεμέλιο των ψυχικών ασθενειών είναι η θεώρηση του εαυτού μας ως κέντρου των πραγμάτων. Όλοι οι ψυχικά ασθενείς έχουν ως κέντρο τον εαυτό τους».Ἐδῶ ὁ Γέροντας ταυτίζεται πλήρως μέ τόν Γέροντα Πορφύριο πού ὁμιλεῖ γιά τόν ἐγωισμό ὡς αἰτία τῆς Κατάθλιψης.

Καί συνεχίζει: «Αυτό, βεβαίως, δεν σημαίνει ότι οι ίδιοι είναι υπεύθυνοι για την ασθένειά τους. Η υπερηφάνεια, όπως και τα άλλα πάθη, έχουν στο άτομο ποικίλες προελεύσεις: την προσωπική βούληση, αλλά και την κληρονομικότητα, το οικογενειακό περιβάλλον, την κοινωνία, τις προσωπικές σχέσεις και την ιστορία του καθενός.Κάθε πνευματικός πατέρας πρέπει να είναι ταυτόχρονα και ψυχίατρος. Κάθε ψυχική ασθένεια έχει στην βάση της πνευματικά προβλήματα». Καί ἐδῶ ὁ Γέροντας Σέργιος ταυτίζεται μέ τόν Γέροντα Πορφύριο πού διδάσκει ὅτι πίσω ἀπό τά λεγόμενα «ψυχολογικά» κρύβονται πνευματικά προβλήματα καί δαιμόνια.
«Η πνευματικότητα» παρατηρεῖ ἐπίσης ὁ Στάρετς Σέργιος «καλύπτει και περιλαμβάνει τα πάντα. Επομένως, μια πνευματική πράξη μπορεί να θεραπεύσει». Ἐδῶ ὁ Στάρετς ἀπαντᾶ σ’ αὐτούς πού λένε ὅτι (τάχα) χρειάζεται Πνευματικός γιά τά πνευματικά καί ψυχολόγος-ψυχίατρος γιά τά ψυχολογικά προβλήματα. Ὅλα εἶναι πνευματικά προβλήματα καί χρήζουν τήν Θεία Χάρη γιά νά θεραπευθοῦν.
«Ο ψυχίατρος που δεν είναι πνευματικός άνθρωπος» σημειώνει εὔστοχα ὁ Γέροντας Σέργιος «μπορεί να ανακουφίσει τον ασθενή, να τον βοηθήσει να ξαναβρεί τον εαυτό του, να βελτιώσει τις σχέσεις του με τους άλλους. Αλλά κατά βάθος τον αφήνει άδειο, γιατί δεν του λέει πώς να βρει ένα νόημα στην ύπαρξή του. Κάτι που αντιθέτως κάνει ο πνευματικός πατέρας». Νά ἡ τεράστια διαφορά προσφορᾶς τῶν μέν ἀπό τούς δέ. Ἡ ἔλλειψη νοήματος ζωῆς εἶναι τό μεγαλύτερο πρόβλημα στόν σημερινό σύγχρονο «πολιτισμένο» ἄνθρωπο. Ἡ θεραπεία ἐπίσης ἀπό τούς ψυχιάτρους δέν γίνεται στό βάθος ἀλλά στήν ἐπιφάνεια τῆς ἀνθρώπινης ὕπαρξης· εἶναι μία θεραπεία κυρίως στήν συμπεριφορά καί ὄχι στό εἶναι, στήν οὐσία τῆς ἀνθρώπινης ψυχῆς. Οἱ ψυχίατροι καί οἱ ψυχολόγοι ἀγνοοῦν τήν ἀνθρώπινη ψυχή καί ἐν πολλοῖς ἀρνοῦνται τήν ὕπαρξή της. «Αντίθετα με ό,τι ισχυρίζεται ο Φρόυντ» ὑπογραμμίζει ὁ Στάρετς «η βάση των ψυχικών ασθενειών δεν είναι η σεξουαλικότητα, αλλά η υπερηφάνεια». Ἡ νόσος τοῦ διαβόλου εἶναι αὐτή πού ἀρρωσταίνει καί τήν ἀνθρώπινη ὕπαρξη.
Ὅσο ὁ ἄνθρωπος, δέν ταπεινώνεται ὁπότε δέν ζητάει τήν Θεία Βοήθεια καί δέν προσεύχεται παραμένει ψυχικά ἄρρωστος ἤ καί νεκρός.

«Να καταλάβουμε» δίδασκε ὁ Γέροντας Σέργιος «ότι όπως το σώμα αρρωσταίνει και πεθαίνει χωρίς τροφή, έτσι και η ψυχή αρρωσταίνει και πεθαίνει χωρίς την προσευχή. Η προσευχή είναι η τροφή της ψυχής»[1]. Γιά νά εἶναι θεραπευμένη ἡ ψυχή πρέπει νά προσεύχεται. Ἡ Ἐκκλησία ἔχει ὡς σκοπό νά ἀποκαταστήσει τήν νοερά προσευχή στίς ψυχές τῶν μελῶν Της.

Ἱερομόναχος Σάββας Ἁγιορείτης
http://Hristospanagia3.blogspot.com
[1]Larchet, 2006, Ακρίτας, σσ. 167-169, http://fdathanasiou.wordpress.com/2011/02/07. Ο στάρετς(1903-1987). Ο στάρετς(1903-1987) Σέργιος είναι ένας αδάμας πραγματικός “γέροντας με υψηλή πνευματικότητα”(=στάρετς, στην ρώσσικη γλώσσα) της ρωσσικής διασποράς στη Γαλλία. Λόγιος επίσης, και με μεγάλη αποδοχή στους κύκλους των Χριστιανών Υπαρξιστών εν Γαλλία, μίλησε εκτενώς για τις ψυχιατρικές θεωρίες της εποχής του. Ο Jean -Claude Larchet, καθηγητής Φιλοσοφίας και Θεολογίας στο Στρασβούργο, με ανώτατες σπουδές σε ανθρωπιστικές επιστήμες και ψυχολογία, καταγράφει κάποιες ρήσεις του, που παραθέτουμε άνευ περιττολογιών…:

Ὅλες οἱ ἀναφορές τοῦ κειμένου πού ἀφοροῦν στόν Στάρετς Σέργιο προέρχονται ἀπό τήν ἀνωτέρω πηγή