Εις το όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος.
Ο Κύριος μας προειδοποιεί σήμερα πόσο δύσκολο είναι για έναν άνθρωπο πλούσιο να εισέλθει στην Βασιλεία του Θεού. Αυτό σημαίνει ότι η Βασιλεία του Θεού είναι ανοιχτή μόνο στους αναγκεμένους, σ’ εκείνους που είναι φτωχοί, που στερούνται τα πάντα στη γη; Όχι. Η Βασιλεία του Θεού είναι ανοιχτή σε όλους που δεν είναι σκλαβωμένοι στα πράγματα που κατέχουν.
Όταν διαβάζουμε τον πρώτο Μακαρισμό, «Ευλογημένοι είναι οι φτωχοί στο πνεύμα, διότι σ’ αυτούς ανήκει η Βασιλεία των Ουρανών», μας δίνεται ένα κλειδί να κατανοήσουμε τούτον τον λόγο : πτωχοί στο πνεύμα είναι εκείνοι που κατανόησαν ότι δεν έχουν την κυριότητα σε τίποτα απ’ όσα κατέχουν. Είμαστε δημιούργημα της Θεϊκής ενέργειας, έχουμε αγαπηθεί σαν υπάρξεις· έχουμε προσφερθεί από τον Θεό να είμαστε σε κοινωνία μαζί Του στην οποία δεν έχουμε καθόλου δικαιώματα. Ο,τι είμαστε, ο,τι κατέχουμε δεν μας ανήκει με την έννοια ότι δεν έχουμε φτιάξει τους εαυτούς μας, δεν δημιουργήσαμε ο,τι φαίνεται, ο,τι μας ανήκει – κάθε τι που είμαστε και που έχουμε είναι αγάπη, η αγάπη του Θεού και η αγάπη των ανθρώπων, και τίποτα δεν κατέχουμε επειδή τα πάντα είναι ένα δώρο που το χάνουμε τη στιγμή που θέλουμε να το κάνουμε κτήμα μας και λέμε, «Είναι δικό μου».
Από την άλλη, η Βασιλεία του Θεού είναι αληθινά η βασιλεία εκείνων που γνωρίζουν ότι είναι απέραντα πλούσιοι επειδή μπορούμε να περιμένουμε τα πάντα από την θεϊκή και την ανθρώπινη αγάπη. Είμαστε πλούσιοι επειδή δεν κατέχουμε τίποτα, είμαστε πλούσιοι επειδή τα πάντα μας έχουν δοθεί· και έτσι είναι δύσκολο για κάποιον που φαντάζεται ότι είναι πλούσιος δικαιωματικά να ανήκει σε τούτο το βασίλειο όπου το κάθε τι είναι δείγμα αγάπης, και που τίποτα δεν μπορούμε να κατέχουμε, που έχει αφαιρεθεί από άλλους· επειδή τη στιγμή που λέμε ότι κατέχουμε κάτι που δεν μας έχει δοθεί είτε από τον Θεό είτε από ανθρώπινη φροντίδα, το αποκόβουμε από το μυστήριο της αγάπης. Από την άλλη, τη στιγμή που αγκιστρωνόμαστε σε οτιδήποτε, γινόμαστε σκλάβοι του.
Θυμάμαι όταν ήμουν νέος, έναν άνδρα να μου λέει: Δεν καταλαβαίνετε ότι τη στιγμή που παίρνεις στα χέρια σου ένα νόμισμα και δεν είσαι προετοιμασμένος να ανοίξεις το χέρι σου για να το αφήσεις, δεν χρησιμοποιείς σωστά το χέρι σου, το σώμα σου, επειδή όλη η προσοχή σου θα επικεντρώνεται στο να μην χάσεις αυτό το νόμισμα, – τα υπόλοιπα θα ξεχαστούν.
Είτε κρατάμε ένα χάλκινο νόμισμα, είτε νοιώθουμε πλούσιοι – διανοητικά, συναισθηματικά, υλικά, – είμαστε φυλακισμένοι, έχουμε χάσει τη χρήση ενός μέρους του σώματος μας, του μυαλού μας, της καρδιάς μας· δεν μπορούμε να είμαστε πια ελεύθεροι, και η Βασιλεία του Θεού είναι βασιλεία ελευθερίας.
Από την άλλη πλερά επίσης, πόσο δύσκολο είναι για κάποιον που ποτέ δεν του έχει λείψει τίποτα, που πάντοτε είχε περισσότερα από όσα χρειαζόταν, να συνειδητοποιήσει την φτώχεια η την ανάγκη κάποιου άλλου: φτώχεια υλική, συναισθηματική, διανοητική η οποιαδήποτε άλλη ανάγκη. Απαιτείται από εμάς να είμαστε προσεχτικοί στις κινήσεις της καρδιάς άλλων ανθρώπων και στις ανάγκες τους ώστε να ανταποκριθούμε σ’ αυτές.
Κάποιος είπε στα Ρωσικά: «Ένας ικανοποιημένος δεν κατανοεί πλέον έναν πεινασμένο»· ποιός από εμάς μπορεί να πει ότι είμαστε πεινασμένοι από οποιαδήποτε άποψη; Και αυτός είναι ο λόγος που δεν κατανοούμε τις ανάγκες των ανθρώπων – τις ανάγκες που έχουν οι άνθρωποι που βρίσκονται εδώ, η αυτές που υπάρχουν πέρα από τις ανάγκες της δικής μας εκκλησίας.
Λοιπόν, ας προβληματιστούμε πάνω σ’ αυτό· φτώχεια δεν σημαίνει ένδεια· σημαίνει ελευθερία από την υποδούλωση σε μιαν αυταπάτη ότι είμαστε αυτάρκεις, δημιουργοί σ’ ο,τι είμαστε και σε ο,τι κατέχουμε. Και επίσης ελεύθεροι από την υποδούλωση σ’ αυτό που μας δίνεται για να γίνουμε γεωργοί του λόγου του Θεού.
Ας το λάβουμε αυτό υπόψιν μας· επειδή αν το μάθουμε, αν μάθουμε αυτό που είπε ο Απόστολος Παύλος ότι είτε είναι πλούσιος, είτε πτωχός, είναι εξίσου πλούσιος επειδή ο πλούτος του βρίσκεται στον Θεό και στην ανθρώπινη αγάπη, τότε θα μπορούμε, είτε έχουμε υλικά πράγματα είτε όχι, να είμαστε ελεύθεροι από αυτά, και να ανήκουμε στη Βασιλεία του Θεού που είναι το Βασίλειο της αμοιβαίας αγάπης, η της αλληλεγγύης, της συμπόνοιας του ενός ανθρώπου για τον άλλον, που είναι το Βασίλειο της προσφοράς του ενός προς τον άλλον σε ο,τι μας δόθηκε δωρεάν. Αμήν.
Απόδοση: www.agiazoni.gr
Πρωτότυπο Κείμενο
The Rich Young Man
(St. Matthew XIX:16-26)
18.08.1991
In the Name of the Father, the Son and the Holy Ghost.
The Lord warns us today of how difficult it is for a man who is rich to enter the Kingdom of God. Does it mean that the Kingdom of God is open only to destitute, to those who are materially poor, who lack everything on earth? No. The Kingdom of God is open to all who are not enslaved by possessions. When we read the first Beatitude, ‘Blessed are the poor in spirit for theirs is the Kingdom of Heaven’, we are given a key to this saying: the poor in spirit are those who have understood that they possess nothing which is their own. We have been created as an act of God, loved into existence; we are offered by God communion with Him to which we have no rights. All we are, all we possess is not our own in the sense that we have not made ourselves, we did not create what is seemingly ours – every thing which we are and which we have is love, the love of God and the love of people, and we cannot possess anything because everything is a gift that escapes us the moment we want to have possession of it and say, «It is mine».
On the other hand, the Kingdom of God is really the kingdom of those who are aware that they are infinitely rich because we can expect everything from love divine and from human love. We are rich because we possess nothing, we are rich because we are given all things; and so, it is difficult for one who imagines that he is rich in his own right to belong to that kingdom in which everything is a sign of love, and nothing can be possessed, as it were – taken away from others; because the moment we say that we possess something which is not given us either by God or by human care, we subtract it from the mystery of love.
On the other hand, the moment we cling to anything we become slaves of it. I remember when I was young, a man telling me: Don’t you understand that the moment you have taken a copper coin in your hand and are not prepared to open your hand to let it go, you have lost the use of a hand, the use of an arm, the use of your body, because all your attention will be concentrated on not losing this copper coin, – the rest will be forgotten.
Whether we keep in our hand a copper coin, or whether we feel rich in so many other ways – intellectually, emotionally, materially is irrelevant, – we are prisoners, we have lost the use of a limb, the use of our mind, the use of our heart; we can no longer be free, and the Kingdom of God is a kingdom of freedom.
On the other hand also, how difficult it is to one who has never lacked anything, who has always possessed more than he needs, to be aware of the poverty or the need of another: poverty – material, emotional or intellectual, or any other lack. It requires a great deal of understanding and sympathy, it requires from us that we should learn to be attentive to the movements of other people’s hearts and to their material needs in order to respond to them. One says in Russian ‘A satisfied person no longer understands a hungry one’; which of us can say that we are hungry in any respect? And this is why we do not understand the needs of people – of one another here, or of people beyond the confines of our congregation.
So, let us reflect on that; poverty does not mean destitution; it means freedom from enslavement to an illusion that we are self-sufficient, self-contained, the creator of what we are and what we possess. And also free from enslavement to what is given us to make husbandmen of God.
Let us reflect on this; because if we learn this, if we learn what Saint Paul said that whether he is rich, whether he is destitute, he is equally rich because his richness is in God and in the human love. Then we will be able, whether we possess material things or not, to be free of them, and to belong to God’s Kingdom which is a Kingdom of mutual love, or mutual solidarity, of compassion for one another, of giving to one another what we were given freely. Amen.

Πηγή: agiazoni.gr