Ανατροπές σε εκκλησιαστικό πεδίο και σπασμωδικές κινήσεις επέφερε η χθεσινή Σύνοδος του “Πατριαρχείου Κιέβου” με την οποία άνοιξε και επισήμως η αυλαία για την νέα διαίρεση στην ουκρανική εκκλησία.
Ο “Πατριάρχης Κιέβου” μετά από όσα συνέβησαν χθες δήλωσε πως θεωρεί ότι η Ουκρανία μπορεί να έχει 3 ορθόδοξες εκκλησίες.
«Στη συνέχεια, η Ουκρανία θα έχει την Εκκλησία του Πατριαρχείου Μόσχας, την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας που έχει ένα Τόμο – που την υποτάσσει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο – και θα υπάρξει μια τρίτη ανεξάρτητη εκκλησία – η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία του Πατριαρχείου Κιέβου” , δήλωσε ο Φιλάρετος στους δημοσιογράφους στο Κίεβο αποφασισμένος να παίξει τα ρέστα του στο εκκλησιαστικό διπλωματικό παιχνίδι.
Σαν να μην συμβαίνει τίποτα είπε ότι αν η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας με επικεφαλής τον Επιφάνιο Dumenko επιθυμεί ένωση με την Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία του Πατριαρχείου Κιέβου (UOC-KP), κανείς δεν θα είναι εναντίον της, αν όχι, τότε θα υπάρχει ξεχωριστά.
Ο «επίτιμος πατριάρχης» δήλωσε ότι την Πέμπτη το τοπικό συμβούλιο ακύρωσε την εκκαθάριση του Πατριαρχείου Κιέβου: «Πρώτον, ακυρώσαμε την εκκαθάριση του Πατριαρχείου Κιέβου. Αντίθετα, επιβεβαιώσαμε την ύπαρξη του Πατριαρχείου Κιέβου, ιδίως ως νόμιμη οντότητα που κατέχει περιουσίες και μοναστήρια, εκπαιδευτικά ιδρύματα που παλαιότερα ανήκαν σε αυτήν «.
Είπε επίσης ότι το Τοπικό Συμβούλιο εξέλεξε δύο υποψήφιου Επισκόπους.
Ερωτηθείς για το πώς το UOC-KP θα ανακτήσει την περιουσία του ο Φιλάρετος εξέφρασε την ελπίδα ότι δεν θα χρειαστεί να δώσει μάχη για να την πάρει πίσω.
«Ελπίζουμε ότι οι επισκοπές θα συνειδητοποιήσουν ότι ανήκουν σε μια διαφορετική εκκλησία και πρέπει να ανήκουν στη δική τους ανεξάρτητη εκκλησία της Ουκρανίας, θα αποφασίσουν οι ίδιοι και δεν θα τους πιέσουμε», είπε ο “πατριάρχης”.
Από πλευράς νέας Εκκλησίας η πρώτη αντίδραση ήρθε με τις δηλώσεις του Yevstratiy Zorya, αναπληρωτή επικεφαλής του εξωτερικού τμήματος εκκλησιαστικών σχέσεων της αυτοαποκαλούμενης Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας,
«Όταν μια μικρή ομάδα ανθρώπων συγκροτεί τέτοιες συνελεύσεις, είναι χωρισμός, δεν είναι διαίρεση, δεν είναι σχίσμα, είναι μόνο ο διαχωρισμός μιας συγκεκριμένης ομάδας που υποστηρίζει τη γνώμη του Πατριάρχη Φιλάρετου», δήλωσε χωρίς βέβαια να πείθει κανέναν!
«Η εκτίμησή μου είναι τέτοια: ο Πατριάρχης Φιλάρετος και όσοι ήταν μαζί του στη συνάντηση χωρίστηκαν με την αποχώρηση από την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας […] Νομίζω ότι η ιερά Σύνοδος δηλώνει απλώς ότι εγκατέλειψαν την Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας,» ανέφερε ο Zorya.
Απαντώντας σε μια ερώτηση σχετικά με πιθανές απαγορεύσεις στον Φιλάρετο και σε όσους τον υποστήριζαν, είπε ότι «αν δεν ανήκουν στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, τότε η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας δεν φέρει καμία ευθύνη γι ‘αυτούς».
Ο Zorya είπε ακόμη ότι πιστεύει ότι δεν θα επιβληθούν κυρώσεις στον Φιλάρετο «Δεν θα έχει καμία εξουσία στην OCU», είπε.
Παρόλο που ο Φιλάρετος έχει τον τίτλο «Επίτιμος Πατριάρχης», είναι μόνο επίσκοπος, σύμφωνα με την υπηρεσία Τύπου της νέας ουκρανικής Εκκλησίας, η οποία πάντως σημείωσε πως “ο επικεφαλής του UOC KP Filaret Denisenko παραβιάζει τον Αποστολικό Κανόνα 34, σύμφωνα με τον οποίο είναι υποχρεωμένος να συντονίζει όλες τις πράξεις του με τον επικεφαλής της Επιφάνιο”.
“Ο προκαθήμενος κάθε τοπικής εκκλησίας είναι ακριβώς αυτό ο «πρώτος επίσκοπος», και χωρίς τη θέληση και τη συναίνεση του οποίου δεν μπορούν να αποφασιστούν οι εκκλησιαστικές υποθέσεις. Ο επίτιμος πατριάρχης Φιλάρετος έχει επανειλημμένα, συνειδητά και δημοσίως, προφορικά και γραπτώς, αναγνωρίσει τον Μητροπολίτη Κιέβου ως προκαθήμενο της Τοπικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας και ως εκ τούτου τον ίδιο ως «πρώτο επίσκοπο» μεταξύ των Ορθοδόξων επισκόπων στον Ουκρανικό λαό «, εξήγησε η υπηρεσία Τύπου.
Σημειώνεται επιπλέον ότι η δραστηριότητα που δεν συμφωνήθηκε με τον Επιφάνιο υπερβαίνει τα δικαιώματα του επισκόπου.
Νωρίτερα, ο ίδιος ο Φιλάρετος δήλωσε ότι ο Επιφάνιος έγινε το «πρωτεύον» της νέας δομής της εκκλησίας μόνο χάρη στις δικές του προσπάθειες και τώρα θέλει να τον καταστρέψει ως πατριάρχη. «Όλοι γνωρίζουν ότι αν δεν είχα επιμείνει, ο Μητροπολίτης Επιφάνιος δεν θα ήταν το πρωτεύον. Και το ξέρει αυτό. Και οι επίσκοποι της Κωνσταντινούπολης το γνωρίζουν. Γιατί ήθελαν να φύγουν», δήλωσε ο επικεφαλής της UOC KP.
Στις 23 Μαΐου , το Οικουμενικό Πατριαρχείο σε επίσημο δελτίο τύπου σχετικά με τη συνάντηση του «Πατριάρχη του Κιέβου» με τον μητροπολίτη Γαλλίας Εμμανουήλ αποκάλεσε τον Φιλάρετο «πρώην Μητροπολίτη Κιέβου» .
Ρωσικές αντιδράσεις
Για υποκατάστημα του Φιλάρετου στην δομή της ουκρανικής «νέας Εκκλησίας» καθώς και για «πολλαπλασιασμό του σχίσματος» στην Ουκρανία και την αποτυχία των προσπαθειών του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, κάνει λόγο από την ρωσική πλευρά ο επικεφαλής του Συνοδικού Τμήματος για τις σχέσεις με το κοινό και τα μέσα ενημέρωσης Vl. Legoyda.
O Legoyda έγραψε ότι “η αποσύνθεση έξι μήνες μετά την ίδρυσή της, στη νέα εκκλησία αποτελεί το καλύτερο παράδειγμα για το βάθος της απογοήτευσης” ενώ αναφέρεται και στο “αρχικό ψέμα του Φαναρίου ότι θα θεραπεύσει την «διάσπαση»”.
Νωρίτερα, ο αναπληρωτής επικεφαλής του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας πρωθιερέας Νικολάι Balashov είπε ότι «δεν είναι έκπληξη το γεγονός ότι το οικοδόμημα δεν κατασκευάστηκε βάσει των ιερών κανόνων της Εκκλησίας, και για χάρη εποχιακών πολιτικών συμφερόντων, αρχίζει να σπάει γρήγορα μετά τις εκλογές.»
«Αλλά κι αν εμπλέκονται μόνο πολιτικοί και σχισματικοί η μεγαλύτερη θλίψη αφορά την Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης, με την οποία συνδέουμαι τόσο πολύ την ιστορία μας και την πρόσφατη ζωή μας, τουλάχιστον για κάποιους από εμάς. Πώς θα μπορούσαν οι μεταφορείς της αιώνιας εμπειρίας και της παράδοσης να παρασυρθούν τόσο φθηνά; Πονάει «, έγραψε ο Μπαλασόφ στο Facebook .
Η αποκατάσταση του «Πατριαρχείου Κιέβου» δείχνει τη βιωσιμότητα του έργου της Κωνσταντινούπολης στην Ουκρανία , σημείωσε ο Μπαλάσοφ εκ μέρους της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας
«Η κατάσταση έχει αλλάξει κάπως και ξαφνικά τα πράγματα έγιναν σαφή στο φως της ημέρας και αποδείχτηκε ότι τα ψέματα δεν έφεραν τίποτα καλό, δεν υπήρχε και δεν υπάρχει καμία αναγνώριση από τις τοπικές Ορθόδοξες Εκκλησίες και αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει λόγος να προσποιούμαστε ότι ο περίπλοκος διακοσμητικός κύλινδρος (Τόμος) που μεταφέρθηκε στις περιφέρειες της Ουκρανίας μιλάει πραγματικά για αυτοκεφαλία, δηλαδή πλήρη ανεξαρτησία αναγνωρισμένη από όλους, και δεν υπήρχε κανένας λόγος να μοιραστούν δικαιώματα με την Κωνσταντινούπολη «, δήλωσε ο ιερέας.
Στο μεταξύ οι υπόλοιπες Αυτοκέφαλες Εκκλησίες δείχνουν για ακόμη μια φορά την στήριξή τους στην κανονική Εκκλησία στην Ουκρανία υπό τον Μητροπολίτη Ονούφριο.
Στις 25 Ιουνίου, μια διπλή γιορτή προς τιμήν του θα πραγματοποιηθεί στο Σπήλαιο της Λαύρας του Κιέβου.
Σύμφωνα με το Κέντρο Πληροφόρησης της κανονικής Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, εκπρόσωποι από 11 Τοπικές Ορθόδοξες Εκκλησίες θα συγκεντρωθούν στην πρωτεύουσα της Ουκρανίας για να παραστούν στη γιορτή του Μακαριώτατου για την ημέρα του ονόματός του και για την 5η επέτειο της ενθρόνισής του ως προκαθήμενου της ουκρανικής εκκλησίας.
Οι ξένοι επίσκοποι θα μιλήσουν για τη σημασία του Μητροπολίτη Ονούφριου στην παγκόσμια Ορθοδοξία και θα εκφράσουν την στήριξή τους σε αυτόν, καθώς επίσης θα καταθέσουν και τις απόψεις τους σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση στην Ουκρανία.
