Επιστολή του Γέροντος Ευσέβιος Βίττης
Για τον νηπιοβαπτισμό
Κρυονέρι 14.1.1990
…Δεν μου ήταν ατυχώς δυνατό να απαντήσω αμέσως …οι δυνάμεις μου έχουν πολύ λιγοστέψει και δύσκολα πια ανταποκρίνομαι στα καθήκοντά μου. Συχνά δε πέφτω στο κρεβάτι με κρίσεις καθόλου ευχάριστες. Έτσι τώρα που κάπως συνέρχομαι από νέα κρίση επιχειρώ να γράψω. Και το κάνω με πολλή χαρά….
Έρχομαι στο ερώτημα για τον νηπιοβαπτισμό.
Το ζήτημα δεν είναι δυνατόν να εκτεθή ολόκληρο σ’ ένα γράμμα, γιατί τότε θα γινόταν σύγγραμμα. Ελπίζω να δοθή ευκαιρία, αν ο Θεός θελήση, να τα πούμε διά ζώσης, οπότε και θα μπορούν να τεθούν απορίες κλπ. Τώρα μπορώ να πω τα ακόλουθα:
1. Το ζήτημα αυτό δεν είναι καινούργιο. Απασχόλησε πολύ την Εκκλησία από πολύ παλιά. Όταν οι άνθρωποι βαφτίζονταν μεγάλοι, το απέφευγαν, γιατί πολλοί ήθελαν πρώτα να ζήσουν όπως ήθελαν και τους άρεσε και άφηναν το βάπτισμα για τα τελευταία τους, όπως πολλοί κάνουν σήμερα με την εξομολόγηση. Όταν γεράσουμε, λένε, ή προτού πεθάνουμε. Καταλαβαίνεις τι σήμαινε αυτό.
Είναι βέβαιο πως ένα δωδεκάχρονο παιδί μπορεί να έχη συναίσθηση του τι κάνει βαπτιζόμενο; Βέβαια καταλαβαίνει πιο πολύ από ένα νήπιο, αλλά πόση ευθύνη μπορεί να αναλάβη; Μπορεί ένα δωδεκάχρονο παιδί να υπογράψη π.χ. συμβόλαια και να προβή σε πράξεις αγοραπωλησιών κλπ. κλπ.; Πώς θα μπορούσε πολύ περισσότερο να αναλάβη ευθύνες που και για ένα μεγάλον είναι πάρα πολύ σοβαρές; Το ζήτημα λοιπόν δεν λύνεται με τη μετάθεση της ηλικίας.
Σύμφωνα με τη λογική αυτή ούτε πρέπει να διδάσκουμε το παιδί τίποτε το θρησκευτικό, αφού δεν καταλαβαίνει. Ας το αφήσουμε να γίνη κάπου 20-25 ετών και έπειτα να του μιλήσουμε για το Χριστό. Και όμως δεν το κάνουν αυτό όσοι αρνούνται τον νηπιοβαπτισμό.
Στο σημείο αυτό υπάρχει μια άλλη δυνατότητα. Χωρίς να αποκλείεται η βάπτιση των μεγάλων, όσοι π.χ. μεταστρέφονται στο Χρ/σμό μεγάλοι, βαπτίζουμε τα μικρά παιδιά με τη βασική σκέψη πως ό,τι θα γίνη σε μεγάλη ηλικία αρχίζοντας από μέσα από την καρδιά, γίνεται στα μικρά παιδιά από έξω προς την καρδιά τους, όταν πια ωριμάσουν. Τότε έχουν όλο το δικαίωμα να δεχθούν ή να απορρίψουν την πίστη.
Έπρεπε να πάνε οι τέσσερις τον παραλυτικό στο Χριστό, αφού ο ίδιος δεν φαίνεται να κάνη τίποτε ούτε να λέη τίποτε στον Κύριο; Έπρεπε να θεραπεύση ο Κύριος την κόρη της Χαναναίας, που δεν ζήτησε τούτο η ίδια η κόρη; Έπρεπε ο Κύριος να θεραπεύση τον γιο του Βασιλικού, αφού δεν του το ζήτησε ο ίδιος; Έπρεπε να θεραπεύση τον δαιμονισμένο γιο του ολιγόπιστου Πατέρα αμέσως μετά την Μεταμόρφωση; Βλέπουμε εδώ πως ο Κύριος ενεργεί με βάση την πίστη άλλων για άλλους. Και το δέχεται. Αλλοιώς θα έπρεπε να πη: πιστεύει ο γιος σου; Πιστεύει η κόρη σου; Η πίστη των γονέων ή άλλων προσώπων αποτελούσε ένα είδος εγγυήσεως που τη δεχόταν ο Κύριος για λογαριασμό των ενδιαφερομένων για θεραπεία κλπ.
Οι αιρετικοί διαφόρων εποχών και οι σημερινοί δημιουργούν πρόβλημα και ζητούν με βάση τον ορθό λόγο, την ανθρώπινη ξηρή λογική να ιδούν τα πράγματα και μένουν σ’ έναν τύπο που κάθε άλλο παρά ανθρώπινος είναι. Και βλέπουμε πως και εκεί που εφαρμόζεται η βάπτιση σε μεγάλους, π.χ. Βαπτισταί, δεν έχουμε καλλίτερη εικόνα από αυτήν των άλλων χριστιανών. Το ζήτημα λοιπόν δεν είναι εκεί.
Εμείς αγαπούμε την Εκκλησία μας και είμαστε βέβαιοι πως κατευθύνεται από το Άγιον Πνεύμα. Ό,τι ενεργεί λοιπόν το ενεργεί σύμφωνα με την Αγία Γραφή και την Παράδοση, δηλαδή αυτό που πήρε ως ζωντανή πράξη και διδαχή από την πρώτη Εκκλησία, αλλά δεν έμεινε στους εξωτερικούς τύπους που είχαν τότε οι πρώτοι χριστιανοί. Ό,τι έγινε μέσα της, έγινε εν Πνεύματι Αγίω και πάντα με φόβον πολύ και έρευνα και μελέτη και προσευχή. Γι’ αυτό και δεν παύει να έχη αγίους διά μέσου των γενεών. Όταν ιδωθούμε, θα σου πω και για τους Νεομάρτυρες που ακριβώς γιατί είχαν τη χάρη του Αγίου Βαπτίσματος, χωρίς να ξέρουν πολλά για την πίστη, μαρτύρησαν για το Χριστό παιδιά 10, 12, 15 ετών.
Η Εκκλησία μας αποτελεί το Μυστικό Σώμα του Χριστού και μέσα της γίνεται και αυτό το θαύμα της αποδοχής των μικρών παιδιών, που ευλογούνται και αγιάζονται και μένουν πιστά μέχρι θανάτου. Αν κάποιοι αρνούνται το Χριστό μεγάλοι, θα το έκαναν κι αν βαφτίζονταν μεγάλοι.
Δεν εξαντλώ το θέμα. Γράφω μερικούς λόγους… με πολλή αγάπη Χριστού. α. Ευσέβιος ελάχιστος μοναχός
Ο όσιος Φιλόθεος της Πάρου τεύχος 31 Ιανουάριος Απρίλιος 2011. Θεσ/νίκη Εκδόσεις Ορθόδοξος Κυψέλη