Από το βιβλίο: «Ομιλούμε για τον Προτεσταντισμό»
+ Αρχιμ. Δανιήλ Γούβαλη
Στην προς Ρωμαίους επιστολή του Αποστόλου Παύλου, στο τρίτο κεφάλαιο, γίνεται λόγος για την δικαίωση· για το ότι και οι Ιουδαίοι και οι ειδωλολάτρες έχουν ανάγκη δικαιώσεως, για το ότι η πίστη στον Ιησού Χριστό εξασφαλίζει σε όλους την δικαίωση.
Οι Ιουδαίοι όταν τηρούσαν τις διάφορες διατάξεις του Μωσαϊκού Νόμου, όταν έκαναν την περιτομή, όταν εφάρμοζαν τις προβλεπόμενες καθάρσεις ή θυσίες, όταν τηρούσαν την αργία του Σαββάτου, όταν ήταν εντάξει στις υποχρεώσεις τους απέναντι στον ναό και το ιερατείο, ένοιωθαν δικαιωμένοι. Τηρούσαν τα έργα του νόμου! Οι λογαριασμοί τους απέναντι στον Θεό ήταν τακτοποιημένοι!
Ο Απόστολος διδάσκει ότι εκείνο που σώζει είναι το πρόσωπο του Ιησού Χριστού. Η πίστη στον Χριστό εξασφαλίζει την σωτηρία. Φυσικά αυτή η πίστη κουβαλάει μαζί της και τα έργα της αγάπης -«πίστις δι’ αγάπης ενεργούμενη» (Γαλ. ε’ 6), την μακροθυμία, την πραότητα, την εγκράτεια, την «χρηστότητα» και την «αγαθωσύνη», δηλαδή καλωσύνες και ευεργεσίες (Πρβλ. Γαλ. ε’ 22), κουβαλάει μαζί της τον αγώνα για ό,τι είναι αληθινό, δίκαιο, αγνό. επαινετό, ενάρετο, προσφιλές και ωραίο στον Θεό και στους ανθρώπους του Θεού (Φιλιπ. δ’ 8).
Όταν στο τρίτο κεφάλαιο της προς Ρωμαίους επιστολής ομιλή ο Απόστολος για την πίστη στον Χριστό, την εννοεί όπως εξηγήσαμε. Και την αντιπαραθέτει στα έργα του Μωσαϊκού Νόμου.
Ο 28ος στίχος σημειώνει: «Λογιζόμεθα ουν πίστει δικαιούσθαι άνθρωπον χωρίς έργων νόμου». Δηλαδή. «Συλλογιζόμαστε ότι ο άνθρωπος δικαιώνεται από την πίστη χωρίς τα έργα του Νόμου».
Σ’ αυτόν τον στίχο ο Λούθηρος στην μετάφραση της προς Ρωμαίους επιστολής πρόσθεσε την λέξη «μόνον», allein (αλάϊν). Έτσι το «πίστει δικαιούσθαι τον άνθρωπον» το μετέτρεψε, «πίστει μόνον δικαιούσθαι τον άνθρωπον».
Από τα χέρια του Αποστόλου Παύλου βγήκε το κείμενο, «πίστει δικαιούσθαι τον άνθρωπον», και ο Λούθηρος δεν το σεβάσθηκε, αλλά το τροποποίησε.
Όπως ήταν επόμενο δέχθηκε γι’ αυτό επικρίσεις. Η απάντησή του δείχνει άνθρωπο αλαζονικό, φανατικό και αγενή. «Αν ο παπιστής σου κάνη πολύ ανώφελη φασαρία για την λέξη «μόνον» (sola, allein – σόλα, αλάϊν), πέστου αμέσως: «Ο δόκτωρ Μαρτίνος Λούθηρος έτσι θα το λέη και λέει ότι παπιστής και ο γάιδαρος είναι ένα πράγμα. Έτσι θέλω, έτσι αποφαίνομαι· ας είναι αντί της λογικής η θέληση (sic volo, sic jubeo, sit pro ratione voluntas – σικ βόλο, σικ γιούμπεο, σίτ προ ρατιόνε βολούντας), γιατί δεν θέλουμε να είμαστε μαθητές και οπαδοί των παπιστών, αλλά οι κύριοι και οι κριτές τους».
Η αλαζονεία συναγωνίζεται την θρασύτητα: «Είναι θεολόγοι αυτοί; (δηλ. οι αντίπαλοι του Ρωμαιοκαθολικοί). Κι εγώ είμαι. Είναι φιλόσοφοι; Κι εγώ είμαι. Είναι συγγραφείς βιβλίων ; Κι εγώ είμαι. Και θα καυχηθώ περισσότερο. Μπορώ να μεταφράζω τους Ψαλμούς και τους Προφήτες, κάτι που αυτοί δεν μπορούν. Μπορώ να ερμηνεύω κάτι που αυτοί δεν μπορούν… Γι’ αυτό η λέξη «μόνον» (allein) θα παραμείνη στην Καινή Διαθήκη μου, και, όσο κι αν όλοι οι παπικοί γάιδαροι μανιάζουν και παθιάζονται, δεν θα την βγάλουν από αυτήν».
Υπάρχουν γερμανικές εκδόσεις της Κ. Διαθήκης όπου η λέξη allein έχει τυπωθή με μεγαλύτερα στοιχεία!
Υπάρχει όμως μία ομάδα επιστημόνων, θεολόγων κατά κανόνα, που ασχολούνται με την «Κριτική του κειμένου». Αυτοί μελετούν όλους τους κώδικες και τα χειρόγραφα της Αγίας Γραφής και προσπαθούν να καθορίσουν το αυθεντικό κείμενο. Αυτοί κατά καιρούς εκδίδουν την Αγία Γραφή στην λεγόμενη «Κριτική έκδοση». Κάτω από κάθε σελίδα σημειώνουν τυχόν διαφορές μιας λέξεως ή φράσεως σε κάποιους κώδικες, π.χ. στο χωρίο Ιωάννου κα’ 15,η φράση «Σίμων Ιωνά, αγαπάς με πλείον τούτων»; σε πολλούς κώδικες είναι διατυπωμένη ως εξής, «Σίμων Ιωάννου, αγαπάς με πλείον τούτων»;
Αν κάποιος εκδώση βιβλικό κείμενο και πρόσθεση δική του λέξη τον αντιλαμβάνονται. Και φυσικά τον επιπλήττουν για «παρεμβολή λέξεως». Αυτό συνέβη και με την περίπτωση που αναφέρουμε. Οι κριτικοί έκαναν επίθεση στον Λούθηρο. Τον κατηγόρησαν ότι πληγώνει το κείμενο, ότι το πλαστογραφεί. Εκείνος βέβαια υπερασπιζόταν την παρεμβολή (Πρβλ. Frank Schaefer, χορεύοντας μόνον, σελ. 148-149, υποσημείωση).
Όταν κάποιος πλαστογραφή το βιβλικό κείμενο, αλλοιώνει και την βιβλική διδασκαλία.
Οι Προτεστάντες κόπτονται για τον σεβασμό και την αγάπη τους στην Βίβλο. Στο τελευταίο βιβλίο της Γραφής, στην Αποκάλυψη, στην περικοπή κβ’ 18-19, τονίζεται ότι αποτελεί βαρύ αμάρτημα, αμάρτημα που εξοργίζει τον Θεό, το να πρόσθεση κάποιος ή να αφαιρέση κάτι από το ιερό κείμενο. Αναφέρονται και τιμωρίες εκ μέρους του Θεού για τον παραχαράκτη του ιερού κειμένου.
Αυτά βέβαια αφορούν και τον Λούθηρο. Πως ετόλμησε να πλαστογράφηση το αποστολικό κείμενο; Αυτό δηλώνει εγωισμό και ασέβεια. Αυτό δηλώνει θρασύτητα.
Ο Λούθηρος κατεσκεύασε με το μυαλό του μία διδασκαλία και προσπαθούσε να φέρη στα νερά της το βιβλικό κείμενο. Και δεν δίστασε να κάνη και πλαστογράφηση.
Επόμενο είναι και οι οπαδοί του, οι Προτεστάντες, να έχουν κληρονομήσει από τον γενάρχη τους την ίδια τακτική. Είναι κάτι σαν προπατορική κληρονομιά. Όχι εμείς να προσαρμόζουμε τις διδασκαλίες μας προς εκείνες της Βίβλου, αλλά η Βίβλος να κόβεται στα δικά μας μέτρα.
Από το βιβλίο: «Ομιλούμε για τον Προτεσταντισμό»
