Η δόξα τής κένωσης Μητροπολίτου Ναυπάκτου κ. Ιεροθέου

Εορτή τής Παναγίας μας, εορτή τής Κοιμήσεως τής Θεοτόκου, πασχάλεια εορτή, αφού εορτάζουμε τήν κοίμηση-θάνατο τής Παναγίας, αλλά καί τήν μετάστασή της στούς ουρανούς μαζί μέ τό σώμα, όπως διδάσκουν οι άγιοι Πατέρες καί όπως ψάλλουμε στά τροπάρια αυτήν τήν ημέρα. Ημέρα δόξης καί θριάμβου η σημερινή εορτή.

Στό αποστολικό ανάγνωσμα πού διαβάσαμε σήμερα γίνεται λόγος γιά τό ότι ο Χριστός είναι αληθινός Θεός από τήν αΐδια γέννησή Του από τόν Πατέρα, καί Αυτός έγινε άνθρωπος, προσέλαβε τήν μορφή τού δούλου, ταπεινώθηκε μέχρι τόν θάνατο καί μάλιστα θάνατο διά τού Σταυρού. Τήν ενανθρώπηση τού Χριστού ο Απόστολος Παύλος τήν χαρακτηρίζει «κένωσιν», τήν οποία έκανε ο ίδιος.

Αλλά τί σημαίνει κένωση; Ο Απόστολος Παύλος προσδιορίζοντας τήν κένωση λέγει ότι, ενώ είναι Θεός, χωρίς νά παύση νά είναι Θεός, «εαυτόν εκένωσε μορφήν δούλου λαβών», δηλαδή ενανθρώπησε καί έφθασε μέχρι τόν θάνατο. Κένωση στήν ακρίβεια σημαίνει άδειασμα, ταπείνωση. Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος τήν ονομάζει «ύφεσιν τής Θεότητος». Ουσιαστικά, κένωση είναι τό ότι τό Δεύτερο Πρόσωπο τής Αγία Τριάδος χωρίς νά παύση νά είναι Θεός προσέλαβε καί τήν ανθρώπινη φύση από τήν Παναγία καί μάλιστα προσέλαβε φύση καθαρά, αλλά παθητή καί θνητή γιά νά πεθάνη στόν Σταυρό καί έτσι νά θεραπεύση τήν άρρωστη ανθρώπινη φύση καί τόν πεπτωκότα άνθρωπο. Κένωση είναι η ενανθρώπηση, η έλευση τού Θεού Λόγου σέ μάς διά τής σαρκός.

Αυτή η κένωση τού Θεού Λόγου έγινε γιά μάς ανάβαση. Ο Χριστός κατέβηκε πρός εμάς καί εμείς ανεβήκαμε πρός τόν Θεό. Η κένωση τού Χριστού εδόξασε τήν ανθρώπινη φύση, γι’ αυτό καί ο Θεός Πατήρ Τόν υπερύψωσε καί Τού χάρισε όνομα πού είναι πάνω από όλα τά ονόματα, καί αυτό τό όνομα θά προσκυνήσουν όλα τά επουράνια καί τά επίγεια καί τά καταχθόνια, καί όλοι θά ομολογήσουν ότι Αυτός είναι ο Κύριος Ιησούς Χριστός.

Τό ερώτημα είναι γιατί διαβάζεται αυτό τό αποστολικό ανάγνωσμα πού αναφέρεται στήν κένωση τού Χριστού, σήμερα πού εορτάζουμε τήν κοίμηση τής Θεοτόκου. Η απάντηση είναι ότι αυτό τό ανάγνωσμα αναφέρεται καί στήν Παναγία μας γιά τρείς λόγους.

 

Ο πρώτος λόγος είναι ότι η κένωση, η ενανθρώπηση τού Χριστού, έγινε διά τής Παναγίας μας. Από αυτήν ο Χριστός προσέλαβε τήν ανθρώπινη φύση, μέσα στήν κοιλία της πραγμα¬το¬ποιήθηκε η ένωση θείας καί ανθρωπίνης φύσεως –η κένωση–, αυτή δοκίμασε πρώτη καί τήν δόξα τής κενώσεως τού Χριστού. Η Παναγία τιμάται πολύ, γιατί έγινε Μητέρα τού Χριστού, δοξάζεται γιά τόν «καρπόν τής κοιλίας» της. Η κοιλία της γέμισε από τήν θεία δόξα, έγινε παράδεισος ολοφώτεινος, κρατούσε τόν Κύριο τού ουρανού καί τής γής. Αυτό είναι ασύλληπτο καί νά τό σκεφθή κανείς.

Ο δεύτερος λόγος είναι ότι η Παναγία συμμετείχε, σέ όλη τήν ζωή της, στήν κένωση τού Χριστού. Καίτοι γνώριζε από τήν πρώτη στιγμή από τόν Αρχάγγελο Γαβριήλ ότι Αυτός πού θά συλλαμβανόταν στήν κοιλία της ήταν ο Υιός καί Λόγος τού Θεού, εν τούτοις τόν έβλεπε νά μεγαλώνη πτωχικά στό σπίτι της, τόν βοηθούσε καί τόν έτρεφε, αργότερα τόν ακολουθούσε στήν δράση Του καί βέβαια κατά τήν μεγάλη κένωση τού Χριστού πού έγινε στόν Σταυρό, παρευρέθηκε δίπλα Του, συμμετείχε καί στήν αποκαθήλωσή Του. Έζησε σέ όλο τό βάθος τήν ένδοξη κένωση τού Χριστού, αλλά γνώρισε καί τήν Ανάστασή Του καί τήν Ανάληψή Του στούς ουρανούς. Κανείς άλλος δέν γνώρισε σέ τέτοιο μεγάλο βάθος τήν ένδοξη κένωση τού Χριστού όσο η Παναγία μας, η αγία Μητέρα τού Χριστού.

Καί ο τρίτος λόγος είναι ότι καί η ίδια η Παναγία μας έζησε τήν κένωση στήν ζωή της. Καίτοι ήταν μητέρα τού Χριστού προτίμησε νά ζή στήν αφάνεια, στήν ταπείνωση, χωρίς νά επιδιώκη κάποιο αξίωμα στήν Εκκλησία, χωρίς νά ζητά τιμές από τούς άλλους. Λίγα γράφονται γι’ αυτήν μέσα στήν Καινή Διαθήκη, καίτοι δεχόταν τόν σεβασμό καί τήν τιμή όλων τών Αποστόλων καί τών Χριστιανών. Καί τό κυριότερο είναι ότι έζησε καί η ίδια τήν ένδοξη κένωση, παρόμοια μέ τόν Υιό της, κατά τόν χρόνο τής Κοιμήσεώς της.

Γνωρίζουμε ότι η κένωση τού Χριστού εκδηλώθηκε κυρίως στόν εαυτό Του πάνω στόν Σταυρό καί τήν ένδοξη κατάβαση τής ψυχής Του μαζί μέ τήν θεότητά Του στόν Άδη, όπου καί συνέτριψε τήν εξουσία του. Ο άγιος Ανδρέας, Επίσκοπος Κρήτης, γράφει ότι αυτό πού έγινε στόν Χριστό γίνεται κατά αναλογία καί στίς ψυχές τών αγίων. Έτσι, οι ψυχές τών ανθρώπων καί τών αγίων διέρχονται μέν τόν «αειδή» εκείνον τόπον, δέν κατέχονται όμως από αυτόν, εκτός εκείνων τών ψυχών πού υπέστησαν μέ τήν ραστώνη τους τόν διά τής αμαρτίας θάνατο. Επομένως, θά διέλθουν από τίς πύλες τού Άδου καί οι ψυχές τών αγίων, όχι γιά νά καταστραφούν ολοσχερώς, αλλά γιά νά διερευνήσουν καί νά μυηθούν τό ξένον τής θείας οικονομίας μυστήριον, τήν εις Άδου κάθοδο τού Χριστού καί νά διδαχθούν όσα έγιναν εκεί, δηλαδή τήν νίκη τού Χριστού εναντίον τού Άδου. Οι άγιοι, αφού στήν ζωή τους γνώρισαν τό μυστήριο τού Σταυρού καί τής Αναστάσεως τού Χριστού, πρέπει νά γνωρίσουν καί τό μυστήριο τής νίκης τού Χριστού πάνω στόν Άδη. Έτσι, καί η Παναγία όταν κοιμήθηκε, η ψυχή της κατέβηκε στόν Άδη, όπου μυήθηκε στήν νίκη τού Χριστού πάνω στόν θάνατο καί τόν Άδη, καί στήν συνέχεια μυήθηκε καί στό μυστήριο τής Αναστάσεως τού Χριστού, μέ τήν μετάστασή της στόν ουρανό.

Είμαστε Χριστιανοί καί πρέπει νά πορευόμαστε τήν οδό τού Χριστού, δηλαδή τήν οδό τών παθημάτων τού Σταυρού, τού θανάτου, τού Άδου καί τής Αναστάσεως. Ακολουθούμε τόν Χριστό σέ όλους τούς σταθμούς τής θείας οικονομίας, οπότε πρέπει νά ζούμε τήν κένωσή Του. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει νά τηρούμε τίς εντολές Του, νά σηκώνουμε τόν σταυρό τών πειρασμών, νά υπομένουμε τίς συκοφαντίες τών ανθρώπων, νά κατεβαίνουμε μέ θάρρος καί πίστη σέ κάθε προσωπικό άδη, σέ κάθε πειρασμική κόλαση, νά αντέχουμε τίς πύρινες δοκιμασίες μέ μετάνοια, νά μή φοβόμαστε τόν θάνατο, δηλαδή νά συμμετέχουμε στήν κένωση τού Χριστού καί τήν κένωση τής Παναγίας. Πρέπει νά γνωρίζουμε ότι όσο μεγάλη είναι η κένωσή μας μαζί μέ τόν Χριστό, τόσο ένδοξη είναι η θέωσή μας.

Η Παναγία τά έζησε όλα αυτά στήν ζωή της καί θά πρέπει νά ζητάμε τίς πρεσβείες της. Έτσι αυτή θά είναι η χαρά μας, η Μητέρα μας, η αναψυχή μας, η παρηγοριά μας. Δέν θά φοβόμαστε τίς δυσκολίες τής ζωής μας, αλλά θά τίς αντιμετωπίζουμε μέ πίστη καί αγάπη, καί αυτή θά είναι η δόξα μας.

Εύχομαι χρόνια πολλά, η Παναγία βοήθειά μας.

Share Button