Ο γέροντας Σωφρόνιος Σαχάρωφ γεννήθηκε στη Ρωσία το 1896. Από μικρός έμαθε να προσεύχεται. Η αναζήτηση του Υπερ-προσωπικού απολύτου και η αιωνιότητα ήταν δύο έννοιες πού τον απασχολούσαν ιδιαίτερα. Αυτές σε συνδυασμό με άλλα στοιχεία τού χαρακτήρα του τον οδήγησαν στην ενασχόλησή του με τον διαλογισμό εξωχριστιανικού τύπου. Δεν απέρριπτε τον Θεό. Αναζητούσε κάτι ανώτερο. Αν και σημείωσε πρόοδο στον υπερβατικό διαλογισμό δεν βρήκε αυτό πού έψαχνε. Κατόπιν άρχισε η μετάνοιά του. Κύριο ρόλο στη μεταστροφή του διαδραμάτισε το χωρίο της Σιναϊτικής αποκάλυψης “Εγώ ειμί ο Ων” (Εξ. γ΄ 14). Κατανόησε ότι ο Θεός είναι προσωπικός και ότι το Πρόσωπο – υπόσταση είναι θεμέλιο παντός του Είναι. Αποτέλεσμα της μετάνοιάς του ήταν και η θεωρία του Ακτίστου Φωτός, το οποίο γνώριζε από την παιδική του ηλικία. Φοίτησε στο Ορθόδοξο Θεολογικό Ινστιτούτο του Αγίου Σεργίου στην Γαλλία. Κατόπιν μόνασε στην Ι. Μ. Αγ. Παντελεήμονος Αγίου Όρους. Εκεί γνώρισε τον Άγιο Σιλουανό τον Αθωνίτη και έγινε υποτακτικός του. Έζησε ως κοινοβιάτης και ως ερημίτης μοναχός. Το 1947 εξέδωσε τα γραπτά πού του είχε εμπιστευθεί ο Άγιος Σιλουανός. Το 1959 ίδρυσε τη μοναστική αδελφότητα του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου στο Έσσεξ της Αγγλίας. Ένα μοναστήρι το οποίο διαφέρει σε πολλά σημεία από τα σημερινά μοναστήρια. Έχει χαρακτηριστεί ως ο θεολόγος του Ακτίστου Φωτός. η θεολογία του έχει ως βάση της τη θεολογία του Αγίου Σιλουανού του Αθωνίτη· “Κράτει τον νουν σου εις τον Άδην και μη απελπίζου” με εμβάθυνση στην ?ποστατική αρχή. Στην διδασκαλία του η λειτουργική και η νοερά προσευχή, τα μυστήρια και η Θεία Λειτουργία παραλληλίζονται με το “Κράτει τον νουν σου…” και με τη Γεθσημάνιο προσευχή, υπό το πρίσμα πάντοτε της κένωσης. Πιστεύει πως η ορθή τέλεση της Θείας Λειτουργίας αποδίδει τούς ίδιους καρπούς με την ησυχαστική προσευχή της ερήμου. Τα μυστήρια γενικότερα τελούνται με τη δύναμη του Ονόματος, χωρίς να αποδίδει σ’ αυτά μαγικές ιδιότητες. Συνέγραψε πολλές και διάφορες ευχές. Συνδυάζει άμεσα την κοινή με την κατ’ ιδίαν προσευχή και είναι υπέρ της αντικατάστασης των ακολουθιών με τη νοερά προσευχή. Η νοερά προσευχή γι’ αυτόν αποτελεί τον πυρήνα της πραγματικής μοναχικής ζωής. Δίνει μεγάλη σημασία στην προσευχή και κυρίως στην προσευχή υπέρ του κόσμου. Η λειτουργική του διδασκαλία είναι μία προσπάθεια για λειτουργική ανανέωση. Περιεχόμενα: Πρόλογος Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας κ.κ. Θεοκλήτου Πρόλογος Συγγραφέα Κεφάλαιο Πρώτο: Ο Γέροντας Σωφρόνιος και οι Πνευματικές Ζυμώσεις της Εποχής του α) Οι πρώιμες πνευματικές αναζητήσεις του Σεργκέι Συμεώνοβιτς Σαχάρωφ β) Η συνάντηση με τον Άγιο Σιλουανό γ) Ο αγιορειτικός αναχωρητισμός του δ) Η γεροντική προσωπικότητα του πατρός Σωφρονίου ε) Η συγκρότηση της μοναστικής αδελφότητάς του Κεφάλαιο Δεύτερο: Η Θεία Λατρεία στη Διδασκαλία του Γέροντα Σωφρόνιου α) Ο αγιασμός των μυστηρίων β) Η Θεία Λειτουργία γ) Η Ευχαριστιακή μετοχή δ) Η δύναμη του ονόματος ε) Η ευχολογική παραγωγή του γέροντα Σωφρονίου Κεφάλαιο Τρίτο: Η Προσευχή και η Λειτουρτική Βίωση α) Λειτουργική προσευχή β) Νοερά προσευχή γ) Προσευχή και κόσμος δ) Σχέση κατ’ ιδίαν και κοινής προσευχής Κεφάλαιο Τέταρτο: Η Απήχηση της Λειτουργικής Διδασκαλίας του Γέροντα Σωφρόνιου στον Σύγχρονο Κόσμο Συμπεράσματα Βιβλιογραφία Παράρτημα: Έγγραφα, ντοκουμέντα, φωτογραφίες
Αθανασιάδης Θεωνάς Α.