Φτάσαμε στόν Ἰούλιο καί ἀκόμη μᾶς ἔλεγαν ὅτι δέν θ᾿ ἀποφυλακιστοῦμε ἄν δέν ἀναμορφωθοῦμε. Στήν κατάσταση πού βρισκόμουν, τό μόνο πού περίμενα ἦταν ὁ θάνατος. Ἐν τούτοις, στίς τελευταῖες ἡμέρες τοῦ μήνα ἄρχισαν νά φεύγουν ἑκατοντάδες ἄνθρωποι κάθε ἡμέρα.
Μ᾿ ἐπῆγαν σ΄ ἕνα κρατητήριο. Μοῦ δόθηκαν οἱ πατσαβοῦρες μου πού τίς εἶχα ἀκόμη μετά ἀπό 20 χρόνια φυλάκισης. Ἀκόμη δέν ἤξερα τί θά γίνει. Δέν πίστευα ὅτι θ᾿ ἀποφυλακιστῶ. Ἀλλά τήν 31η Ἰουλίου πῆρα στό χέρι μου τήν ἀπόφαση ἀποφυλάκισης κι ἕνα εἰσιτήριο γιά τό τραῖνο μέχρι τό Βουκουρέστι.
Ἔπαθα ἕνα σόκ καί ἔκλαψα σπασμωδικά … Δέν μποροῦσα νά τό πιστέψω.
Δέν ἤξερα ποῦ νά πάω καί ποιός ζοῦσε ἀκόμη ἀπό τά μέλη τῆς οἰκογένειάς μου. Ὁ πατέρας μου εἶχε κατηγορηθεῖ σάν ἀστικός καί ὑπῆρχε μικρή πιθανότητα νά βρῶ τήν οἰκογένεια μου στό πατρικό μας σπίτι.
Εἶχα μόνο ἕνα συγγενῆ στό Βουκουρέστι, ὁ ὁποῖος πιθανόν νά ἐπιζοῦσε ἀκόμη καί ἐπῆγα σ΄ αὐτόν. Ἔνοιωθα νά στριφογυρίζουν ὅλα γύρω μου …
Ἀνέβηκα σ᾿ ἕνα φορτηγό καί ἐπῆγα στό σταθμό μ᾿ ἕνα μεγάλο γκρούπ πού ἐπήγαινε στό Βουκουρέστι. Ἦταν ἡ 1η Αὐγούστου 1964. Ἔφυγα κλαίγοντας. Ξεσκιζόταν ἡ καρδιά μου ἀπό τόν πόνο, τόν ἐξευτελισμό καί τήν ἀδυναμία.
Εἴμασταν νικημένοι καί τελειωτικά ἐξολοθρευμένοι. Ἀπό τούς χιλιάδες ἀνθρώπους τοῦ Ἀϊούντ, λίγες δεκαριές εἶχαν ἀναμορφωθεῖ, καί συμπεριφέροντο ὅσο ἄνομα γίνονταν, ἀλλά ἡ πλειονότητα προσπάθησε νά ξεφύγει. Ὁ καθένας ὅπως νόμιζε ἤ μποροῦσε καλύτερα. Ἦταν καί περίπου ἄλλοι διακόσιοι πού παρέμειναν ἀλύγιστοι, χωρίς νά ρεζιλευτοῦν, ἀληθινά ἀνδρειωμένοι.
Τώρα φεύγαμε ὅλοι ἀπό τήν φυλακή, ὄντας ἀδύνατοι, ρακένδυτοι, βρώμικοι, σκιές σέ σύγκριση μέ τό τί εἴμασταν πρίν ἀπό 20 χρόνια.
Πολλοί ἔφυγαν σέ φορεῖα, διότι ἦταν ἄρρωστοι. Ὅλοι φαινόμασταν ἀλλόκοτα καί θλιβερά ὄντα. Περιμέναμε σέ κάθε στάση τοῦ τραίνου νά μᾶς συλάβουν καί νά τελειώσει αὐτή ἡ ἱστορία, ἀλλά ἀστοχούσαμε: Πηγαίναμε, πρός τήν μεγάλη φυλακή, τόν παρόντα κόσμο.
